Chuẩn bị nguồn vật liệu cho 2 tuyến cao tốc phía Bắc tỉnh Đồng Nai

Bên cạnh các dự án quốc gia và công trình trọng điểm ngành giao thông vận tải đang vào cao điểm “nước rút” ở phía Nam, trong năm 2025, phía Bắc tỉnh Đồng Nai (tỉnh Bình Phước cũ) có 2 tuyến cao tốc đã chính thức khởi công. Đây đều là những dự án hạ tầng lớn, có nhu cầu cao về vật liệu xây dựng.

Người dân xã Đồng Tâm cắt cây để bàn giao mặt bằng thực hiện Dự án đường cao tốc Bắc Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành. Ảnh: Xuân Túc

Nhằm góp phần đảm bảo tiến độ thi công, hoàn thành và đưa vào sử dụng đúng kế hoạch, tỉnh đang tính toán nguồn cung vật liệu cho các dự án.

Nhu cầu hàng triệu m³ vật liệu xây dựng

Đầu tháng 2-2025, đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành dài gần 60km, trong đó, đoạn qua tỉnh Đồng Nai hơn 7km đã chính thức khởi công. Theo kế hoạch, dự án hoàn thành năm 2027 và kết nối với một số tuyến đường bộ, đường cao tốc khác ở khu vực Nam Bộ, Tây Nguyên. Đối với tỉnh, dự án sẽ mở ra không gian phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh cho khu vực phía Bắc.

Ông Trần Trọng Toàn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thông tin, dự án trên có nhu cầu hơn 970 ngàn m³ vật liệu. Trong đó, hơn 600 ngàn m³ đất san lấp, hơn 324 ngàn m³ đá các loại và 51 ngàn m³ cát. Cũng theo ông Toàn, khu vực phía Bắc tỉnh hiện chưa có mỏ đất san lấp được cấp phép, dẫn đến có thể xảy ra khan hiếm. Do đó, sở rà soát và dự kiến lấy từ đất bóc tầng phủ của các mỏ đá vôi, sét và laterite Tà Thiết tại xã Lộc Thành. Hiện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh đang phối hợp với nhà thầu thi công hoàn tất thủ tục xin cung cấp vật liệu san lấp theo cơ chế đặc thù Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP, ngày 21-9-2025 của Chính phủ về việc ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và Khoáng sản năm 2024. Đối với đá xây dựng, sở tiếp tục rà soát để đề xuất vị trí khai thác phù hợp.

Dự án Đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành có tổng chiều dài hơn 124km, trong đó, đoạn qua tỉnh Đồng Nai dài hơn 101km cũng được khởi công cuối tháng 9-2025. Không chỉ có ý nghĩa đặc biệt đối với sự phát triển của tỉnh Đồng Nai và tỉnh Lâm Đồng, dự án đóng vai trò là trục kết nối chiến lược, đảm bảo quốc phòng - an ninh tại khu vực Tây Nguyên, cũng như liên kết chặt chẽ với Thành phố Hồ Chí Minh.

Thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, dự án này cần hơn 5,2 triệu m³ vật liệu xây dựng. Cụ thể, đất san lấp khoảng 1 triệu m3, đá các loại hơn 3,6 triệu m³ và cát khoảng 600 ngàn m³.

Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất làm thủ tục để khai thác vật liệu theo cơ chế đặc thù của Nghị quyết 66.4/2025/NQ-CP. Cụ thể, về đất san lấp, chủ đầu tư và nhà thầu thi công tổ chức khảo sát các vị trí, lập các thủ tục xin cung cấp vật liệu theo cơ chế đặc thù. Về đá, sẽ tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với gần 20 dự án mỏ, trong trường hợp dự án có nhu cầu cấp thiết sẽ đề xuất UBND tỉnh xem xét, chấp thuận cho một số mỏ áp dụng cơ chế đặc thù. Tương tự với nguồn cát cũng áp dụng khai thác theo cơ chế đặc thù tại sông Đồng Nai đoạn gần với tỉnh Lâm Đồng.

Chủ động các giải pháp để đủ nguồn cung

Vật liệu xây dựng là một trong những yếu tố quyết định tiến độ dự án hạ tầng. Thực tế, một số dự án đã và đang triển khai trên địa bàn các tỉnh phía Nam chứng minh điều này. Dù có vốn, có mặt bằng nhưng nguồn đất, cát, đá không kịp thời, đúng chủng loại và đạt chất lượng cũng buộc công trình phải giãn tiến độ.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, với 2 dự án cao tốc đang triển khai và năng lực khai thác của các mỏ khoáng sản đã được cấp phép ở khu vực phía Bắc, khả năng khó có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu vật liệu xây dựng. Chính vì thế, sở sẽ tiếp tục rà soát, đề xuất các giải pháp; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đủ điều kiện thì áp dụng cơ chế đặc thù theo các nghị quyết của Chính phủ nhằm mở rộng khai thác, tăng công suất để bảo đảm nguồn đá phục vụ thi công dự án trọng điểm. Sở cũng đề nghị các ban quản lý dự án chủ động giới thiệu nhà thầu làm việc với các địa phương lân cận để tìm kiếm, bổ sung nguồn cung vật liệu khi cần thiết.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng cho biết: Đồng Nai có nguồn khoáng sản khá phong phú, cơ bản đáp ứng nhu cầu cho các dự án hạ tầng. Tuy vậy, việc cùng lúc triển khai nhiều công trình quy mô lớn, cộng thêm nhu cầu vật liệu từ một số tỉnh miền Tây tăng và tình trạng một số mỏ chưa hoàn tất thủ tục để nâng công suất, đã dẫn đến thiếu hụt cục bộ một số loại vật liệu trong thời gian qua, ảnh hưởng nhất định đến tiến độ thi công.

Rút kinh nghiệm, đối với 2 tuyến cao tốc phía Bắc tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chủ động phối hợp với chủ đầu tư và các nhà thầu để đánh giá nhu cầu, đề xuất giải pháp theo từng loại vật liệu. Cách làm này giúp hạn chế tình trạng bị động, tránh thiếu hụt đất, cát, đá, qua đó góp phần bảo đảm tiến độ hoàn thành và sớm đưa dự án vào sử dụng.

Cũng theo lãnh đạo tỉnh, hiện tỉnh và các địa phương cấp xã đang triển khai điều chỉnh quy hoạch; trong đó, các mỏ khoáng sản sẽ được rà soát, cập nhật và điều chỉnh để làm cơ sở cấp phép, áp dụng cơ chế đặc thù về công suất khai thác và thủ tục hành chính. Đây được xem là giải pháp quan trọng giúp địa phương chủ động phân bổ nguồn cung vật liệu, giảm nguy cơ thiếu hụt và bảo đảm tiến độ thi công các công trình trọng điểm quốc gia.

Không chỉ 2 tuyến cao tốc nêu trên, khu vực phía Bắc tỉnh còn chuẩn bị triển khai nhiều dự án giao thông, khu đô thị và khu công nghiệp. Trong bối cảnh nhu cầu vật liệu tăng cao, việc chủ động rà soát, điều chỉnh quy hoạch; kịp thời tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho doanh nghiệp khai khoáng; cho phép áp dụng cơ chế đặc thù và kiểm soát chặt chẽ giá cả, tình trạng cung ứng vật liệu cho các dự án trọng điểm… là những giải pháp đồng bộ nhằm bảo đảm nguồn cung ổn định, đáp ứng tiến độ các dự án.

Hoàng Lộc

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202511/chuan-bi-nguon-vat-lieu-cho-2-tuyen-cao-toc-phia-bac-tinh-dong-nai-15a1b81/