Bánh cuốn Thanh Trì được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Kinhtedothi - Việc bánh cuốn Thanh Trì được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mở ra nhiều cơ hội phát triển vượt bậc cho làng nghề truyền thống này như: giúp nâng tầm giá trị văn hóa của món ăn, thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy du lịch địa phương phát triển mạnh mẽ...

Mới đây, nghề làm bánh cuốn Thanh Trì (phường Vĩnh Hưng, TP Hà Nội) được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình tri thức dân gian và nghề thủ công truyền thống.

Làng nghề bánh cuốn Thanh Trì là một trong những làng cổ nổi tiếng với nghề làm bánh cuốn truyền thống đã tồn tại hàng trăm năm. Đây không chỉ là nơi sản xuất ra những chiếc bánh cuốn mỏng tang, thơm ngon mà còn là cái nôi văn hóa ẩm thực đặc sắc của đất Thăng Long xưa.

Nét đặc trưng

Theo các cụ cao tuổi tại địa phương, nghề làm bánh cuốn ở Thanh Trì được truyền lại từ thời Hùng Vương, do An Quốc - con trai vua Hùng thứ 18 - dạy dân làng khai khẩn đất và làm bánh. Trải qua bao thế hệ, người dân nơi đây vẫn giữ nguyên cách làm truyền thống: chọn gạo ngon, xay bột bằng cối đá, tráng bánh trên nồi hơi, thoa mỡ hành và cuộn bánh bằng tay.

Bánh cuốn Thanh Trì là một món ăn truyền thống nổi tiếng của vùng đất Thanh Trì, Hà Nội, mang đậm hương vị quê hương và nét tinh tế trong ẩm thực Bắc Bộ. Khác với nhiều loại bánh cuốn khác, bánh cuốn Thanh Trì không có nhân mà được làm từ bột gạo xay mịn, tráng mỏng trên nồi hơi, tạo thành từng lớp bánh mềm, dai, mỏng tang như lụa.

Bột gạo được pha với nước theo tỷ lệ chuẩn để tạo độ mịn và độ dai vừa phải. Khi tráng, người làm phải thật khéo léo để bánh không bị rách, giữ được độ mỏng đều. Sau khi chín, bánh được cuộn nhẹ hoặc xếp lớp, rắc thêm hành phi vàng ruộm thơm lừng. Dù không có nhân, bánh cuốn Thanh Trì vẫn cuốn hút nhờ hương vị thanh nhẹ, tinh tế.

Bánh thường được ăn kèm với chả quế, giò lụa, hoặc nem rán, chấm với nước mắm pha chua ngọt, thêm chút tinh dầu cà cuống nếu muốn tăng hương vị đặc trưng. Mỗi miếng bánh là sự hòa quyện giữa vị mềm mượt của bánh, vị đậm đà của nước chấm và hương thơm của hành phi.

Hàng năm, vào ngày 1/3 âm lịch, làng Thanh Trì tổ chức hội làng với cuộc thi tráng bánh cuốn giữa các thôn, vừa là dịp giao lưu vừa là cách gìn giữ nghề cổ truyền. Năm 2024, làng nghề bánh cuốn Thanh Trì đã được công nhận là “Làng nghề truyền thống Hà Nội”, đánh dấu bước phát triển mới trong việc bảo tồn và quảng bá văn hóa địa phương.

Chủ tịch UBND phường Vĩnh Hưng Phạm Hải Bình cho biết, để được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, bánh cuốn Thanh Trì cần đáp ứng một số tiêu chí chính theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam: Tính đại diện, phản ánh bản sắc văn hóa đặc trưng của cộng đồng, vùng miền. Tính kế thừa, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, thể hiện sự sáng tạo và đa dạng văn hóa. Khả năng tồn tại lâu dài, có tiềm năng phục hồi, duy trì và phát triển trong tương lai. Sự đồng thuận của cộng đồng: được chính cộng đồng sở hữu đề cử và cam kết bảo vệ.

Việc bánh cuốn Thanh Trì được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mở ra nhiều cơ hội phát triển vượt bậc cho làng nghề truyền thống này.

Cơ hội phát triển

Việc bánh cuốn Thanh Trì được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mở ra nhiều cơ hội phát triển vượt bậc cho làng nghề truyền thống này. Trước hết, danh hiệu này giúp nâng tầm giá trị văn hóa của món ăn, thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy du lịch địa phương phát triển mạnh mẽ.

Khi trở thành di sản, bánh cuốn Thanh Trì sẽ được đầu tư bảo tồn bài bản hơn, từ quy trình sản xuất đến không gian làng nghề. Các chương trình truyền thông, lễ hội ẩm thực, và tour trải nghiệm sẽ giúp quảng bá rộng rãi hình ảnh làng nghề, tạo điều kiện để thế hệ trẻ tiếp nối truyền thống.

Danh hiệu di sản giúp tăng giá trị thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân. Các cơ sở sản xuất có thể kết hợp với mô hình du lịch cộng đồng, tạo thêm việc làm và thúc đẩy kinh tế bền vững.

Việc công nhận này không chỉ là niềm tự hào mà còn là động lực để bánh cuốn Thanh Trì vươn xa, trở thành biểu tượng văn hóa ẩm thực Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Nguồn:https://kinhtedothi.vn/banh-cuon-thanh-tri-duoc-cong-nhan-la-di-san-van-hoa-phi-vat-the-quoc-gia.812360.html