Hỗ trợ tháo gỡ vướng mắc về tài chính, ngân sách nhà nước

Mới đây, đoàn khảo sát của Kho bạc Nhà nước (KBNN) phối hợp với Dự án GIZ (đơn vị tài trợ các hoạt động của Bộ Tài chính) cùng KBNN khu vực XIX, Sở Tài chính TP Cần Thơ tổ chức hội nghị trao đổi về tình hình thực hiện công tác quản lý quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2024, 2025. Đây là dịp để KBNN lắng nghe các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong quá trình quản lý quyết toán NSNN đúng quy định, phù hợp với thực tiễn hoạt động sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và hợp nhất địa giới hành chính cấp tỉnh.

Đơn vị sử dụng ngân sách trao đổi về số liệu NSNN tại KBNN khu vực XIX. Ảnh: CTV

Nhận diện khó khăn

Theo KBNN khu vực XIX, sau sắp xếp, TP Cần Thơ có 103 đơn vị hành chính cấp xã (31 phường, 72 xã); có 2.491 đơn vị giao dịch với các phòng nghiệp vụ tại trụ sở KBNN khu vực XIX và các phòng giao dịch từ số 01 đến số 12 trực thuộc KBNN khu vực XIX. Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, công tác tổng hợp, lập báo cáo quyết toán NSNN địa phương năm 2024 đã được lập, đảm bảo đúng thời hạn theo chỉ đạo của Bộ Tài chính và quy định của Luật NSNN 2015. KBNN khu vực XIX đã hoàn tất đối chiếu và chuyển nguồn số liệu chi chuyển nguồn năm 2024, đồng thời hoàn thành công tác hạch toán quyết toán thu, chi ngân sách địa phương, đáp ứng yêu cầu bàn giao, tiếp nhận số liệu liên quan đến quyết toán NSNN năm 2024. Đối với công tác tổng hợp, lập báo cáo quyết toán NSNN năm 2025, KBNN khu vực XIX đã thực hiện tốt công tác đối chiếu số liệu thu, chi, tiền gửi với các đơn vị giao dịch. Thực hiện mở tài khoản kịp thời cho các đơn vị giao dịch sau sáp nhập và tất toán tài khoản khi các đơn vị kết thúc hoạt động.

Theo ông Dương Thanh Bình, Phó Giám đốc KBNN khu vực XIX, nhìn chung, việc bàn giao số liệu thu, chi NSNN năm 2025 từ đơn vị cũ sang đơn vị mới tiếp nhận thuộc các đơn vị cấp tỉnh, cấp xã khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được thực hiện kịp thời, đáp ứng yêu cầu quản lý. Riêng số liệu thu NSNN và chi thường xuyên thuộc ngân sách cấp huyện, Sở Tài chính TP Cần Thơ đang trình UBND TP Cần Thơ phê duyệt phương án xử lý tài chính và chỉ định đơn vị tiếp nhận số liệu thu, chi NSNN thuộc các đơn vị cấp huyện (trước khi giải thể) tại thời điểm cuối ngày 30-6-2025 để quản lý, theo dõi và xử lý các bước còn lại theo quy định của Luật NSNN. Bên cạnh những kết quả đạt được, việc phân bổ dự toán cho các xã và các đơn vị còn chậm, tiềm ẩn nguy cơ dồn việc vào cuối năm. Việc bàn giao cơ sở dữ liệu từ đơn vị cũ sang đơn vị mới chưa đồng bộ… Công tác lập báo cáo tài chính nhà nước còn một số trường hợp chậm trễ, sai sót và chưa đồng nhất về số liệu giữa các cấp ngân sách, chưa tổng hợp đầy đủ thông tin về tài sản kết cấu hạ tầng nhà nước.

