Để “bứt phá” trong kỷ nguyên mới

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có khoảng 13.200 doanh nghiệp (DN), trong đó DN nhỏ và siêu nhỏ chiếm đa số. Năm 2024, toàn tỉnh có 1.400 DN thành lập mới nhưng số DN giải thể, ngừng hoạt động cũng tương đương con số trên. Điều này cho thấy những thách thức mà các DN đang phải đối mặt là không hề ít.

Ông Trần Thiệu Nhã, Giám đốc Công ty Cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) Chi nhánh Tây Nguyên - Nam Trung Bộ cho biết, năm 2024 và quý 1 năm 2025, chúng ta chứng kiến nhiều biến động lớn như xung đột địa chính trị tiếp tục kéo dài; lạm phát ở nhiều nền kinh tế phát triển chưa được kiểm soát hoàn toàn; chuỗi cung ứng toàn cầu có những điều chỉnh lớn.

Rào cản lớn nhất hiện nay chính là chi phí vốn cao, do chi phí đầu tư hạ tầng, marketing, nghiên cứu và phát triển; thị trường hạn chế, khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng mới và thiếu kênh phân phối hiệu quả; thiếu hụt nhân lực chất lượng cao không chỉ về chuyên môn mà còn về tư duy đổi mới, khả năng thích ứng với công nghệ; đồng thời không được tiếp cận các cơ hội hợp tác, các dự án hay cơ hội kết nối giao thương từ bên ngoài, Trung ương...

Với DN nhỏ mới khởi nghiệp, áp lực về dòng tiền, khả năng duy trì vận hành và chuyển đổi số đang là những thách thức sống còn. Do đó, cần có sự hỗ trợ cụ thể để giúp DN vượt qua các rào cản này. Bên cạnh đó, hiện nay các cơ chế, chính sách của nhà nước vẫn còn nhiều "điểm nghẽn", vẫn còn cơ chế xin – cho, thủ tục hành chính rườm rà…

Công nhân làm việc tại Công ty TNHH May mặc Able Joy Đắk Lắk (Khu công nghiệp Hòa Phú, TP. Buôn Ma Thuột).

Rõ ràng những hạn chế phát triển của DN tư nhân xuất phát một phần từ những bất cập của hệ thống thể chế và chính sách kinh tế và môi trường kinh doanh. Những “điểm nghẽn” này không chỉ kìm hãm tốc độ tăng trưởng của khu vực kinh tế tư nhân, khiến tỉ trọng đóng góp của khu vực này trong GDP gần như không thay đổi trong hơn một thập kỷ qua, mà còn cản trở nền kinh tế nâng cao giá trị gia tăng, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, làm chậm tiến trình đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045 theo mục tiêu nghị quyết của Đảng và kỳ vọng của nhân dân.

Để kinh tế tư nhân có thể phát huy tối đa tiềm năng, trở thành động lực dẫn dắt nền kinh tế, tại Chỉ thị số 05/CT-TTg, ngày 1/3/2025 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã giao Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành nghị quyết về các cơ chế, chính sách phát triển đột phá khu vực kinh tế tư nhân; xác định quan điểm kinh tế tư nhân phải là một trong những động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Cùng với đó, trong các giải pháp hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, quy định pháp luật, Bộ Tài chính được giao rà soát tổng thể về điều kiện đầu tư kinh doanh, điều kiện hành nghề, thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ của DN. Đồng thời, phải báo các cấp có thẩm quyền đề xuất các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất… để hỗ trợ người dân, DN, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng trong nước trong năm 2025.

Mới đây, tại Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Phát triển kinh tế tư nhân, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã nhấn mạnh, cùng với Bộ Tài chính, các bộ, ngành, cơ quan liên quan phải tập trung toàn bộ sức lực, trí tuệ, thời gian để hoàn thiện Dự thảo Đề án phát triển kinh tế tư nhân. Theo đó, Đề án hoàn thành phải tạo được “cú hích” cho kinh tế tư nhân, bảo đảm khơi thông các "điểm nghẽn", rào cản và tạo được sự hứng khởi, niềm tin và môi trường thông thoáng, hấp dẫn để khu vực kinh tế tư nhân phát triển, là động lực quan trọng nhất cho phát triển kinh tế.

Để nâng cao vị thế trong nền kinh tế thì bên cạnh những hỗ trợ, tạo lập môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch và công bằng của nhà nước, thì các DN cần có sự đổi mới, thích ứng với bối cảnh mới, có nghĩa là chính bản thân DN phải tự chuyển mình.

Theo đại diện Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Đắk Lắk, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuỗi khối (blockchain) và dữ liệu lớn đang tái định hình cách thức DN vận hành. Trong khi đó, kinh tế thế giới vẫn đang trong giai đoạn bất ổn, xu hướng “địa phương hóa” thay thế “toàn cầu hóa” khiến các DN phải linh hoạt hơn. DN tư nhân cần nâng cao năng lực nội tại, đầu tư vào công nghệ và con người.

Tận dụng AI và các công cụ số để tối ưu chi phí, cải tiến dịch vụ, mở rộng kênh phân phối. Phát triển tư duy bền vững để không chỉ tối đa hóa lợi nhuận mà còn đóng góp cho cộng đồng và môi trường. Thay vì chỉ coi AI là công cụ, các DN nhỏ có thể tận dụng các nền tảng AI có sẵn để nâng cao hiệu quả vận hành mà không cần đầu tư lớn.

Sơ chế sầu riêng tại một doanh nghiệp trên địa bàn huyện Cư M'gar.

Bên cạnh đó, như Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh là phát triển kinh tế tư nhân trên nền tảng bền vững, có đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội. Trong kỷ nguyên mới, đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội không còn là khẩu hiệu, mà phải trở thành "kim chỉ nam". DN muốn phát triển bền vững, phải tạo dựng niềm tin với khách hàng, đối tác, người lao động và cộng đồng. DN có thể áp dụng các mô hình ESG (môi trường, xã hội, quản trị) để đo lường trách nhiệm xã hội. Với hướng đi này, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Đắk Lắk khuyến khích DN kinh doanh có đạo đức, tuân thủ pháp luật, minh bạch trong quản lý; tham gia các hoạt động cộng đồng, đóng góp vào giáo dục, bảo vệ môi trường; hỗ trợ chuỗi cung ứng địa phương, tạo cơ hội phát triển cho các DN nhỏ hơn.

Nghị quyết số 66/NQ-CP, ngày 9/5/2024 ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW, ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới đặt mục tiêu đến năm 2030 có ít nhất 2 triệu DN và khu vực DN đóng góp khoảng 65 - 70% GDP cả nước, khoảng 32 - 38% tổng việc làm trong nền kinh tế, 98 - 99% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu.

Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202504/but-pha-trong-ky-nguyen-moi-dae1d60/