Hàng trăm nghìn tỷ đồng quay lại nền kinh tế từ bảo hiểm

Đầu tư nghìn tỷ đồng và trụ cột an sinh

Chiều 5/11, trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh doanh nghiệp Anh quốc - Việt Nam 2025 (UK - Vietnam Business Summit 2025) được tổ chức tại TP Hồ Chí Minh, các chuyên gia quốc tế nhấn mạnh vai trò của ngành bảo hiểm như một “mảnh ghép còn thiếu” trong nền kinh tế toàn diện của Việt Nam. Với khả năng huy động vốn đầu tư lớn, bảo hiểm được xem là động lực tăng trưởng mới, song vẫn đối mặt rào cản về pháp lý, dữ liệu và niềm tin người tiêu dùng.

Chú thích ảnh — Ông Steven Chan, Giám đốc Chính sách và Quan hệ Chính phủ Tập đoàn Prudential đã trình bày báo cáo “Beyond Coverage”.

Trong khuôn khổ Hội nghị, ông Steven Chan, Giám đốc Chính sách và Quan hệ Chính phủ Tập đoàn Prudential đã trình bày báo cáo “Beyond Coverage”, một nghiên cứu mới do Tập đoàn phối hợp cùng PwC thực hiện, đánh giá giá trị và tác động kinh tế - xã hội của ngành bảo hiểm nhân thọ tại 6 quốc gia ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Theo ông Steven Chan, bảo hiểm không chỉ là “lưới an toàn tài chính” mà còn là động lực tăng trưởng kinh tế vĩ mô. Mô hình kinh tế lượng trong báo cáo dự báo rằng, nếu Việt Nam tăng 50% phí bảo hiểm nhân thọ đến năm 2050, GDP bình quân đầu người có thể tăng thêm 4,1%, còn tổng GDP cũng tăng tương ứng 4,1%. Với bảo hiểm phi nhân thọ (bao gồm y tế), mức tăng tương tự giúp GDP tăng thêm 2,5%.

“Bảo hiểm là nền tảng để người dân yên tâm làm việc, đầu tư và nâng cao năng suất, từ đó đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng”, ông Chan nhấn mạnh, đồng thời cũng dẫn chứng, Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu, khi riêng bão Noru năm 2022 đã gây thiệt hại khoảng 3 tỷ USD, tương đương 0,15% GDP.

“Bảo hiểm có thể giúp doanh nghiệp và hộ gia đình phục hồi nhanh hơn sau các cú sốc thiên tai, qua đó củng cố năng lực phục hồi của nền kinh tế”, ông Chan nói.

Còn theo ông Samuel Bong, Giám đốc Chuyển đổi Dịch vụ tài chính PwC, Việt Nam đang nổi lên như một trong những thị trường bảo hiểm năng động nhất khu vực, nơi niềm tin, dữ liệu và đổi mới công nghệ sẽ quyết định tốc độ phát triển. Vì vậy, bảo hiểm có thể trở thành công cụ phục hồi và bảo vệ người dân trước rủi ro kinh tế - xã hội, nếu được thúc đẩy bằng các quan hệ đối tác công - tư hiệu quả.

Đồng quan điểm, ông Ngô Trung Dũng, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) cho biết, ngành bảo hiểm Việt Nam đang trở thành trụ cột an sinh và nguồn vốn trung - dài hạn của nền kinh tế. “Năm 2024, các doanh nghiệp bảo hiểm đã đầu tư trở lại nền kinh tế 868.000 tỷ đồng, đồng thời chi trả 156.000 tỷ đồng bồi thường cho người được bảo hiểm. Đây là minh chứng rõ ràng cho vai trò của bảo hiểm trong phát triển bền vững”, ông Dũng nói.

Ngoài ra, ông Dũng cũng nhấn mạnh, Quyết định 07/2023 của Thủ tướng đã đặt mục tiêu đến năm 2030 có 18% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ, với tỷ lệ thâm nhập đạt 3,5% GDP. Nếu khung pháp lý được hoàn thiện và niềm tin người dân được củng cố, mục tiêu này hoàn toàn khả thi.

Ông Dũng cho biết thêm, IAV hiện đang tăng cường hợp tác quốc tế với các hiệp hội trong khu vực ASEAN, Nhật Bản và Pháp để học hỏi kinh nghiệm, nâng cao chuẩn mực nghề nghiệp và thúc đẩy hội nhập thị trường bảo hiểm Việt Nam sâu hơn.

