Doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao thiếu cơ chế đặc thù
Ông Trần Mạnh Báo – Chủ tịch Hiệp hội Thương mại giống cây trồng Việt Nam, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn ThaiBinh Seed phản ánh những khó khăn lớn mà các doanh nghiệp khoa học công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp đang gặp phải, đặc biệt là vấn đề đất đai cho nghiên cứu và sản xuất giống cây trồng.
“Hiện nay, việc tiếp cận đất đai vẫn còn vướng mắc, thủ tục kéo dài, chưa có khung pháp lý riêng cho doanh nghiệp khoa học công nghệ sử dụng đất đai để nghiên cứu, khảo nghiệm, chọn tạo giống và sản xuất. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp không thể mở rộng định hướng phát triển”, ông Báo nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, ông cũng chỉ ra sự bất cập trong cơ chế thuế và tín dụng. Mặc dù có chủ trương hỗ trợ đổi mới sáng tạo, nhưng thực tế tiếp cận nguồn vốn ưu đãi vẫn rất khó khăn. Các quỹ khoa học công nghệ còn hạn chế, chưa có cơ chế mở để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận. Ngoài ra, còn có sự chồng chéo giữa Luật Khoa học và Công nghệ và Luật Trồng trọt, cũng như thiếu chính sách cụ thể hỗ trợ chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực nông nghiệp.
Từ thực tế này, ông Trần Mạnh Báo kiến nghị Nhà nước sớm ban hành cơ chế riêng cho doanh nghiệp khoa học công nghệ trong nông nghiệp, đặc biệt về đất đai, tín dụng, thuế và đào tạo nhân lực. Đồng thời, cần sửa đổi Luật Trồng trọt để đảm bảo thống nhất với các luật khác, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu – sản xuất giống cây trồng.
Ngoài ra, ông đề xuất thành lập các quỹ đổi mới sáng tạo ưu tiên cho doanh nghiệp tư nhân có năng lực và xây dựng cơ chế hợp tác chuyển giao giữa khu vực công và tư.
Ở góc độ chuyên gia, TS Trần Đình Thiên đề nghị các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm đến khu vực doanh nghiệp liên quan đến đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, bởi đây là mặt trận cạnh tranh mang tính quyết định của quốc gia với thế giới.
"Nếu chúng ta chậm trễ trong việc tạo ra môi trường thể chế cho khu vực đổi mới sáng tạo, chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội. Đặc biệt, trong thời đại hiện nay, nếu không có hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ thực sự tốt, thì sau này sẽ trở nên rườm rà, kém hiệu quả trong khi tới đây, nguồn lực quan trọng nhất để phát triển nền kinh tế chính là trí tuệ, sáng tạo", chuyên gia phân tích.
Ông Thiên đề nghị Chính phủ cùng Quốc hội có chương trình để tiến tới xây dựng hệ thống thể chế cho nền kinh tế tương lai thật kịp thời, không phải chỉ dừng lại ở cơ chế thử nghiệm (sandbox) mà phải có hệ thống thể chế tốt. Nếu không sẽ lặp lại tình trạng hệ thống thể chế chồng chéo, mâu thuẫn và lạc hậu khiến Việt Nam khó có thể cạnh tranh được với thế giới trong tương lai.
"Tôi rất mong Toạ đàm của Chính phủ ngày hôm nay sẽ là động lực để doanh nghiệp Việt Nam chuyển mình, đứng dậy, và vươn lên cạnh tranh sòng phẳng với thế giới, có những tập đoàn lớn làm nòng cốt cho các chuỗi giá trị sản xuất của Việt Nam", chuyên gia kỳ vọng.
Doanh nghiệp cần cùng Chính phủ kiến tạo
Đánh giá cao Nghị quyết số 68-NQ/TW đã giải quyết căn bản những vấn đề lớn mà doanh nghiệp mong đợi, song ông Nguyễn Trung Chính – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Công nghệ CMC cho rằng, “nếu trước đây nói Chính phủ kiến tạo, thì nay doanh nghiệp cũng phải cùng Chính phủ kiến tạo”.
Theo ông Chính, các doanh nghiệp cần thay đổi cách tiếp cận trong việc đề xuất chính sách. “Việc kiến nghị tháo gỡ khó khăn hiện nay vẫn mang tính đơn lẻ. Nếu thay bằng hình thức kiến nghị tập thể thông qua các hiệp hội, sẽ giúp tăng hiệu quả và tính tổng hợp trong việc xây dựng chính sách”, Chủ tịch CMC gợi ý.
Ông Chính cũng nhấn mạnh vai trò chủ động của doanh nghiệp trong việc rà soát thủ tục hành chính, đóng góp vào mục tiêu quan trọng mà Nghị quyết 68 đặt ra: cắt giảm 30% thủ tục hành chính. Ví dụ, với những dự án đã có quy hoạch chi tiết 1/500, không cần thiết phải xin giấy phép xây dựng lại – điều này cần được rà soát để loại bỏ những rào cản không đáng có.
Đáng chú ý, ông Chính cũng kiến nghị Chính phủ tin tưởng và tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào các dự án hạ tầng quốc gia. Đối với các dự án lớn như đường sắt cao tốc Bắc – Nam, các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát, Vingroup, Thaco hay các công ty công nghệ hoàn toàn đủ năng lực để thực hiện, thay vì phải phụ thuộc vào nhà thầu nước ngoài.
Ông Trương Gia Bình – Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) chia sẻ, doanh nghiệp rất kỳ vọng vào sự "tin yêu" và đồng hành từ Đảng, Chính phủ và Nhà nước. Để đưa Nghị quyết 68 vào cuộc sống, cần có những “trận đánh lớn” như phát triển đường sắt cao tốc, xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, thúc đẩy công nghệ, du lịch, nông nghiệp… với sự tham gia chủ lực của doanh nghiệp trong nước.
“Doanh nghiệp chúng tôi cam kết cống hiến, chiến đấu, đoàn kết để cùng nhau phục vụ sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước”, ông Bình phát biểu.
Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/cong-nghe/doanh-nghiep-khoa-hoc-cong-nghe-ky-vong-co-che-rieng-de-tham-gia-kien-tao-quoc-gia/20250601125221492
Bình luận (0)