Đảm bảo công bằng, ổn định trong hoạt động công chứng

Công chứng là hoạt động có ý nghĩa quan trọng, góp phần bảo đảm tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch. Xác định rõ vai trò đó, Quảng Ninh đã chú trọng nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, từng bước hoàn thiện cơ chế, chính sách, đưa hoạt động công chứng ngày càng đi vào nền nếp, minh bạch và chuyên nghiệp.

Thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực công chứng, hằng năm Sở Tư pháp tích cực tham mưu UBND tỉnh tổ chức tuyên truyền, phổ biến và thi hành các quy định pháp luật, chính sách về công chứng. Đặc biệt, sau khi Luật Công chứng số 46/2024/QH15 được Quốc hội khóa XV thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, Sở Tư pháp đã kịp thời ban hành kế hoạch triển khai luật; phối hợp cùng Hội Công chứng viên tỉnh tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho hơn 200 công chứng viên, nhân viên nghiệp vụ, tập trung vào các điểm mới của luật và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Công chứng viên Phòng Công chứng số 1 giải quyết TTHC cho công dân.

Tháng 6/2025, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh cho phép thành lập Văn phòng công chứng tại huyện Ba Chẽ nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân vùng sâu, vùng xa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Từ ngày 1/7/2025, thẩm quyền bổ nhiệm công chứng viên được phân cấp cho Chủ tịch UBND tỉnh, Sở Tư pháp đã tham mưu trình bổ nhiệm 7 công chứng viên, bổ sung nguồn nhân lực cho các tổ chức hành nghề công chứng.

Hiện toàn tỉnh có 30 tổ chức hành nghề công chứng (2 phòng công chứng và 28 văn phòng công chứng) với 73 công chứng viên đang hoạt động. Các tổ chức này không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn, đổi mới phong cách phục vụ theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, giảm tải cho khu vực công, đồng thời mang lại sự thuận tiện, tin cậy cho người dân khi thực hiện các thủ tục công chứng.

Bám sát chủ trương của tỉnh về xây dựng chính quyền số, năm 2024 Sở Tư pháp đã hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu công chứng tỉnh Quảng Ninh, bước tiến quan trọng trong số hóa hoạt động công chứng. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh ban hành các quyết định về Quy chế quản lý, khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng và phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin. Cơ sở dữ liệu công chứng chính thức đi vào hoạt động từ ngày 11/6/2024, tạo nền tảng cho việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các tổ chức hành nghề công chứng và các cơ quan chức năng. Tính đến 30/10/2025, hệ thống đã cập nhật hơn 157.000 dữ liệu công chứng, 284 thông tin ngăn chặn và tham khảo, góp phần hạn chế rủi ro, ngăn ngừa giao dịch bất hợp pháp, bảo đảm an toàn pháp lý cho các hợp đồng, giao dịch dân sự.

Nhằm tăng cường hiệu lực quản lý, từ năm 2024 đến nay Sở Tư pháp đã tiến hành 20 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức hành nghề công chứng. Qua đó, kịp thời chấn chỉnh tồn tại, xử phạt vi phạm hành chính đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm; đồng thời hướng dẫn, hỗ trợ khắc phục, đảm bảo hoạt động công chứng tuân thủ quy định pháp luật.

Sở Tư pháp phối hợp với Hội Công chứng viên tỉnh tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ công chứng năm 2025.

Năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025, các tổ chức hành nghề công chứng trong tỉnh đã thực hiện 171.866 việc công chứng (trong đó có gần 154.000 hợp đồng, giao dịch); chứng thực 666.831 bản sao, 1,37 triệu việc chứng thực khác, tổng thu phí công chứng gần 113 tỷ đồng và nộp ngân sách, thuế hơn 10 tỷ đồng. 

Thực hiện chủ trương sắp xếp bộ máy hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Sở Tư pháp đã ban hành các văn bản hướng dẫn, giải quyết vướng mắc trong hoạt động công chứng; đồng thời tham mưu UBND tỉnh xây dựng nghị quyết quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND cấp xã được ủy quyền cho công chức thực hiện trong lĩnh vực chứng thực, đảm bảo phù hợp với điều kiện tổ chức bộ máy mới (Nghị quyết số 78/2025/NQ-HĐND được HĐND tỉnh thông qua ngày 17/10/2025). 

Ngoài ra, thực hiện chủ trương xã hội hóa hoạt động công chứng, Sở Tư pháp đã thành lập Tổ xây dựng đề án chuyển đổi Phòng Công chứng số 3 tỉnh Quảng Ninh thành Văn phòng công chứng, trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch về việc chuyển đổi, giải thể các Phòng Công chứng trực thuộc Sở Tư pháp. Hiện tổ xây dựng đề án đã hoàn thành dự thảo lấy ý kiến các sở, ngành liên quan, dự kiến trình UBND tỉnh trong tháng 11/2025.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý nhà nước về công chứng vẫn còn gặp khó khăn, nhất là giai đoạn chuyển tiếp khi Luật Công chứng 2024 có hiệu lực song hành với việc tổ chức lại bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tuy nhiên, với sự chủ động của ngành Tư pháp, sự phối hợp của Hội Công chứng viên và các cơ quan liên quan, Quảng Ninh đang từng bước hoàn thiện mô hình quản lý, hướng tới xây dựng hệ thống tổ chức hành nghề công chứng hiện đại, minh bạch, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số và phục vụ ngày càng tốt hơn quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp.

Thanh Hoa

Nguồn: https://baoquangninh.vn/dam-bao-cong-bang-on-dinh-trong-hoat-dong-cong-chung-3384174.html