Đảm bảo môi trường trong chế biến cà phê

Niên vụ cà phê 2025 - 2026 đang vào chính vụ. Đảm bảo môi trường trong chế biến cà phê, Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La đã ban hành văn bản gửi các sở, ngành, địa phương, đơn vị và doanh nghiệp về việc tăng cường công tác bảo vệ môi trường, nguồn nước trong hoạt động chế biến nông sản niên vụ 2025 - 2026 nói chung và chế biến cà phê nói riêng.

Báo Sơn La•05/11/2025

Nhân dân bản Ten Hịa, xã Mường Chanh thu hái cà phê.

Toàn tỉnh hiện có 24.300 ha cà phê, sản lượng niên vụ 2025 - 2026 khoảng 37.700 tấn nhân. Có 5 cơ sở chế biến quy mô công nghiệp còn đang hoạt động và 15 cơ sở sơ chế, chế biến cà phê quả tươi sang cà phê nhân để phục vụ nhu cầu chế biến và xuất khẩu. Các cơ sở chế biến đáp ứng khoảng trên 50% sản lượng cà phê quả tươi.

Hằng năm, các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia chế biến sâu 4.440 tấn cà phê nhân, trong đó, Nhà máy sản xuất của Công ty CP Tập đoàn Minh Tiến - MTG, Chi nhánh Sơn La 40 tấn/năm; Công ty CP Chế biến cà phê Sơn La 20 tấn/năm; Công ty CP Phúc Sinh Sơn La trên 3.490 tấn/năm; Công ty CP Detech 200 tấn/năm; HTX Cà phê Bích Thao Sơn La chế biến 683 tấn/năm; HTX Ara-Tay Coffee 5 tấn/năm.

Cùng với việc đầu tư, nâng cấp dây chuyền sơ chế, chế biến cà phê, các cơ sở quan tâm đầu tư hệ thống xử lý nước thải, chất thải đảm bảo tiêu chuẩn môi trường và sử dụng hiệu quả các sản phẩm phụ để sản xuất phân bón hữu cơ phục vụ phát triển cây trồng.

Một góc Khu thu gom xử lý nước thải của Công ty CP Phúc Sinh Sơn La.

Tại Công ty Cổ phần Phúc Sinh Sơn La, Nhà máy chế biến sâu tinh chế cà phê có công suất 20.000 tấn quả tươi/năm, sản lượng khoảng 4.400 tấn cà phê nhân/năm. Công ty được UBND tỉnh cấp giấy phép về môi trường, khai thác, sử dụng nước dưới đất theo quy định. Hệ thống xử lý nước thải công suất 200 m³/ngày, đêm (bể trung chuyển, bể lắng sơ bộ, bể điều hòa, bể keo tụ, bể tạo bông, bể lắng, bể trung gian…) đang hoạt động ổn định.

Ông Vũ Việt Thắng, Tổng Giám đốc Công ty CP Phúc Sinh Sơn La, cho biết: Niên vụ năm nay, nhà máy đi vào chế biến từ đầu tháng 10/2025. Đảm bảo môi trường trong sơ chế cà phê luôn được doanh nghiệp chú trọng, thực hiện theo cam kết, tuân thủ đầy đủ các yêu cầu về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước.

Khu thu gom xử lý nước thải của Công ty CP Phúc Sinh Sơn La.

Còn tại Công ty CP Tập đoàn Minh Tiến, niên vụ 2025-2026, doanh nghiệp liên kết với khoảng 3.800 hộ dân, trên 4.000 ha cà phê đạt chứng nhận 4C, RA và CP. Năm nay, Công ty dự kiến thu mua, chế biến từ 8.000-10.000 tấn cà phê quả tươi tại xưởng chế biến bản Sẳng.

Ông Nguyễn Vĩnh Đức, Phó Giám đốc Chi nhánh Sơn La, Công ty CP Tập đoàn Minh Tiến, thông tin: Công ty thực hiện quan trắc môi trường theo đúng giấy phép khai thác nước mặt, giấy phép xả thải và báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt; duy trì hoạt động hệ thống camera giám sát môi trường gửi dữ liệu về cơ quan quản lý, bảo đảm tính chân thực, minh bạch trong bảo vệ môi trường.

Hệ thống thu gom, xử lý nước thải tại Nhà máy chế biến cà phê của Công ty CP Chế biến cà phê Sơn La.

