Gia đình ba đời giữ nghề phở đỏ ở Xín Mần

BHG - Giữa nhịp sống hiện đại, tại thị trấn Cốc Pài (Xín Mần), vẫn có những gia đình lặng lẽ gìn giữ nghề truyền thống bằng cả tâm huyết và lòng tự hào. Gia đình chị Lộc Thị Bích, thôn Cốc Pài, là một trong những hộ hiếm hoi còn gắn bó với nghề làm phở đỏ. Qua ba thế hệ, từ ông bà đến cha mẹ và nay là vợ chồng chị Bích, nghề làm phở đỏ không chỉ là nguồn sống mà còn góp phần gìn giữ tinh hoa ẩm thực của quê hương.

BHG - Giữa nhịp sống hiện đại, tại thị trấn Cốc Pài (Xín Mần), vẫn có những gia đình lặng lẽ gìn giữ nghề truyền thống bằng cả tâm huyết và lòng tự hào. Gia đình chị Lộc Thị Bích, thôn Cốc Pài, là một trong những hộ hiếm hoi còn gắn bó với nghề làm phở đỏ. Qua ba thế hệ, từ ông bà đến cha mẹ và nay là vợ chồng chị Bích, nghề làm phở đỏ không chỉ là nguồn sống mà còn góp phần gìn giữ tinh hoa ẩm thực của quê hương.

Những ngày đầu hè, khi sương mai còn giăng trên mái nhà, bên thềm nhà của gia đình chị Lộc Thị Bích đã rộn ràng tiếng xay bột, tiếng nước sôi lục bục trong nồi tráng bánh. Công việc ấy bắt đầu từ khi trời còn chưa sáng và kéo dài cho đến hết buổi chiều. Trong gian bếp ấm, những tấm bánh phở được tráng đều tay rồi đem “treo gió” - công đoạn đặc biệt tạo nên nét riêng của món phở đỏ Xín Mần.

Chị Lộc Thị Bích, thôn Cốc Pài, thị trấn Cốc Pài, treo bánh phở đỏ hong gió – công đoạn đặc trưng tạo nên hương vị riêng biệt của phở "treo gió" Xín Mần.

Gia đình chị Bích đã có hơn 60 năm làm nghề. Ông bà nội là những người đầu tiên học cách tráng bánh phở từ gạo nếp nương, rồi truyền lại cho con cháu. Đến đời cha mẹ chị, nghề được giữ vững và phát triển đều đặn. Hiện nay, vợ chồng chị là thế hệ thứ ba tiếp nối, với quy mô sản xuất lớn hơn, đáp ứng nhu cầu thị trường ngày một tăng.

Chị Bích tâm sự: “Từ khi còn nhỏ, tôi đã quen với mùi thơm của gạo ngâm, tiếng xay bột và hơi nóng tỏa ra từ nồi tráng bánh mỗi sáng sớm. Lớn lên, đi đâu làm gì, tôi cũng nhớ nghề, nhớ dáng mẹ tráng bánh, cắt phở, hong lên cây tre. Nhiều người bảo làm nghề này cực, thức khuya dậy sớm, lại phụ thuộc thời tiết. Nhưng với tôi, đó là nghề của ông bà để lại, là cái nếp sống của gia đình. Giữ được nghề, giữ được cái hương vị của quê mình, là thấy vui rồi.”

Phở đỏ, hay còn gọi là phở “treo gió”, được làm từ những hạt gạo nếp nương hoặc gạo bao thai chất lượng, thơm ngon, dẻo bùi. Gạo được ngâm kỹ, xay mịn thành bột, sau đó tráng thành bánh mỏng rồi đem treo lên cây tre, để gió trời hong khô tự nhiên. Không qua máy sấy hay phơi nắng gắt, sợi phở giữ được độ mềm dai, mang hương vị mộc mạc, có màu hồng đỏ đặc trưng, đây chính là lý do người dân quen gọi là “phở đỏ”.

Mỗi mẻ phở làm ra là cả một quá trình lao động bền bỉ và cần mẫn. Chính sự cầu kỳ ấy đã tạo nên nét riêng có cho phở đỏ Xín Mần.

Hiện tại, mỗi ngày, gia đình chị Bích cung cấp ra thị trường khoảng 150 – 200 kg phở đỏ, chủ yếu cho các hàng quán, hộ kinh doanh ẩm thực tại thị trấn Cốc Pài và một số huyện lân cận như Hoàng Su Phì, Quang Bình… Với giá bán 18.000 đồng/kg, nguồn thu nhập từ phở đỏ giúp gia đình chị ổn định cuộc sống, nuôi con ăn học và tạo việc làm thời vụ cho một số lao động địa phương.

Dù công việc thủ công vất vả, phụ thuộc nhiều vào thời tiết và sức người, chị Bích vẫn kiên trì giữ nghề. Với chị, từng mẻ phở không chỉ đơn thuần là hàng hóa bán ra thị trường, mà còn là cách để gửi gắm tình yêu với quê hương, với truyền thống của gia đình bao đời. Vợ chồng chị cũng luôn động viên các con hiểu và trân trọng giá trị của nghề này, để nếu mai này có rẽ hướng khác, vẫn luôn tự hào về nghề truyền thống này.

Từng bánh phở mềm dai, thơm mùi gạo mới kết tinh từ bàn tay người phụ nữ tần tảo không chỉ mang giá trị kinh tế mà còn chưa chan tình cảm, ký ức và truyền thống. Hành trình ba đời làm phở của gia đình chị Bích là một câu chuyện đẹp về sự bền bỉ, lòng tự hào và khát vọng vươn lên từ chính những điều bình dị nhất trên quê hương Xín Mần.

Bài, ảnh: Hồng Cừ

Nguồn: https://baohagiang.vn/van-hoa/202506/gia-dinh-ba-doi-giu-nghe-pho-do-o-xin-man-eba02c7/