Fed họp giữa sương mù dữ liệu: Bài toán cho nền kinh tế số 1 toàn cầu

(Dân trí) - Giữa lúc chính phủ Mỹ đóng cửa khiến dữ liệu kinh tế then chốt gần như mất tích, Fed vẫn được dự báo sẽ hạ lãi suất - một quyết định có thể định đoạt số phận cả nền kinh tế.

Phố Wall đang trải qua những ngày tươi đẹp nhất. Ngay trước thềm cuộc họp chính sách quan trọng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), cả 3 chỉ số chứng khoán chính là Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq đều đồng loạt đóng cửa ở mức cao kỷ lục mới, nối dài đà tăng trưởng nhờ những tín hiệu tích cực từ đàm phán thương mại Mỹ - Trung.

Thế nhưng trái ngược hoàn toàn với không khí lễ hội trên thị trường tài chính, tại Washington D.C., các nhà hoạch định chính sách tiền tệ quyền lực nhất thế giới lại đang chuẩn bị bước vào một trong những cuộc họp khó khăn nhất. Họ giống như những người thuyền trưởng phải lèo lái con tàu kinh tế khổng lồ qua vùng biển động mà không có la bàn hay hải đồ.

Cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), cơ quan ra quyết định của Fed, sẽ diễn ra trong hai ngày 28/10-29/10 (giờ Mỹ). Quyết định cuối cùng sẽ được công bố vào lúc 14h ngày 29/10 theo giờ miền Đông Mỹ, tức khoảng 1h ngày 30/10 theo giờ Việt Nam.

Và cơn bão mà họ đối mặt đến từ một sự kiện hy hữu, đó là chính phủ liên bang Mỹ đã đóng cửa suốt gần một tháng qua do bế tắc chính trị. Tình trạng này đã khiến hàng loạt báo cáo kinh tế trọng yếu, đặc biệt là dữ liệu việc làm tháng 9, không thể được công bố. Fed đang phải ra quyết định trong một màn sương mù thông tin dày đặc, một tình thế gần như chưa có tiền lệ.

Fed dự kiến sẽ công bố đợt cắt giảm lãi suất thứ 2 trong năm vào ngày 29/10 (giờ Mỹ) (Ảnh: Pintu).

Cú cắt lãi suất gần như chắc chắn

Bất chấp việc thiếu dữ liệu, thị trường gần như tin chắc 100% rằng Fed sẽ hành động. Theo công cụ FedWatch của CME Group, 96,7% khả năng Fed sẽ giảm lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là lần cắt giảm thứ 2 trong năm 2025, đưa lãi suất chuẩn xuống còn 3,75-4%.

Vậy đâu là cơ sở cho sự tự tin này? Tín hiệu le lói duy nhất xuyên qua màn sương chính là báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9, được Bộ Lao động Mỹ kịp công bố hôm thứ sáu tuần trước. Báo cáo cho thấy lạm phát chỉ tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn so với dự báo của giới chuyên gia.

Ông Scott Helfstein, Giám đốc chiến lược đầu tư tại Global X, nhận định: “Những lo ngại rằng thuế quan sẽ khiến giá cả tăng cao vẫn chưa xuất hiện rõ trong hầu hết các nhóm hàng. Không có yếu tố nào trong dữ liệu lạm phát ngăn Fed cắt giảm lãi suất vào tuần tới”. Vị chuyên gia nói thêm, giá cả có tăng, nhưng chưa đủ để khiến Fed phải chùn tay trong việc hỗ trợ nền kinh tế.

Các chuyên gia từ Bank of America cũng đồng tình, cho rằng dữ liệu CPI mới nhất "sẽ khiến Fed tiếp tục tập trung vào thị trường lao động". Và khi báo cáo việc làm vẫn còn là một ẩn số, "một đợt cắt giảm lãi suất trong tháng 10 gần như là điều chắc chắn".

Canh bạc giữa lạm phát và việc làm

Quyết định sắp tới của Fed là một phép cân não thực sự, đặt 2 nhiệm vụ cốt lõi của họ lên bàn cân, đó là vừa phải kiềm chế lạm phát, vừa phải duy trì tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp. 2 mục tiêu này dường như đang kéo về hai hướng trái ngược.

Một bên là nỗi lo suy yếu của thị trường lao động. Trước khi chính phủ đóng cửa, các số liệu đã cho thấy dấu hiệu hụt hơi rõ rệt.

