Đi làm thuê về làm chủ: [Bài 5] Đưa đi - học hỏi - trở về - kiến tạo

Từ đầu năm 2021 đến nay, Đồng Tháp có khoảng 11.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Trong đó, nhiều người học tập lấy kinh nghiệm về làm giàu tại quê hương.

Để rõ hơn về nội dung trên, phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Phú Hiếu - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Đồng Tháp.

Thưa ông, Đồng Tháp là tỉnh có nhiều lao động đi làm việc tại nước ngoài. Xin ông cho biết đôi nét về chủ trương của tỉnh xung quanh vấn đề này?

Chủ trương đưa người lao động sang nước ngoài, trọng tâm là các thị trường lao động Nhật Bản, Hàn Quốc không chỉ là một chiến lược xuất khẩu lao động đơn thuần, mà đây còn là một định hướng lớn trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, mở rộng tầm nhìn và nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Như chúng ta đã biết, cả Nhật Bản và Hàn Quốc đều là những quốc gia phát triển với hệ thống kỹ thuật, tác phong lao động hiện đại, kỷ luật cao, điều mà lao động Việt Nam có thể học hỏi sâu sắc.

Khi đưa người lao động sang 2 quốc gia này, chúng tôi không chỉ kỳ vọng họ gửi tiền về quê hương mà quan trọng hơn là khi trở về, họ sẽ mang theo kiến thức, kỹ năng và tư duy đổi mới. Đó là một vốn liếng vô giá để góp phần tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp, phát triển công nghiệp phụ trợ, khởi nghiệp tại chỗ và hiện đại hóa sản xuất tại địa phương.

Ông Nguyễn Phú Hiếu, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Đồng Tháp. Ảnh: Thanh Bạch.

Chúng tôi xem đây là một vòng tuần hoàn phát triển: “đưa đi - học hỏi - trở về - kiến tạo”. Đồng Tháp luôn luôn cần những con người mới, có tầm nhìn quốc tế, tư duy hội nhập và khả năng chuyển hóa trải nghiệm cá nhân thành những đóng góp cụ thể cho quê hương.

Ngoài ra, chủ trương này còn mang tầm nhìn chiến lược trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Khi người lao động được tiếp cận với môi trường làm việc hiện đại, văn hóa tổ chức tiên tiến và các mô hình sản xuất thông minh như ở Nhật Bản, Hàn Quốc… thì họ sẽ hình thành thói quen tư duy dài hạn. Những yếu tố này chính là nền tảng để hình thành đội ngũ lao động “có nghề, có tư duy, có khát vọng”.

Trong tương lai, Đồng Tháp sẽ có một thế hệ người dân với “tư duy toàn cầu, hành động địa phương”, trở thành lực lượng nòng cốt trong công cuộc xây dựng quê hương giàu mạnh, bền vững.

Việc đưa người lao động đi nước ngoài như vậy chắc chắn sẽ có nhiều khó khăn, thách thức. Vậy tỉnh đã và đang làm gì để hỗ trợ người lao động, đặc biệt là người trẻ trong quá trình này, thưa ông?

Việc đưa lao động sang làm việc ở nước ngoài thời gian đầu gặp không ít rào cản từ tài chính, ngoại ngữ, văn hóa cho đến tâm lý e ngại thay đổi. Nhưng địa phương luôn xác định rằng, nếu có một chính sách hỗ trợ thì có thể biến thách thức thành cơ hội.

Trước hết, tỉnh đã chủ trương giao Trung tâm Dịch vụ việc làm thực hiện nhiệm vụ đầu mối tư vấn, định hướng và đào tạo các kỹ năng để tăng cơ hội tìm kiếm việc làm cho người lao động. Trung tâm Dịch vụ việc làm phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp phái cử uy tín, đồng thời làm việc trực tiếp với đối tác tại nước ngoài để đảm bảo quy trình minh bạch, hạn chế rủi ro cho người lao động.

Đồng thời, tỉnh cũng triển khai chính sách tín dụng ưu đãi thông qua các quỹ hỗ trợ việc làm và các ngân hàng chính sách xã hội. Nhiều trường hợp lao động thuộc hộ cận nghèo, hoặc có hoàn cảnh khó khăn vẫn có thể vay vốn đi xuất khẩu lao động mà không cần thế chấp tài sản.

Lãnh đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Đồng Tháp gặp gỡ các lao động sang Hàn Quốc. Ảnh: Thanh Bạch.

