Canh đá cho những đoàn tàu

QTO - Để tàu qua lại những vách núi, hang đá vôi an toàn, cán bộ, công nhân Cung cầu đường Lạc Sơn (xã Tuyên Hóa) đã không quản ngại khó khăn, gian khổ để kiểm tra từng đoạn đường, ngọn núi. Khi có đá rơi, họ phải tìm cách phát đi thông báo, hoặc chạy thật nhanh để báo cho tàu dừng khẩn cấp trước khi xử lý sự cố. Công việc của họ có tên gọi giản dị: Canh đá cho những đoàn tàu…

Công việc lặng thầm

Tuyến đường sắt do Cung cầu đường Lạc Sơn phụ trách dài hơn 10km (Km453+000-Km464+300), đi qua địa hình hiểm trở từ thôn Sảo Phong, xã Tuyên Bình đến thôn Kinh Châu, xã Tuyên Hóa. Đây là cung đường một bên là những dãy núi đá vôi cao dựng đứng, phía trước là sông Gianh. Mùa mưa lũ, đá từ trên cao thường sạt lở, rơi xuống đường ray, đe dọa an toàn cho những đoàn tàu đi qua.

Cung trưởng Cung cầu đường Lạc Sơn Đoàn Đức Diên cho biết: “Mỗi năm, đá từ trên núi cao dọc cung đường rơi hàng chục lần, trong đó có ít nhất 3 lần rơi vào đường sắt, làm ảnh hưởng đến tuyến đường, nguy cơ tai nạn cho các đoàn tàu. Để bảo đảm an toàn, chúng tôi đã bố trí cán bộ, công nhân trực 24/24 giờ, thay phiên tuần tra, canh gác, nhất là khi có mưa lớn. Nhờ đó, hơn chục năm nay, trên địa bàn không có vụ tai nạn đường sắt nào xảy ra”.

Cung cầu đường Lạc Sơn có 31 cán bộ, công nhân. Trong đó, có 10 người duy tu (hàng ngày phải sửa chữa, thay thế các vị trí đường bị hư hỏng), 20 người tuần gác và 1 người cấp dưỡng. Lực lượng tuần gác phụ trách canh gác 3 hầm xuyên qua núi (mỗi hầm có 3 người). Riêng lực lượng canh đá có 2 tổ, mỗi tổ có 3 người thay nhau trực 24/24 giờ tại các vị trí có nguy cơ đá rơi.

Niềm vui của những người công nhân là nhìn thấy những chuyến tàu qua lại được bình yên - Ảnh: X.V

Anh Đinh Hải Thành, một công nhân canh đá, chia sẻ: “Công việc canh đá đòi hỏi sự tập trung cao độ. Mỗi khi phát hiện đá lở, chúng tôi phải nhanh chóng xử lý, báo tín hiệu dừng tàu, rồi khắc phục sự cố kịp thời. Có những đêm mưa rét kéo dài, nước từ vách núi đổ xuống, đất đá ào ào tràn ra đường ray. Để bảo vệ tuyến đường và những đoàn tàu, trong ca trực, tôi phải dọn sạch đá trên đường trong thời gian ngắn nhất”.

Theo các công nhân canh đá, nhiều khi ca trực kéo dài xuyên đêm, đường núi tối, muỗi và vắt cắn, gió lạnh nhưng họ vẫn cần mẫn kiểm tra, quan sát từng hiện tượng đá trên núi lẫn dưới đường tàu để đưa ra cảnh báo chính xác.

“Có đêm, tôi phát hiện ra một tảng đá to từ trên núi cao rơi xuống chắn ngang đường sắt. Lúc đó, một đoàn tàu chở khách chuẩn bị đi qua. Thấy tình thế cấp bách, tôi chạy thẳng về phía tàu thật nhanh rồi phát đi tín hiệu cho tàu dừng khẩn cấp. Rất may, đoàn tàu đã dừng lại kịp thời, cách khối đá chừng 10m, không gây ra hậu quả nghiêm trọng”, anh Thành chia sẻ thêm.

Theo ông Đoàn Đức Diên, công tác canh đá là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng ở khu vực này. Nhờ sự tận tụy của anh em công nhân, nhiều sự cố sạt lở đã được phát hiện, xử lý kịp thời, không để xảy ra tai nạn đáng tiếc. Mỗi khi nghe tiếng còi tàu vang lên an toàn qua cung đường, các công nhân tuần gác mới nở nụ cười nhẹ nhõm. Với họ, đó là phần thưởng quý giá nhất cho công việc lặng thầm của mình.

