Doanh nghiệp châu Âu giữ vững niềm tin vào triển vọng của Việt Nam
(Chinhphu.vn) - Dù Chỉ số Niềm tin kinh doanh (BCI) quý II/2025 giảm nhẹ, cộng đồng doanh nghiệp (DN) châu Âu vẫn tin tưởng mạnh mẽ vào triển vọng dài hạn tại Việt Nam. Bức tranh đầu tư hiện lên với sắc thái thận trọng nhưng lạc quan, đòi hỏi cải cách hành chính thực chất và nhất quán hơn.
Báo Chính Phủ•30/06/2025
Chỉ số niềm tin BCI quý 2/2025
DN châu Âu: Lạc quan giữa nhiều thách thức khó lường
Chỉ số BCI do Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố ngày 30/6/2025 đạt mức 61,1 – giảm nhẹ so với quý I. Tuy nhiên, xu hướng chung vẫn phản ánh sự kiên trì và tin tưởng dài hạn của DN châu Âu vào Việt Nam, bất chấp bối cảnh toàn cầu đang nhiều biến động.
Ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham cho biết: Gần 72% lãnh đạo DN châu Âu sẵn sàng giới thiệu Việt Nam là điểm đến đầu tư. Con số này cho thấy sự kiên định về niềm tin vào môi trường đầu tư Việt Nam.
Báo cáo cũng chỉ ra, phần lớn DN vẫn duy trì được sự ổn định tài chính, dù thương mại quốc tế bị chi phối bởi nhiều yếu tố rủi ro như thuế đối ứng của Mỹ, căng thẳng chuỗi cung ứng và biến động địa chính trị. Chỉ 15% DN cho biết đã chịu ảnh hưởng tài chính tiêu cực, trong khi 70% không ghi nhận tác động rõ ràng và 5% báo cáo có lãi.
Một yếu tố được các DN đánh giá là đặc biệt quan trọng trong môi trường thương mại hiện nay là giấy chứng nhận xuất xứ (C/O). Đây không chỉ là công cụ tiếp cận ưu đãi thuế quan mà còn thể hiện mức độ tuân thủ và uy tín trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo khảo sát BCI, có tới 56% DN – chủ yếu là các tập đoàn lớn đã nộp chứng từ C/O hàng tháng. Trong đó, 5% nhận được C/O trong 24 giờ, 12% phản ánh sự chậm trễ kéo dài hơn một tuần.
Trước đó, từ ngày 5/5/2025, Bộ Công Thương chính thức tiếp quản quy trình cấp C/O và đẩy mạnh chuyển đổi số. Động thái này được cộng đồng DN đánh giá tích cực, giúp cắt giảm thủ tục và nâng cao tính minh bạch.
"Chuyển đổi số là bước đi chiến lược, giúp Việt Nam định vị là đối tác thương mại đáng tin cậy. Giấy chứng nhận xuất xứ chính là biểu tượng của niềm tin và uy tín tại các thị trường đích", ông Jaspaert nhấn mạnh.
DN cần chính sách minh bạch, ổn định
Báo cáo BCI quý II cho thấy xu hướng lạc quan có kiểm soát. 78% DN kỳ vọng điều kiện kinh doanh sẽ cải thiện trong 5 năm tới, tăng 7 điểm phần trăm so với quý I.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, tỷ lệ tin tưởng vào sự ổn định kinh tế trong quý III/2025 giảm còn 50%. Theo ông Thue Quist Thomasen, CEO Decision Lab, đây không phải là tín hiệu bi quan mà phản ánh thái độ thận trọng trong bối cảnh toàn cầu biến động.
39% DN giữ quan điểm trung lập, 43% đánh giá tích cực, chỉ 11% dự báo triển vọng ảm đạm. Tăng trưởng kinh tế ổn định, dân số trẻ, cùng mạng lưới hiệp định thương mại rộng khắp vẫn là các yếu tố giữ vững niềm tin vào sức hút dài hạn của Việt Nam.
Dù đã đạt tiến bộ về cải cách vĩ mô, DN châu Âu vẫn gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai thực tế. Gánh nặng hành chính được 63% DN xác định là trở ngại hàng đầu. Các vướng mắc về thực thi pháp luật thiếu nhất quán (44%), quy trình hải quan phức tạp (34%), thủ tục giấy phép lao động (33%)… cũng tiếp tục hiện hữu.
Đáng chú ý, tình trạng chưa có cơ chế phù hợp cho đại diện pháp lý nước ngoài trong đăng ký tài khoản VNeID là một ví dụ về vướng mắc kỹ thuật cần được tháo gỡ sớm.
"Cải cách không thể chỉ dừng ở việc cắt giảm giấy tờ. Cần xây dựng khuôn khổ pháp lý minh bạch, có thể dự đoán, cùng sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan chức năng", Chủ tịch EuroCham chia sẻ.
Sau 5 năm thực thi, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đang cho thấy hiệu quả tích cực. 66% DN tham gia khảo sát BCI cho biết họ đang tham gia vào các hoạt động thương mại hoặc chuỗi cung ứng liên quan đến EVFTA.
Theo ông Jaspaert, có tới 98,2% DN đã biết đến EVFTA, gần một nửa báo cáo có lợi ích kinh doanh từ mức trung bình đến cao. Các tập đoàn lớn thường ghi nhận lợi ích rõ ràng hơn, đặc biệt từ chiều EU xuất khẩu sang Việt Nam. Trong khi đó, DN vừa và nhỏ đóng vai trò thúc đẩy thương mại hai chiều.
Tỷ lệ DN xác định ưu đãi thuế quan là lợi ích nổi bật tăng mạnh từ 29% (quý II/2024) lên 61% (quý II/2025). Tổng kim ngạch thương mại Việt Nam – EU đã tăng 40% kể từ năm 2020. Trong số 21% DN có thể định lượng lợi nhuận, mức tăng trung bình đạt 8,7%, một số lên tới 25%.
Bên cạnh những mặt thuận lợi, EuroCham cũng thẳng thắn chỉ ra những rào cản còn tồn tại để khai thác trọn vẹn EVFTA. Theo đó, 37% DN xác định định giá hải quan là thách thức lớn nhất – do khác biệt trong phân loại hàng hóa giữa Việt Nam và EU. Các vấn đề pháp lý chưa rõ ràng, giao tiếp với chính quyền địa phương còn hạn chế cũng ảnh hưởng đến việc tận dụng hiệp định.
Giải pháp được DN đề xuất bao gồm: đơn giản hóa nhập khẩu, tăng ứng dụng công nghệ số, cho phép cơ chế tự chứng nhận xuất xứ và hướng dẫn thực thi hải quan nhất quán hơn.
Như vậy,BCI quý II/2025 tiếp tục khẳng định Việt Nam là điểm đến hàng đầu trong mắt nhà đầu tư châu Âu. Tuy nhiên, duy trì niềm tin này đòi hỏi sự cải cách liên tục và đáp ứng thực chất đối với các khuyến nghị từ DN.
"Các DN châu Âu biết rõ họ cần gì: đơn giản thủ tục, hài hòa quy định, cấp giấy phép lao động thuận tiện, hoàn thuế và thủ tục hải quan minh bạch. Với cam kết cải cách mạnh mẽ, Việt Nam có thể trở thành trung tâm đầu tư chiến lược của khu vực", Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.
Bình luận (0)