Một điểm đáng chú ý là chúng tôi không chỉ tập trung vào việc đưa người đi mà còn đặt trọng tâm vào kế hoạch "hậu xuất khẩu lao động". Những người đã từng làm việc tại nước ngoài khi trở về sẽ được kết nối với các chương trình khởi nghiệp nông nghiệp, hỗ trợ lập dự án sản xuất, kết nối tiêu thụ hàng hóa qua các mô hình OCOP, hợp tác xã kiểu mới.

Ngoài ra, tỉnh cũng tổ chức nhiều buổi tọa đàm, chia sẻ kinh nghiệm, truyền cảm hứng từ những “người thành công sau khi trở về” để khơi gợi động lực cho thế hệ kế tiếp.

Có thể nói, chúng tôi nhìn người lao động không chỉ là “xuất khẩu” mà là “chuyển giao tri thức”, là lực lượng tiên phong đưa tinh thần công nghiệp, kỷ luật và hiệu quả về với vùng đất thuần nông trước đây.

Sau một thời gian thực hiện chủ trương này, Đồng Tháp đã thu nhận được những kết quả gì đáng chú ý, và tỉnh sẽ định hướng phát triển ra sao trong thời gian tới, thưa ông?

Chỉ tính từ đầu năm 2021 đến nay, toàn tỉnh có khoảng 11 nghìn lao động đã xuất cảnh đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, chủ yếu ở các thị trường lao động Nhật Bản, Hàn Quốc... Tập trung nhiều vào các ngành như cơ khí, chế biến thực phẩm, điều dưỡng và nông nghiệp công nghệ cao.

Ước tính nguồn thu nhập bình quân của những người lao động đi làm việc ở nước ngoài mỗi năm khoảng 1.500 tỷ đồng. Các lao động sau 3 năm hết hạn hợp đồng trở về nước có thể tích lũy được số vốn từ 600 triệu đồng trở lên, giúp gia đình vươn lên khá giàu và tự tin tạo việc làm cho bản thân.

Điều đáng quan tâm nhất là tỷ lệ người lao động hoàn thành hợp đồng, tích lũy kinh nghiệm rồi trở về ngày càng cao, trong đó hơn 60% người lao động có kế hoạch khởi nghiệp hoặc đầu tư vào sản xuất tại quê nhà.

Từ năm 2021 đến nay, Đồng Tháp có khoảng 11.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Ảnh: Trung Tâm.

Về lâu dài, Đồng Tháp định hướng sẽ phát triển “Hệ sinh thái học tập và trở về”. Trong đó, người lao động được hỗ trợ toàn diện từ trước khi đi, trong thời gian lao động ở nước ngoài, và đặc biệt là sau khi trở về. Tỉnh cũng đang xúc tiến thành lập Quỹ Hỗ trợ khởi nghiệp hồi hương, nơi người lao động từng xuất ngoại có thể vay vốn ưu đãi để phục vụ sản xuất, kinh doanh.

Không dừng lại ở đó, tỉnh còn mong muốn xây dựng những cụm công nghiệp nhỏ, công nghệ cao dựa trên nền tảng nhân lực hồi hương. Những người có tay nghề, kinh nghiệm quốc tế sẽ là nhân tố then chốt để thúc đẩy chuyển đổi mô hình phát triển, từ nông nghiệp thuần túy sang kinh tế nông nghiệp, từ lao động thủ công sang lao động trí thức, từ làm ăn nhỏ lẻ sang chuỗi giá trị liên kết.

Riêng đối với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, trước mắt chúng tôi sẽ phát quy vai trò làm đầu mối thông tin, tuyên truyền chính sách hỗ trợ, thị trường lao động nước ngoài và cung ứng lao động làm việc ở nước ngoài theo quy định của pháp luật; chọn lựa, sàng lọc doanh nghiệp uy tín khi cung ứng lao động.

Đồng thời, tham mưu ban hành quy chế phối hợp giữa Sở Nội vụ Đồng Tháp với các tổ chức có liên quan về cung ứng lao động; các xã, phường theo dõi, nắm bắt tình hình làm việc, đời sống của người lao động đang làm việc ở nước ngoài sau sáp nhập tỉnh và định kỳ có đánh giá chính sách hỗ trợ để mang lại chất lượng tốt nhất cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Xin cảm ơn ông!

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/di-lam-thue-ve-lam-chu-bai-5-dua-di--hoc-hoi--tro-ve--kien-tao-d780364.html