Khắc phục nhanh sự cố

Tuyến đường sắt do Cung cầu đường Lạc Sơn phụ trách có nhiều vụ đá rơi. Điển hình là vụ tháng 10/2018, khi hàng chục khối đá to khổng lồ rơi từ núi cao xuống, trong đó 3 tảng đá lớn từ 5m³-7m³, nặng hàng trăm tấn rơi xuống Ga Lạc Sơn. Rất may, vụ rơi đá đó không gây thiệt hại về người và tàu nhưng trên 50m đường ray số 2 và số 3 bị hư hỏng nặng.

Cán bộ, công nhân cung cầu đường Lạc Sơn phối hợp với các lực lượng khắc phục vụ đá rơi ngày 4/9/2025 - Ảnh: X.V

Trưởng ga Lạc Sơn Nguyễn Như Hòa cho biết: “Lúc đó, khoảng 2 giờ sáng, trời mưa to, anh em trong ga đang trực thì nghe những tiếng nổ ầm ầm. Sợ đá rơi vào nhà ga nên chúng tôi tháo chạy. Sau khi hoàn hồn, ga lập tức phát đi cảnh báo để cho tàu tránh nhau tại 2 ga kế cận và cho tàu lưu thông qua đường ray số 1. Đến sáng hôm sau, đơn vị phối hợp với Cung cầu đường Lạc Sơn cùng công ty huy động máy móc, nhân lực cẩu những tảng đá trên đường ray số 2 và số 3, thay lại tà vẹt để thông lại các tuyến đường”.

Vụ việc đá rơi mới đây nhất xảy ra lúc 6 giờ 30 phút, ngày 4/9/2025. Thời điểm đó có một khối đá lớn từ trên cao rơi xuống khiến đường sắt Bắc-Nam từ Km458+200 qua địa phận thôn Lạc Sơn, xã Tuyên Hóa, bị hư hỏng nặng. Rất may, trước đó chưa đầy 10 phút, đoàn tàu SE1 chở lực lượng làm nhiệm vụ A80 của tỉnh Quảng Trị cũng vừa đi qua.

“Để khắc phục tình trạng sạt lở đá trên tuyến đường sắt do Cung cầu đường Lạc Sơn phụ trách, ngành đường sắt đã lắp đặt 1 cảm biến cảnh báo, 2 chốt canh đá rơi, 1 hàng rào chắn đá dài 120m, chẻ đá trên núi 3 vị trí (khoảng 5.000m3). Chúng tôi rất mong ngành đường sắt, các cơ quan chức năng tiếp tục quan tâm, đầu tư lắp đặt thêm hệ thống cảm biến cảnh báo, chẻ đá mồ côi trên núi (2 vị trí), làm hàng rào ngăn đá (2 vị trí, chiều dài khoảng 500m)… để những đoàn tàu qua lại an toàn”, ông Đoàn Đức Diên mong muốn.

Anh Trần Duy Song, một công nhân canh đá, kể lại: “Tôi đang ở chốt canh thì nghe tiếng nổ rất lớn từ trên đỉnh núi. Sau đó, một loạt đá rơi xuống ầm ầm, nhiều tảng đá to nhỏ nằm ngổn ngang cả vùng rộng lớn nên tôi báo về đơn vị, tìm cách ngăn không cho tàu qua lại”. Tại hiện trường, hàng chục khối đá rơi xuống khu vực đường tàu, trong đó có 3 tảng đá to từ 5m3-7m3, nặng hàng chục tấn rơi xuống làm 2 đường ray bị cong vênh, hư hỏng với chiều dài 12m, 2 đầu ray liên quan dài 76m.

Ngay sau khi xảy ra vụ việc, Cung cầu đường Lạc Sơn phối hợp với Ga Lạc Sơn phát tín hiệu để dừng tàu ở 2 đầu, chuyển tải hành khách; huy động lực lượng gần 30 người từ các cung khác cùng máy cẩu chuyên dụng đến xử lý.

“Sau khi chuyển những tảng đá đi, chúng tôi nhanh chóng thay toàn bộ ray, tà vẹt bị hư hỏng. Đến khoảng 10 giờ 50 phút, công tác khắc phục cơ bản đã xong, những đoàn tàu sau đó lần lượt được thông tuyến trong niềm vui, hạnh phúc của chúng tôi lẫn hành khách”, anh Đinh Bá Sỹ, một công nhân Cung cầu đường Lạc Sơn, tâm sự.

Xuân Vương

Nguồn: https://baoquangtri.vn/xa-hoi/202510/canh-da-cho-nhung-doan-tau-f2f765b/