Bí mật bão Mặt Trời mạnh nhất lịch sử ẩn giấu trong thân cây cổ thụ

(Dân trí) - Các công nghệ hiện đại ngày nay dễ bị tổn thương trước những cơn bão Mặt Trời. Vì vậy, việc hiểu và dự báo chính xác các hiện tượng này mang ý nghĩa vô cùng quan trọng.

Các nhà khoa học tại Đại học Arizona đã xác định chính xác thời điểm một trong những cơn bão Mặt Trời mạnh nhất lịch sử, được gọi là Sự kiện Miyake, đã tấn công Trái Đất vào khoảng năm 664 đến 663 trước Công nguyên.

Phát hiện này, dựa trên phân tích vòng cây cổ thụ, mở ra cánh cửa mới để hiểu rõ hơn về mối đe dọa tiềm tàng của các hiện tượng Mặt Trời cực đoan đối với công nghệ hiện đại.

Bão Mặt Trời xảy ra khi từ trường của ngôi sao này bị xoắn vặn đến đứt gãy, giải phóng một lượng năng lượng khổng lồ vào không gian. Mặc dù bầu khí quyển bảo vệ Trái Đất khỏi nguy hiểm trực tiếp, nhưng chúng ta vẫn trải nghiệm bão Mặt Trời qua cực quang và đôi khi là mất điện.

Những cơn bão Mặt Trời cực mạnh, được gọi là Sự kiện Miyake, có bức xạ vũ trụ gấp khoảng 20 lần so với bình thường. Chúng được đặt tên theo bà Fusa Miyake, người đã phát hiện ra chúng vào năm 2012 khi nghiên cứu vòng vân sinh trưởng trong thân cây tại Đại học Nagoya.

Giải mã lịch sử bão Mặt Trời từ cây cổ thụ

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng phương pháp phân tích carbon-14 trong các vòng cây cổ thụ (Ảnh: BRG).

Nhóm nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Vòng cây thuộc Đại học Arizona đã sử dụng phương pháp phân tích carbon-14 trong các vòng cây cổ thụ.

Năng lượng từ các Sự kiện Miyake không chỉ làm thay đổi hàm lượng carbon phóng xạ mà còn cả thành phần hóa học của carbon phóng xạ trong khí quyển. Đồng vị carbon phóng xạ này hiện diện rõ ràng trong các vòng cây và có thể được sử dụng để xác định thời điểm bão Mặt Trời hướng đến Trái Đất.

Các mẫu gỗ cổ được so sánh với lõi băng từ các sông băng và thềm băng, nơi lưu trữ berili-10 từ các cơn bão Mặt Trời.

Nếu lõi băng từ cả Bắc Cực và Nam Cực cho thấy sự gia tăng đột biến của đồng vị berili-10 trong một năm cụ thể, tương ứng với sự gia tăng cacbon phóng xạ trong các vòng cây, thì chứng tỏ đã có một cơn bão Mặt Trời xảy ra vào thời điểm đó.

Mối đe dọa hiện hữu từ bão Mặt Trời

Mối đe dọa hiện hữu từ bão Mặt Trời (hình minh hoạ: Adobe).

Trong quá khứ, con người không phải lo sợ về bão Mặt Trời. Tuy nhiên, công nghệ hiện đại ngày nay lại rất nhạy cảm với những cơn bão này, có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

Sự kiện Carrington năm 1859, một cơn bão Mặt Trời đã gây ra sự cố liên lạc điện báo trên phạm vi toàn cầu, khiến máy điện báo phát nổ và gây hỏa hoạn. Đây là một ví dụ điển hình về tác động của bão Mặt Trời đối với công nghệ.

Một Sự kiện Miyake ngày nay có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho vệ tinh, làm gián đoạn hệ thống GPS, sập lưới điện và làm hỏng máy tính. Thiệt hại kinh tế từ những sự cố này có thể lên đến hơn 2 nghìn tỷ đô-la.

Charlotte Pearson, nhà nghiên cứu niên đại cây gỗ tại Đại học Arizona, nhấn mạnh: "Những người sống cách đây hàng nghìn năm có lẽ đã nhìn thấy cực quang, họ đã nhìn thấy ánh sáng trên bầu trời. Họ có thể đã kinh ngạc trước điều đó. Nhưng ngoài ra, điều này sẽ không ảnh hưởng gì đến họ".

"Chúng ta là xã hội đầu tiên trên Trái Đất có thể chứng kiến một trong những sự kiện này và sẽ cực kỳ dễ bị tổn thương và bị ảnh hưởng nặng nề bởi các sự kiện như vậy", ông nhấn mạnh.

Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/bi-mat-bao-mat-troi-manh-nhat-lich-su-an-giau-trong-than-cay-co-thu-20251001000150761.htm