Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu: Lắng nghe dân và “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà” ( Bài 1)

>>>Bài 1: Chiến dịch 50 ngày đêm “nghe dân nói, nói cho dân hiểu”

---

Hàng trăm căn nhà xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, nguồn gốc đất phức tạp, chưa có các khu tái định cư để bố trí chỗ ở cho người dân… đã trở thành những “nút thắt” lớn cản trở tiến độ GPMB dự án đoạn qua thành phố Biên Hòa.

Bí thư Thành ủy và Chủ tịch UBND thành phố Biên Hòa đối thoại trực tiếp với từng hộ dân chưa đồng ý bàn giao mặt bằng ngày 30-3. Ảnh: Hoàng Lộc

Và những “nút thắt” này đã được tháo gỡ thông qua đợt dân vận “xuống với dân, lắng nghe dân” chưa từng có tiền lệ trong công tác GPMB kéo dài trong 50 ngày đêm.

Dự án đặc thù trong thời điểm đặc biệt

Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu là một trong những dự án hạ tầng giao thông trọng điểm quốc gia được triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh. Dự án có tổng chiều dài tuyến gần 54km, trong đó đoạn qua Đồng Nai dài hơn 34km, đi qua thành phố Biên Hòa và huyện Long Thành.

Trong đó, riêng thành phố Biên Hòa phải thực hiện thu hồi hơn 59 hécta đất của trên 1,5 ngàn hộ dân và các tổ chức để thi công đoạn tuyến dài hơn 6km của dự án.

“Thông qua các cuộc gặp gỡ, đối thoại với người dân, các cơ quan chức năng nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của người dân. Từ đó, vận dụng tối đa các cơ chế, chính sách để vừa đảm bảo quyền lợi cao nhất của người dân nhưng vẫn tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật. Khi chính quyền và người dân tìm được tiếng nói chung, người dân vui vẻ, đồng thuận bàn giao mặt bằng” - Bí thư Thành ủy Biên Hòa Hồ Văn Nam cho biết.

Tháng 4-2023, công tác thu hồi đất, GPMB của dự án được chính thức khởi động với thông báo thu hồi đất đến các hộ dân trong vùng dự án. Theo yêu cầu của Chính phủ, đến tháng 6-2023, mặt bằng dự án phải được bàn giao đạt 70% để khởi công dự án. Tuy nhiên, quá trình thực hiện, mục tiêu này đã không thể hoàn thành. Không những vậy, với hàng loạt khó khăn, thách thức, công tác GPMB Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, đoạn qua thành phố Biên Hòa có thời điểm tưởng chừng như không thể về đích.

Đến giữa tháng 2-2025, khoảng 70% diện tích đất cần thu hồi của dự án đoạn qua thành phố Biên Hòa mới hoàn thành công tác GPMB. Tuy nhiên, phần lớn diện tích này là đất công, đất sông suối, đất giao thông và đất của các tổ chức, doanh nghiệp. Trong khi đó, 30% diện tích còn lại là đất ở của người dân trở thành “nút thắt” lớn đối với tiểu dự án GPMB đoạn qua thành phố Biên Hòa.

Đoàn công tác số 1 của Thành ủy Biên Hòa tuyên truyền, vận động gia đình chị Nguyễn Thị Dung (ngụ ấp Hương Phước, phường Phước Tân) bàn giao mặt bằng. Ảnh: HOÀNG LỘC

Theo Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, đơn vị được giao nhiệm vụ thực hiện công tác GPMB dự án đoạn qua thành phố Biên Hòa, trong khu vực dự án, đoạn qua thành phố Biên Hòa có đến 800 trường hợp xây nhà trên đất nông nghiệp. Trong số này, chỉ có 163 trường hợp được xét tái định cư theo quy định của pháp luật, phần lớn còn lại là xây nhà trên đất người khác.

“Đây chính là thách thức lớn nhất trong công tác GPMB” - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Mai Phong Phú cho biết.

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Biên Hòa Hồ Văn Nam đánh giá, Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua thành phố gần như “hội tụ” đủ những thách thức đặt ra trong công tác GPMB. Mặt khác, từ đầu năm 2025, việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy; sắp xếp đơn vị hành chính, tinh giản biên chế cũng khiến không ít cán bộ, công chức, viên chức thực hiện công tác GPMB có sự dao động.