Công ty CP Chế biến cà phê Sơn La thành lập tháng 5/2023. Nhà máy có công suất thiết kế 50.000 tấn cà phê quả tươi/năm, tương đương 10.000 tấn cà phê nhân/năm, tổng vốn đầu tư 125 tỷ đồng. Đơn vị bắt đầu chế biến cuối tháng 9/2025 và dự kiến kết thúc tháng 2/2026. Hiện nay, hệ thống xử lý môi trường của nhà máy được đầu tư đồng bộ, bài bản, kết hợp các phương pháp cơ học, sinh học, lý - hóa học, oxi hóa nâng cao và hấp phụ. Nước thải sau xử lý đạt QCVN 01-1:2018/BYT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước sạch dùng cho sinh hoạt, được tuần hoàn tái sử dụng 100% cho dây chuyền chế biến cà phê tươi của nhà máy, đảm bảo không xả thải ra môi trường xung quanh.

Nhà máy chế biến cà phê của Công ty CP Chế biến cà phê Sơn La đã xây dựng chuỗi kinh tế tuần hoàn khép kín trong sản xuất và chế biến, gồm ba đơn vị: Nhà máy chế biến cà phê Sơn La, Viện Khoa học nông nghiệp Tây Bắc và Nhà máy phân bón Sông Lam Tây Bắc. Theo mô hình này, vỏ cà phê sau chế biến được chuyển đến xưởng sản xuất phân bón hữu cơ của Nhà máy phân bón Sông Lam Tây Bắc, được Viện Khoa học nông nghiệp Tây Bắc nghiên cứu, hoàn thiện thành các dòng phân bón chuyên dùng cho cây cà phê, rồi cung cấp trở lại cho nông dân trồng cà phê.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, chia sẻ: Qua khảo sát, đánh giá hiện trạng các công trình bảo vệ môi trường, nhìn chung, các cơ sở duy trì vận hành hệ thống xử lý chất thải đúng quy định, theo thiết kế được phê duyệt. Hoạt động này giúp Sở kịp thời nắm tình hình, đồng hành cùng doanh nghiệp thực hiện nghiêm các quy định, góp phần bảo vệ môi trường sản xuất và giữ vững “thương hiệu xanh” cho cà phê Sơn La.

Gắn sản xuất với bảo vệ môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị Công an tỉnh tăng cường phòng ngừa, phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm môi trường trong chế biến cà phê, nhất là tại các xã Chiềng Mai, Chiềng Mung và phường Chiềng Cơi, Chiềng Sinh. UBND các xã, phường phối hợp với công an rà soát, kiểm tra toàn bộ cơ sở chế biến; kiên quyết đình chỉ những cơ sở không có hồ sơ pháp lý hoặc công trình xử lý chất thải đạt chuẩn.

Với các cơ sở đảm bảo đủ điều kiện hoạt động, phải kiểm tra, giám sát thường xuyên toàn bộ quá trình sản xuất và khả năng thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải. Nếu hồ chứa không còn khả năng lưu giữ, phải tạm dừng ngay việc chế biến cà phê tươi. Nghiêm cấm xả thải chưa qua xử lý ra môi trường. Chủ tịch UBND cấp xã chịu trách nhiệm trước pháp luật và Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra ô nhiễm môi trường, nguồn nước do hoạt động chế biến cà phê.

Công ty cổ phần Cấp nước Sơn La tăng cường giám sát, đánh giá chất lượng nguồn nước phục vụ sinh hoạt đô thị tại phường Chiềng Sinh và các xã lân cận; đẩy nhanh tiến độ Nhà máy nước Chiềng Dong bảo đảm cấp nước ổn định, an toàn cho người dân vùng ảnh hưởng.

Hiện nay, vụ thu hoạch cà phê đang vào chính vụ. Các nhà máy chế biến cần tuân thủ đầy đủ các nội dung trong báo cáo đánh giá tác động môi trường, giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước và giấy phép xả thải đã được phê duyệt; duy trì, vận hành hiệu quả hệ thống xử lý chất thải, bảo đảm nước thải đạt quy chuẩn môi trường. Đồng thời, tăng cường thu mua, chế biến cà phê tươi đúng công suất để tiêu thụ sản lượng cho người dân, hạn chế tình trạng chế biến nhỏ lẻ gây ô nhiễm cục bộ.

Nguồn: https://baosonla.vn/kinh-te-video/dam-bao-moi-truong-trong-che-bien-ca-phe-dWbnzpkvR.html