Đại diện khối doanh nghiệp y tế, ông Atul Tandon, Tổng Giám đốc AstraZeneca Việt Nam cho rằng, mối liên kết giữa bảo hiểm và chăm sóc sức khỏe dự phòng là chìa khóa giúp Việt Nam đạt tăng trưởng xanh: “Khoảng 40% chi tiêu y tế hiện vẫn đến từ túi tiền người dân. Khi bảo hiểm mở rộng, người dân giảm rủi ro tài chính, doanh nghiệp có lực lượng lao động khỏe mạnh và năng suất hơn”.

Theo báo cáo Beyond Coverage, mỗi điểm phần trăm tăng trong tỷ lệ tham gia bảo hiểm tại khu vực ASEAN-6 có thể giúp GDP tăng thêm 0,3 - 0,5 điểm phần trăm. “Một nền kinh tế có mức bảo hiểm toàn dân cao hơn cũng là nền kinh tế an toàn, tự tin và kiên cường hơn trước biến động”, ông Chan kết luận.

Rào cản niềm tin, dữ liệu và giải pháp trọng tâm

Dù tiềm năng lớn, thị trường bảo hiểm Việt Nam vẫn đối mặt rào cản về niềm tin, dữ liệu và khung pháp lý. Theo ông Steven Chan, khảo sát của Prudential cho thấy, 25% người tham gia bảo hiểm gặp khó khăn khi yêu cầu bồi thường và 25% khác không biết cách thanh toán dịch vụ.

“Việc thiếu minh bạch trong hợp đồng khiến người tiêu dùng bị bất ngờ khi yêu cầu bồi thường, làm xói mòn niềm tin, đây chính là rào cản lớn nhất”, ông Chan nhận định.

Để khắc phục, Prudential đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dịch vụ khách hàng, giúp rút ngắn thời gian tra cứu hợp đồng từ 4 phút xuống còn dưới 30 giây. Việc minh bạch hóa dữ liệu và quy trình được coi là bước đầu tiên để khôi phục niềm tin của người tiêu dùng Việt Nam.

Từ góc độ Hiệp hội, ông Ngô Trung Dũng cho biết, IAV đã triển khai Bộ quy tắc ứng xử cho nhân viên và đại lý bảo hiểm, cùng cơ chế giám sát chặt chẽ. “Mỗi năm có hơn 3.000 đại lý vi phạm bị đưa vào danh sách đen và cấm hành nghề từ 1 - 5 năm. Đây là biện pháp cá nhân hóa trách nhiệm nhằm củng cố kỷ cương thị trường”, ông Dũng nói.

Song song đó, IAV cũng tham gia tư vấn chính sách cho các cơ quan quản lý, góp phần hoàn thiện Luật Kinh doanh Bảo hiểm sửa đổi 2022 và các nghị định hướng dẫn. Hiệp hội đang thúc đẩy xây dựng cơ sở dữ liệu bảo hiểm quốc gia, liên thông với ngành y tế, ngân hàng và phòng chống thiên tai nhằm tạo nền tảng số cho định phí, sản phẩm và giám sát thị trường.

Các chuyên gia tại diễn đàn cũng kiến nghị Chính phủ xem xét triển khai mô hình thử nghiệm pháp lý (sandbox) để doanh nghiệp có thể phát triển các sản phẩm bảo hiểm vi mô, nông nghiệp và thiên tai. Bên cạnh đó, cần mở rộng hợp tác công - tư (PPP), xây dựng quỹ hỗ trợ bảo hiểm cộng đồng, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia vào các lĩnh vực khó thương mại hóa nhưng có giá trị xã hội cao.

Theo ông Atul Tandon, mỗi khoản đầu tư vào chăm sóc sức khỏe sớm sẽ giúp giảm chi phí y tế, duy trì năng suất và giảm phát thải carbon trong hệ thống y tế. Điều đó cho thấy, sự kết nối giữa bảo hiểm - y tế - doanh nghiệp không chỉ bảo vệ con người mà còn thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Báo cáo Beyond Coverage kết luận: “Bảo hiểm không chỉ bảo vệ trước tổn thất, mà còn trao quyền cho con người và củng cố cộng đồng”. Khi niềm tin được củng cố, khung pháp lý minh bạch và công nghệ được ứng dụng đúng hướng, bảo hiểm sẽ trở thành đòn bẩy kinh tế và niềm tin, nền tảng vững chắc cho một Việt Nam phát triển bền vững.

Nguồn: https://baotintuc.vn/kinh-te/hang-tram-nghin-ty-dong-quay-lai-nen-kinh-te-tu-bao-hiem-20251105184239674.htm