Google tính đưa trung tâm dữ liệu AI ra không gian

Theo báo Guardian ngày 4-11, Tập đoàn Google đang ấp ủ kế hoạch đưa trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) vào không gian, với những thiết bị thử nghiệm đầu tiên sẽ được phóng lên quỹ đạo vào đầu năm 2027.

Các nhà khoa học và kỹ sư của Google tin rằng 80 vệ tinh chạy bằng năng lượng mặt trời có thể được sắp xếp thành từng cụm ở quỹ đạo cách Trái đất khoảng 400 dặm (khoảng 643km).

Những vệ tinh này được trang bị các bộ xử lý TPU chuyên dụng của Google, được tối ưu cho quá trình huấn luyện và vận hành mô hình AI.

Nghiên cứu của Google được công bố ngày 4-11 cho thấy chi phí phóng vệ tinh đang ngày càng giảm. Dự kiến đến giữa thập niên 2030, chi phí vận hành trung tâm dữ liệu ngoài không gian có thể tương đương với một trung tâm đặt trên Trái đất.

Ngoài ra, việc sử dụng vệ tinh cũng giảm tối đa mức tác động đến nguồn tài nguyên đất và nước cần có để làm mát các trung tâm dữ liệu.

Khi được đưa vào quỹ đạo, các trung tâm dữ liệu thuộc dự án Suncatcher sẽ được vận hành bằng các tấm pin năng lượng mặt trời có hiệu suất cao gấp 8 lần so với loại được lắp trên Trái đất.

Dữ liệu sẽ được gửi về mặt đất thông qua các liên kết quang học - sử dụng ánh sáng hoặc các tia laser để truyền thông tin.

Công ty Google cho biết: “Trong tương lai, không gian có thể là địa điểm lý tưởng để mở rộng quy mô máy tính AI”, đồng thời nhấn mạnh mô hình trung tâm dữ liệu quỹ đạo có khả năng mở rộng linh hoạt và giảm thiểu tác động môi trường.

Tuy nhiên Google cũng thừa nhận còn nhiều thách thức kỹ thuật, như kiểm soát nhiệt độ, duy trì băng thông truyền tải lớn và đảm bảo độ tin cậy của hệ thống ngoài quỹ đạo.

Bên cạnh đó việc phóng một tên lửa duy nhất vào không gian cũng thải ra hàng trăm tấn khí CO₂.

Giới thiên văn học cũng lo ngại sự gia tăng của các vệ tinh tầng thấp sẽ “như những con bọ trên kính chắn gió”, cản trở hoạt động quan sát vũ trụ.

Elon Musk và Nvidia cũng nhắm đưa AI ra ngoài Trái đất

Không chỉ Google, nhiều tập đoàn công nghệ khác cũng đẩy mạnh đầu tư vào mô hình này. Tuần trước, tỉ phú Elon Musk cho biết SpaceX và Starlink đang nghiên cứu xây dựng trung tâm dữ liệu ngoài không gian.

Tập đoàn Nvidia cũng sắp phóng các chip AI đầu tiên lên quỹ đạo trong khuôn khổ hợp tác với công ty khởi nghiệp Starcloud.

Ông Philip Johnston, đồng sáng lập Starcloud, nhận định: “Trong không gian, bạn gần như có nguồn năng lượng tái tạo vô hạn với chi phí cực thấp”.

“Tác động môi trường chỉ nằm ở khâu phóng tên lửa, nhưng trong suốt vòng đời hoạt động, lượng khí thải CO₂ sẽ giảm gấp 10 lần so với trung tâm dữ liệu trên Trái đất”, ông nói thêm.

Google dự kiến phóng hai vệ tinh nguyên mẫu vào năm 2027 và xem đây là “cột mốc đầu tiên hướng tới mô hình AI quy mô lớn dựa trên nền tảng không gian”.

Trở lại chủ đề

XUÂN THẢO

Nguồn: https://tuoitre.vn/google-tinh-dua-trung-tam-du-lieu-ai-ra-khong-gian-20251105111345128.htm