Nghi lễ văn hóa và biểu tượng truyền thống
Tại Trung Quốc, trẻ em thường học cách chơi mạt chược khi dành thời gian bên anh chị em họ và bạn bè trong dịp Tết Nguyên đán, còn người cao tuổi thì chơi trò này quanh năm.
Các quân cờ mạt chược theo truyền thống được làm bằng gỗ, ngà voi hoặc tre. Những người thợ làm cờ sẽ cắt, đánh bóng, chạm khắc và tô màu từng quân cờ.
Vào những năm 1960, có hơn 20 thợ chạm khắc quân cờ mạt chược ở Hong Kong (Trung Quốc), thậm chí còn có một hiệp hội chuyên về ngành công nghiệp này.
Ngày nay, hầu hết các quân cờ mạt chược đều được sản xuất hàng loạt theo dây chuyền tại các nhà máy ở Trung Quốc đại lục.
Ho Sau-Mei, một trong những nghệ nhân chạm khắc mạt chược cuối cùng của Hong Kong (Trung Quốc) đang già đi theo năm tháng.
"Mắt tôi mờ dần, tay tôi đau nhức", bà nói khi đang đục những nét chữ Hán phức tạp hay cánh hoa lên một miếng nhựa chỉ to hơn con tem một chút.
Hơn bốn thập kỷ qua, bà Ho đã chạm khắc mạt chược trong một cửa hàng nhỏ ven đường ở Hung Hom, một khu cảng cũ, nơi hiện đang chứng kiến sự xây dựng nhanh chóng của những tòa nhà chung cư cao tầng mới, sáng bóng.
Bà bắt đầu học nghề từ cha vàonăm 13 tuổi, người sáng lập ra doanh nghiệp gạch ốp lát của gia đình, Kam Fat Mahjong, vào năm 1962.
Những bậc thầy từng đến Hong Kong (Trung Quốc) trong thời kỳ hoàng kim của ngành sản xuất vào những năm 1970 và 1980 cũng chia sẻ kỹ thuật và đào tạo học viên.
Nghề thủ công mạt chược đã được chính quyền Hong Kong (Trung Quốc) công nhận là "di sản văn hóa phi vật thể" vào năm 2014, đồng thời tăng cường tài trợ cho việc nghiên cứu và bảo tồn nhiều truyền thống được bảo hộ khác nhau.
Giờ đây chỉ còn lại rất ít nghệ nhân mạt chược quanh thành phố, và trong số đó, bà Ho là người phụ nữ duy nhất còn lại vẫn theo đuổi đam mê.
Nghề thủ công đòi hỏi sự chính xác
Những chiếc xe buýt nhỏ và xe buýt hai tầng phóng vun vút trên con đường đông đúc, ngang qua cửa hàng tầng trệt trên phố Bulkeley.
Cửa hàng chỉ rộng khoảng hai mét với một tủ kính cũ kỹ trên tường, cao đến tận trần nhà, chất đầy những bức ảnh phai màu và những chồng quân mạt chược mới lạ. Lơ lửng phía sau chiếc ghế làm việc của bà Ho là một ngôi đền tỏa ra ánh sáng đỏ dịu nhẹ.
Những người làm việc tại các cửa hàng kim khí gần đó là những người bạn mà bà đã trò chuyện trong nhiều năm nay. Đôi khi, người đi bộ dừng lại để quan sát bà Ho đang miệt mài làm việc, khom lưng trên không gian làm việc nhỏ bé của mình.
Công việc thường ngày của bà Ho vẫn vậy, ngay cả khi khu phố phát triển, với những quân bài mạt chược giờ đây chủ yếu được sản xuất bởi các nhà máy lớn ở Trung Quốc đại lục.
Bà thường ngồi ở mặt tiền cửa hàng và bày biện dụng cụ làm việc trước 10 giờ sáng.
Ở tuổi 68, bà Ho cho biết dạo này bà chỉ làm việc đến khoảng trưa. Bà nói rằng "không còn sức lực" để đẽo gọt cả ngày nữa.
“Nhưng tôi sẽ chán lắm nếu phải nghỉ hưu”, bà nói.
Bà Ho đã trải những viên gạch Bakelite được xếp gọn gàng trên một chiếc khay gỗ nặng và chuẩn bị các dụng cụ chuyên dụng trên tủ kính nhỏ dùng làm bàn làm việc.
Một bộ mạt chược hoàn chỉnh bao gồm 144 quân bài và các quân bài đặc biệt mô tả hoa, rồng và bốn mùa.
Khi Hong Kong (Trung Quốc) chuyển từ trung tâm sản xuất sang trung tâm tài chính vào những năm 1990, việc sản xuất hàng loạt các quân cờ bằng máy đã chuyển sang Trung Quốc đại lục.
Một số bộ cờ được bán với giá chỉ 70 Nhân dân tệ (10 đô la) trực tiếp từ các nhà bán buôn trực tuyến.
“Hàng năm, sinh viên và nhà báo đều đến nói chuyện và hỏi tôi về nghề thủ công này. Tôi rất muốn giúp mọi người hiểu rõ hơn về nghề thủ công đang dần mai một này. Tôi không biết mình còn có thể làm nghề này được bao lâu nữa. Nhưng chừng nào tôi còn cầm được dụng cụ, tôi vẫn có thể tiếp tục”, bà nói.
Theo CNN
Link bài viết gốcNguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/giu-gin-va-bao-ton-nghe-mat-chuoc-truyen-thong-hong-kong-trung-quoc-157696.html
Bình luận (0)