Đề cao tính liêm chính, gương mẫu của thẩm phán, lãnh đạo tòa án

Để đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, ngành Tòa án cần bổ sung nhiệm vụ trọng tâm là công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức của cán bộ tòa án và thẩm phán; lấy tiêu chí liêm chính và gương mẫu của thẩm phán và các vị trí lãnh đạo của tòa án là điểm cốt lõi nhất để xây dựng nền tư pháp dân chủ, văn minh và hiện đại.

Kết quả của tòa án đã củng cố thành quả phát triển

Theo Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021 – 2026 của Tòa án Nhân dân tối cao, trong nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, các tòa án đã thụ lý 2.751.104 vụ việc, đã giải quyết được 2.686.104 vụ việc, đạt tỷ lệ 97,64% (so với nhiệm kỳ trước, thụ lý tăng 317.473 vụ việc, đã giải quyết tăng 310.121 vụ việc).

Chỉ tính riêng năm 2025, các tòa án đã thụ lý 683.341 vụ việc, đã giải quyết, xét xử được 618.341 vụ việc, đạt tỷ lệ 90,49%, cao hơn năm trước 0,77% (so với năm 2024, số vụ việc thụ lý tăng 30.259 vụ việc, đã giải quyết, xét xử tăng 32.409 vụ việc).

Tỷ lệ giải quyết các loại vụ việc năm sau đạt cao hơn năm trước và đều vượt chỉ tiêu theo Nghị quyết của Quốc hội. Chất lượng giải quyết, xét xử tiếp tục được bảo đảm và có nhiều tiến bộ. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan hàng năm đều thấp hơn chỉ tiêu mà Nghị quyết của Quốc hội đề ra…

ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Tại phiên thảo luận ở Tổ 4 (gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh: Khánh Hòa, Lai Châu và Lào Cai) chiều 21/10, ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) cho rằng, khi một đất nước phát triển bao giờ cũng tính đến cải cách tư pháp, coi tòa án là trung tâm và xét xử là trọng tâm.

Sở dĩ cải cách tư pháp là để giữ vững thành quả phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; những mặt trái, mâu thuẫn của xã hội phải được tòa án giải quyết công bằng, bảo đảm công lý, tạo dựng niềm tin của người dân vào pháp luật, sâu xa hơn là vào chế độ.

Dẫn chiếu với kết quả ngành Tòa án đã đạt được, đại biểu cho rằng, điều đó đã góp phần gìn giữ an ninh trật tự, an toàn xã hội, củng cố thành quả của công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.

Xây dựng đạo đức, liêm chính là nhiệm vụ trọng tâm

Tuy vậy, theo đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh, tình hình kinh tế - xã hội càng phát triển thì mâu thuẫn, tranh chấp là không thể tránh khỏi. Khi đó, Nhà nước – cụ thể là tòa án đứng ra giải quyết, trong khi bộ máy của tòa án là hữu hạn còn sự phát triển của xã hội là không giới hạn.

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và các chỉ tiêu, yêu cầu mà các Nghị quyết của Quốc hội đề ra, ngành Tòa án xác định 5 nhiệm vụ trọng tâm.

Một là, tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng, quyết tâm xây dựng Tòa án nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Hai là, tiếp tục tập trung thực hiện nghiêm các Nghị quyết của Quốc hội về công tác tư pháp.

Ba là, thực hiện tốt công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án, vụ việc, bảo đảm việc tranh tụng tại phiên tòa phải chặt chẽ, thuyết phục, đúng quy định pháp luật. Bốn là, tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh chuyển đổi số.

Năm là, tăng cường công tác hợp tác quốc tế, tích cực tham gia vào các hoạt động, thực hiện các thỏa thuận, cam kết của Việt Nam đối với hệ thống Tòa án trong khu vực và trên thế giới.

Tán thành với các nhiệm vụ, giải pháp trên, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh đề nghị công tác ứng dụng công nghệ thông tin cần được đẩy mạnh hơn nữa.

Dẫn kinh nghiệm của Hàn Quốc và Trung Quốc, đại biểu cho biết, trong quan hệ tố tụng đều đã được số hóa, vừa giúp giảm tải cho hoạt động của tòa án vừa tạo tính minh bạch, gia tăng niềm tin trong Nhân dân. "Thực tế, chúng ta đã làm được song cần đẩy mạnh hơn", đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu đề xuất, cần bổ sung thêm một nhiệm vụ trọng tâm nữa, đó là công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức của cán bộ tòa án và thẩm phán. Đây cần được coi là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của ngành Tòa án, lấy tiêu chí liêm chính và gương mẫu của thẩm phán và các vị trí lãnh đạo của tòa án từ tối cao, tỉnh, khu vực là điểm cốt lõi nhất để xây dựng tòa án, xây dựng nền tư pháp dân chủ, văn minh và hiện đại, từ đó giúp người dân và xã hội tin vào công lý, công bằng, pháp luật, tin vào chế độ XHCN mà chúng ta đang nỗ lực phấn đấu xây dựng.

Tán thành với ý kiến trên, ĐBQH Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) lưu ý, trong nhiệm kỳ tới, để nâng cao hiệu quả hoạt động của tòa án, viện kiểm sát, cần đặt nhiệm vụ trọng tâm cho việc xây dựng đạo đức, liêm chính của cán bộ tòa án, đặc biệt là thẩm phán.

ĐBQH Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Đại biểu cho rằng, thời gian qua, rất nhiều vụ việc có tình trạng xét xử sơ thẩm khác với phúc thẩm, giám đốc thẩm. Đó không chỉ là sự chênh lệch thuần túy về mặt chuyên môn. Cần xây dựng đội ngũ cán bộ tòa án và thẩm phán, kể cả cán bộ viện kiểm sát, có tâm, đức, liêm chính, có năng lực, trung thực tuyệt đối và tuân thủ tuyệt đối quy định pháp luật, khi đó mới tạo được niềm tin tuyệt đối cho người dân.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/de-cao-tinh-liem-chinh-guong-mau-cua-tham-phan-lanh-dao-toa-an-10391268.html