 |
| Di tích khảo cổ Tân Lại, phường Trấn Biên, thu hút học sinh đến tham quan. |
Từ hoạt động khai quật, xếp hạng di tích khảo cổ đến lấy số liệu lập bản đồ GIS các di chỉ khảo cổ học… đã và đang góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di sản, gắn kết cộng đồng với cội nguồn văn hóa dân tộc.
Tổ chức nhiều đợt khai quật khảo cổ học
Vài năm trở lại đây, ngành văn hóa Đồng Nai đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các đợt khai quật khảo cổ tại một số điểm di tích có giá trị lớn. Trong đó có khai quật khảo cổ học tại Địa điểm xã Thọ Sơn; di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3, xã Tân Hưng; di chỉ khảo cổ Cầu Sắt, phường Bình Lộc; di chỉ khảo cổ Suối Chồn, phường Bảo Vinh; địa điểm khảo cổ Long Hưng, phường Long Hưng; địa điểm khảo cổ Tân Lại, phường Trấn Biên…
Năm 2025, Đồng Nai có kế hoạch triển khai khai quật khảo cổ học tại Di tích miếu Ông Chồn, xã Phú Lý. Địa điểm khai quật này được phát hiện vào năm 1987 với một cụm di tích gồm 2 nhóm gò đất cao khoảng 1,5-3m, nằm cách nhau khoảng 200m theo hướng Đông - Tây. Cụm di tích ở phía Đông (Di tích miếu Ông Chồn 1) gồm 3 gò nhỏ nằm kề nhau và gò phía Tây (Di tích miếu Ông Chồn 2) nằm trên khu vực đỉnh của một đồi có độ cao 100m, cách cụm phía Đông khoảng 200m. Địa điểm dự kiến khai quật là miếu Ông Chồn 2. Qua khảo sát, di tích được các nhà khoa học và khảo cổ xác định thuộc loại hình kiến trúc, niên đại đoán định khoảng thế kỷ VII-VIII, thuộc truyền thống văn hóa Óc Eo - hậu Óc Eo, có không gian phân bố dọc theo lưu vực sông Đồng Nai.
Ngoài miếu Ông Chồn, ngành văn hóa đã khảo sát Di tích Đạ Mý (Vườn quốc gia Cát Tiên). Di tích nằm trên đỉnh đồi đá, được phát hiện năm 2022 và được khảo sát vào các năm 2023, 2024. Những ghi nhận bước đầu về di tích này là cơ sở khoa học quan trọng để các ngành, đơn vị liên quan có phương án bảo vệ và nghiên cứu tiếp theo.
Không chỉ khai quật, các hoạt động xếp hạng di tích khảo cổ học cũng được ngành văn hóa chú trọng. Nhiều di tích khảo cổ học đã được công nhận là di tích cấp tỉnh, mở đường cho việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lâu dài. Ngoài ra, ngành cũng đẩy mạnh công tác lấy số liệu lập bản đồ GIS các di chỉ khảo cổ học trên địa bàn các phường, xã trên địa bàn tỉnh. Việc lập bản đồ GIS không chỉ lưu giữ những thông tin di tích khảo cổ dưới dạng cơ sở dữ liệu số, mà còn giúp người làm công tác quản lý thu nhận và quản lý thông tin hiệu quả, chính xác.
Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, sau sáp nhập các tỉnh, thành, ngành sẽ tiếp tục rà soát, phân loại lại các di tích theo giá trị, cấp độ, xây dựng quy chế phối hợp quản lý hiệu quả.
Khơi dậy niềm tự hào cội nguồn
Khảo cổ học không còn là lĩnh vực khô khan, dành riêng cho các nhà nghiên cứu. Với cách tiếp cận hiện đại, thân thiện, các di tích, hiện vật thu được sau mỗi đợt khai quật khảo cổ đang dần trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Nhiều trường học trên địa bàn tỉnh đã tổ chức cho học sinh tham quan thực địa, giao lưu với các nhà khảo cổ, giúp các em hiểu và tự hào hơn về nguồn gốc văn hóa, lịch sử của dân tộc.
Có dịp tham quan, tìm hiểu lịch sử tại Di tích khảo cổ Tân Lại nằm trong khuôn viên đình Tân Lại, phường Trấn Biên, em Nguyễn Minh Thảo, học sinh Trường trung học cơ sở Tân Bửu, chia sẻ: “Sau buổi tham quan thực địa và được nghe kể chuyện, em thấy rất thú vị, cảm nhận được chiều sâu của lịch sử. Em mong rằng, sẽ có thêm nhiều bạn trẻ được trải nghiệm như em để thêm trân trọng và giữ gìn di sản văn hóa của địa phương”.
Phó trưởng ban Quý tế đình Long Hưng, phường Long Hưng Châu Ngọc Thơ cho hay, năm 2024, Di tích khảo cổ Long Hưng được UBND tỉnh xếp hạng di tích cấp tỉnh. Từ đó đến nay, Ban Quý tế đình đã phối hợp chặt chẽ với địa phương, các trường học trên địa bàn đón các đoàn học sinh đến tham quan, tìm hiểu về lịch sử ngôi đình, quá trình phát hiện di tích khảo cổ và những hiện vật tìm thấy.
Với sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các địa phương và cộng đồng, hành trình “đánh thức” di sản khảo cổ ở Đồng Nai không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn, phát huy giá trị, mà còn tiếp tục mở ra những cơ hội phát triển bền vững.
Ly Na
Nguồn: https://baodongnai.com.vn/van-hoa/202507/danh-thuc-di-san-khao-co-hoc-dong-nai-2af160f/
Bình luận (0)