“Mạch sống cộng đồng”
Khởi nguồn từ chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước vào năm 2000, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã được cụ thể hóa bằng hành động của mỗi cấp ủy, chính quyền, mỗi người dân. Trên hành trình 25 năm ấy, không ít gian khó đã bủa vây, từ những rào cản về tư tưởng, thói quen cũ, đến những hạn chế về nguồn lực. Nhưng bằng sự vào cuộc đồng bộ, sự bền bỉ trong tuyên truyền và sự đồng thuận của nhân dân, phong trào từng bước lan tỏa sâu rộng, trở thành một dòng chảy bền vững trong đời sống xã hội.
Hàng nghìn đám cưới, đám tang được tổ chức theo nếp văn minh, tiết kiệm. Năm 2024, tỷ lệ thực hiện nếp sống mới đạt trên 98%. Phong trào đã thay đổi nếp sống và tạo nên cú hích mạnh mẽ cho việc phát triển các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở.
Đến cuối năm 2024, Quảng Bình có 1.111/1.123 thôn, bản, tổ dân phố có nhà văn hóa, khu thể thao, với hơn 70% đạt chuẩn. Những không gian này đã trở thành “tế bào sống” nuôi dưỡng sự gắn kết cộng đồng, từ các lớp học miễn phí cho trẻ em, câu lạc bộ dưỡng sinh cho người cao tuổi, sân chơi thể thao cho thanh niên đến các đêm diễn văn hóa, văn nghệ cho nhân dân. Với phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, toàn tỉnh có gần 3.100 điểm tập luyện. Tỷ lệ người dân tập thể thao thường xuyên đạt 37,6%, gia đình thể thao đạt gần 30%.
|
25 năm qua, tinh thần đoàn kết và tương trợ trong phát triển kinh tế đã lan tỏa thành hành động cụ thể ở từng cộng đồng dân cư. Không còn là khẩu hiệu, “giúp nhau thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng” mà đã trở thành phong trào sâu rộng với hàng trăm mô hình kinh tế hiệu quả được hình thành từ bàn tay, khối óc của người dân. Từ mô hình nuôi ong lấy mật, trồng rừng kinh tế, đến những tổ hợp tác trồng nấm, nuôi gà, làm sản phẩm OCOP… đều mang dấu ấn rõ nét của phong trào. Các hội, đoàn thể đã phát huy vai trò “cầu nối” giữa chính sách và người dân, khéo léo lồng ghép tuyên truyền, chuyển giao kỹ thuật, quản lý vốn vay và tạo sinh kế tại chỗ.
Nhiều mô hình đã giúp tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, tạo nên diện mạo mới cho vùng nông thôn. Là hộ nuôi ong điển hình tại xã Xuân Hóa (Minh Hóa), ông Đinh Xuân Khách chia sẻ rằng, các hộ gia đình nuôi ong trên địa bàn thường xuyên trao đổi, học hỏi kỹ thuật nuôi ong hiệu quả. Từ sự tương trợ ấy, nhiều gia đình đã thoát nghèo, có cuộc sống ổn định hơn.
Gìn giữ bản sắc
Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” nay là “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” của Ủy ban Trung ương MTTQVN phát động và tổ chức đã góp phần thay đổi diện mạo thôn xóm. Đến nay, Quảng Bình có 97 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 6 xã đạt chuẩn kiểu mẫu. Hàng nghìn hộ dân đã hiến đất, góp tiền, góp sức. Quá trình vận động nhân dân trong đóng góp xây dựng các thể chế văn hóa cũng được thực hiện bài bản, minh bạch.
Bí thư Chi bộ thôn Cương Trung (xã Tiến Hóa, Tuyên Hóa), Nguyễn Văn Huyên chia sẻ kinh nghiệm: “Chúng tôi đã đến từng nhà, lắng nghe ý kiến của bà con, giải thích rõ ràng về lợi ích chung. Chính sự minh bạch và tinh thần cầu thị đã giúp tạo nên sự đồng thuận cao trong việc xây dựng các thiết chế văn hóa tại địa phương. Địa phương đã huy động được hơn 15 tỷ đồng để xây dựng các thiết chế văn hóa, công trình giao thông… tại địa phương. Tất cả là nhờ vào sức dân”.
Một trong những dấu ấn nổi bật nhất của phong trào là sự trở lại mạnh mẽ của các giá trị văn hóa truyền thống. Những làn điệu dân ca không còn là ký ức, mà đã trở thành thực hành văn hóa thường nhật. Trong mỗi làng quê, những hạt giống nghệ thuật đang được ươm mầm, trao truyền thế hệ, nuôi dưỡng tâm hồn người dân, nhất là lớp trẻ.
Ông Trần Văn Duễ, Chủ nhiệm Câu lạc bộ ca trù thôn Uyên Phong (xã Châu Hóa, Tuyên Hóa), khẳng định giá trị và sức lan tỏa của nghệ thuật ca trù trong đời sống: “Sự phối hợp giữa các cấp chính quyền, sự đồng lòng của người dân và tâm huyết của nghệ nhân đã giúp cho câu lạc bộ hình thành, phát triển suốt 23 năm qua. Đây chính là điều kiện để ca trù được hồi sinh, được các thế hệ trẻ đón nhận. Chúng tôi coi đây vừa là việc giữ gìn một di sản, cũng là để gắn kết cộng đồng, làm phong phú đời sống tinh thần của người dân địa phương”.
| Đánh giá lại chặng đường 25 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, bà Lê Thị Ngọc Hà, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh:“Thành công của phong trào đến từ sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể và tinh thần tích cực, trách nhiệm cao của đội ngũ cán bộ, đảng viên cùng đông đảo nhân dân. Việc triển khai đã tạo nên nhiều điểm sáng, mô hình hay, cách làm sáng tạo. Đây là động lực quan trọng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng quê hương Quảng Bình ngày càng giàu đẹp, văn minh và bền vững”. |
Tỉnh hiện có 189 mô hình tự quản, 100% khu dân cư xây dựng tổ tự quản an ninh. Các mô hình như “Tổ tự quản đường biên, mốc quốc giới” hay “Khu dân cư, thôn, bản không có tội phạm, không có ma túy, không có mua bán người” góp phần bảo vệ vùng biên, giữ yên làng xã. Các mô hình này đã lan tỏa được giá trị đạo đức cộng đồng biết sống có trách nhiệm, biết yêu thương, gìn giữ cái đẹp.
25 năm-một quãng đường chưa phải là dài so với lịch sử phát triển của một vùng đất nhưng đủ để nhìn thấy sức mạnh bền bỉ, phi thường của lòng dân khi được khơi dậy đúng cách. Trong kỷ nguyên phát triển nhanh chóng với nhiều biến động khôn lường, vai trò của văn hóa ngày càng trở nên quan trọng và cấp thiết. Văn hóa không còn là một phần phụ, một yếu tố tô điểm, mà chính là gốc rễ, là nền tảng cốt lõi giữ con người đứng vững trước những thử thách, giữ cộng đồng vững bền trước những đổi thay. Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, văn hóa vẫn sẽ là mạch nguồn đưa Quảng Bình đi tới tương lai-một tương lai vững bền được xây dựng từ lòng dân, sức dân, vì lợi ích của nhân dân.
Diệu Hương
Nguồn: https://baoquangbinh.vn/van-hoa/202506/hanh-trinh-ben-bi-cua-long-dan-2227152/
Bình luận (0)