Tháng 8, nền kinh tế chỉ tạo ra được 22.000 việc làm, một con số đáng thất vọng. Chính Chủ tịch Fed Jerome Powell trong tháng 9 đã thừa nhận ngân hàng trung ương ngày càng lo ngại về rủi ro gia tăng đối với thị trường việc làm. Việc cắt giảm lãi suất sẽ giúp doanh nghiệp dễ thở hơn, kích thích vay vốn để mở rộng sản xuất và tuyển dụng.

Bên còn lại là bóng ma lạm phát. Dù CPI tháng 9 thấp hơn dự báo, mức 3% vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu dài hạn 2% của Fed. Áp lực giá cả một phần đến từ các đòn thuế quan mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp lên các đối tác thương mại. Giữ lãi suất cao là công cụ truyền thống để hạ nhiệt lạm phát.

Giữa bối cảnh đó, các nhà hoạch định chính sách buộc phải dựa vào "nhiều nguồn thông tin từ khu vực công và tư nhân vẫn đang khả dụng", như lời ông Powell thừa nhận. Đây là một canh bạc thực sự, bởi một quyết định sai lầm có thể đẩy nền kinh tế vào suy thoái hoặc thổi bùng ngọn lửa lạm phát.

Không chỉ là lãi suất

Tâm điểm của cuộc họp không chỉ dừng lại ở việc tăng hay giảm lãi suất. Giới chuyên môn đang chú ý đến một động thái quan trọng khác, đó là khả năng Fed sẽ tuyên bố chấm dứt chương trình thu hẹp bảng cân đối kế toán, hay còn gọi là "thắt chặt định lượng" (Quantitative Tightening - QT).

Trong nhiều năm, Fed đã mua vào hàng nghìn tỷ USD trái phiếu để bơm tiền vào nền kinh tế. QT là quá trình ngược lại, tức là để cho các trái phiếu đó đáo hạn mà không tái đầu tư, qua đó từ từ rút bớt tiền ra khỏi hệ thống.

Việc chấm dứt QT sớm hơn dự kiến sẽ là một tín hiệu nới lỏng chính sách tiền tệ mạnh mẽ, bổ sung cho việc cắt giảm lãi suất. Cả Bank of America và chuyên gia Diane Swonk đều dự báo kịch bản này sẽ diễn ra.

Thêm vào đó, Fed còn phải hoạt động dưới một sức ép chính trị không hề nhỏ. Tổng thống Trump đã nhiều lần công khai chỉ trích Chủ tịch Powell trên mạng xã hội. Những lùm xùm pháp lý nhắm vào Thống đốc Fed Lisa Cook cũng phủ một bóng đen lên sự độc lập của ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới.

Nếu Fed hạ lãi suất như dự kiến, chi phí vay ngắn hạn, từ thẻ tín dụng đến vay mua ô tô, sẽ đồng loạt giảm (Minh họa: turismo.cadiz.es).

Tác động đến túi tiền của bạn

Một lần cắt giảm 0,25 điểm phần trăm có thể không tạo ra thay đổi tức thì nhưng nó là một phần của xu hướng. Các nhà kinh tế dự đoán sẽ có thêm một đợt cắt giảm nữa vào tháng 12. Nếu vậy, đến cuối năm, chi phí vay mượn có thể sẽ rẻ hơn đáng kể.

Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các khoản vay có lãi suất thả nổi như thẻ tín dụng hay các khoản vay thế chấp hạn mức tín dụng nhà ở (HELOC).

Đối với những người đang có ý định mua nhà, tin vui là lãi suất thế chấp đã giảm xuống mức thấp nhất trong một năm qua. Tuy nhiên, đừng quá kỳ vọng vào một đợt giảm sâu hơn nữa.

Bà Danielle Hale, chuyên gia kinh tế trưởng của Realtor.com, giải thích: "Các quyết định của Fed thường được thị trường dự đoán trước, có nghĩa là đợt cắt giảm sắp tới phần lớn đã được phản ánh vào giá". Nói cách khác, thị trường đã "chiết khấu" trước thông tin này.

Một lần nữa, mọi ánh nhìn lại đổ dồn về Fed - nơi chỉ một động thái nhỏ cũng đủ làm thay đổi nhịp đập của thị trường. Quyết định lần này được đưa ra giữa nhiều ẩn số, nhưng lại mang sức nặng vượt xa các con số. Lựa chọn của Fed sẽ gửi đi thông điệp rõ ràng về niềm tin, rủi ro và hướng đi của nền kinh tế trong những tháng tới.

Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/fed-hop-giua-suong-mu-du-lieu-bai-toan-cho-nen-kinh-te-so-1-toan-cau-20251027213521395.htm