“Có thể nói, tiểu dự án GPMB Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua thành phố Biên Hòa là “dự án đặc thù được triển khai thực hiện trong thời điểm đặc biệt” - Bí thư Thành ủy Biên Hòa Hồ Văn Nam chia sẻ.

“Trái ngọt” khi lắng nghe tiếng dân

Với thực tế “chưa có ngày về đích” trong GPMB Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, ngày 12-2-2025, tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Biên Hòa, Bí thư Tỉnh ủy Vũ Hồng Văn đã yêu cầu thành phố phải hoàn thành GPMB trong tháng 3-2025. Trước yêu cầu cấp bách này, Thành ủy Biên Hòa đã thành lập 6 đoàn công tác đặc biệt, do các Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy làm trưởng đoàn, trực tiếp xuống cơ sở tuyên truyền, vận động người dân bàn giao mặt bằng.

Phó chủ tịch UBND thành phố Biên Hòa Nguyễn Duy Tân (thứ 3, từ phải qua) và đoàn công tác đặc biệt của Thành ủy Biên Hòa trao đổi với hộ dân  tại phường Tam Phước. Ảnh: Hoàng Lộc

“Có những gia đình, do cả nhà phải đi làm ban ngày nên các tổ công tác phải chờ đến buổi tối, khi người dân đi làm về mới có thể gặp được” - Chủ tịch UBND thành phố Biên Hòa Nguyễn Phong An chia sẻ.

Gia đình anh Trần Văn Mông (chủ thửa đất 203, tờ bản đồ 68, phường Phước Tân) là một trong những hộ dân thuộc diện giải tỏa trắng để thực hiện Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Thế nhưng, do hoàn cảnh gia đình có người bị bệnh nặng, lại chưa tìm được chỗ ở trọ nên đến cuối tháng 3-2025, gia đình anh Mông vẫn chưa bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Ngày 30-3, trong cuộc gặp gỡ với đoàn công tác đặc biệt, trước hoàn cảnh của gia đình anh Mông, Bí thư Thành ủy Biên Hòa Hồ Văn Nam đồng ý cho gia đình anh ký bàn giao mặt bằng trước, nhưng lùi thời hạn giao thực tế đến ngày 5-4. Đồng thời, chỉ đạo UBND phường Phước Tân cử lực lượng hỗ trợ tìm nơi ở và di chuyển tài sản cho gia đình anh Mông. Gần 2 tuần sau, khi tìm được chỗ trọ với sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng, gia đình anh Mông đã di dời đến nơi ở mới để giao mặt bằng thi công dự án.

“Với sự hỗ trợ từ chính quyền, gia đình tôi tìm được nơi ở trọ mới gần với nơi ở cũ nên rất thuận lợi. Thực sự, qua gặp gỡ, đối thoại, tôi cảm nhận chính quyền không chỉ lo việc chung, mà còn thấu hiểu hoàn cảnh riêng của gia đình tôi” - anh Trần Văn Mông bày tỏ.

Gia đình chị Nguyễn Thị Dung (ngụ khu phố Hương Phước, phường Phước Tân) là trường hợp không đủ điều kiện được xét bố trí tái định cư do xây nhà trên đất nông nghiệp.

“Ban đầu, tôi không đồng ý bàn giao mặt bằng, vì cảm thấy thiệt thòi. Nhưng sau khi nghe đoàn công tác giải thích rõ chính sách, tôi hiểu ra. Dù không được tái định cư nhưng được hỗ trợ mua nhà ở xã hội cũng là động viên cho gia đình. Chính vì vậy, ngày 31-3, gia đình tôi đã di dời để bàn giao mặt bằng” - chị Dung cho hay.

Trong 50 ngày đêm “xuống với dân, nghe dân nói”, hàng trăm cuộc gặp gỡ, đối thoại giữa các đoàn công tác đặc biệt của Thành ủy Biên Hòa với các hộ dân trong vùng dự án đã được thực hiện. “Trái ngọt” cho đợt dân vận chưa từng có tiền lệ trong công tác GPMB là đến ngày 18-4, thành phố Biên Hòa đã hoàn thành bàn giao toàn bộ mặt bằng Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu với sự đồng thuận rất cao của người dân.

Phạm Tùng - Hoàng Lộc

Bài 2: Giải pháp mềm để hóa giải “điểm nóng”

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202505/du-an-duong-cao-toc-bien-hoa-vung-tau-lang-nghe-dan-va-di-tung-ngo-go-cua-tung-nha-bai-1-e6b178f/