Theo ông Diệp Minh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Cần Thơ, thực hiện các văn bản chỉ đạo của Trung ương và UBND thành phố, công tác quản lý thu chi, quyết toán NSNN theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp còn gặp không ít khó khăn. Đối với quyết toán NSNN các cấp, khâu chuẩn bị rất gấp rút, công tác tài chính ngân sách bám sát luật, nghị định và các thông tư hướng dẫn, vướng đâu tháo gỡ đến đó. Sau khi thành lập TP Cần Thơ mới, gần như tất cả các kỳ họp chuyên đề của HĐND đều có nội dung liên quan đến tài chính ngân sách, có những hội nghị chuyên đề chỉ phục vụ cho lĩnh vực tài chính ngân sách. Tuy nhiên, vẫn còn những nội dung chưa trình thông qua được do vướng mắc về cơ sở pháp lý, định mức chi. Sự khác biệt về định mức chi của 3 địa phương cũ (Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng) làm ảnh hưởng đến trường hợp muốn tăng định mức chi theo thực tế hoạt động của đơn vị sau hợp nhất lại chưa có cơ sở để thực hiện…

Kịp thời đồng hành, hỗ trợ

Tại hội nghị trao đổi về tình hình thực hiện công tác quản lý quyết toán ngân sách nhà nước năm 2024, 2025, đoàn khảo sát của KBNN đã ghi nhận những khó khăn, vướng mắc của các xã, phường trong công tác quản lý thu, chi NSNN và công tác chuẩn bị lập báo cáo quyết toán NSNN và báo cáo tài chính nhà nước năm 2024, 2025; những ảnh hưởng của việc thực hiện chính quyền 2 cấp đến công tác quản lý thu chi NSNN, quyết toán NSNN, rà soát số liệu quyết toán, các trường hợp tạm ứng và hoàn trả tạm ứng đối với các đơn vị sử dụng ngân sách; hướng dẫn rà soát số liệu về tài sản cố định tại đơn vị, tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư để lập báo cáo tài chính nhà nước...

Theo đoàn công tác, đối với báo cáo tài chính năm 2025 sẽ có nhiều thay đổi do áp dụng Thông tư số 24/2024/TT-BTC, ngày 17-4-2024 của Bộ Tài chính về hướng dẫn chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp và các thông tư hướng dẫn. Theo đó, kỳ lập báo cáo của tỉnh hợp nhất sẽ từ ngày 1-7 đến 31-12-2025. Trong quá trình lập báo cáo tài chính nhà nước, các đơn vị sử dụng ngân sách cần chủ động phối hợp với cơ quan chuyên môn của Sở Tài chính, KBNN khu vực để đối chiếu, rà soát, đảm bảo tính chính xác và thống nhất về số liệu.

Theo Ban Kế toán Nhà nước (thuộc KBNN), theo báo cáo tổng kiểm kê năm 2024 do Cục Quản lý Công sản, Bộ Tài chính thực hiện vào tháng 7-2025, tình trạng chung toàn quốc là dữ liệu trên báo cáo kết quả kiểm kê, rà soát so với báo cáo tài chính của các địa phương có sự chênh lệch. Qua nắm tình hình, Cục Quản lý Công sản và Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán đã chốt phương án không điều chỉnh vào báo cáo năm 2024 mà thực hiện giải trình. Đặc biệt, số chênh lệch lớn thường ở tài sản kết cấu hạ tầng, do đó Sở Tài chính thành phố và KBNN khu vực XIX cùng tham gia rà soát và giải trình các nội dung chênh lệch này; cần phân loại cụ thể tài sản kết cấu hạ tầng do địa phương quản lý và trực tiếp khai thác sử dụng hay tài sản kết cấu hạ tầng chỉ được giao quản lý. 

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Nhung, Phó Trưởng Ban Kế toán Nhà nước, nhìn chung, công tác quản lý tài chính NSNN năm 2025 có nhiều thay đổi và phức tạp. Sự chủ động quyết liệt từ phía địa phương rất quan trọng. Do đó, Bộ Tài chính, KBNN thường xuyên tăng cường phối hợp với địa phương để kịp thời nắm bắt thông tin từ cơ sở, sẵn sàng cầm tay chỉ việc để hỗ trợ địa phương xử lý những vướng mắc trong công tác quyết toán NSNN, báo cáo tài chính nhà nước. Đoàn công tác cũng đã đến khảo sát các địa phương, ghi nhận những vướng mắc chung và riêng theo đặc thù của địa phương. Đối với những vấn đề vượt thẩm quyền của KBNN sẽ tổng hợp để trình cấp thẩm quyền có liên quan cho ý kiến hỗ trợ. 

MINH HUYỀN

Nguồn: https://baocantho.com.vn/ho-tro-thao-go-vuong-mac-ve-tai-chinh-ngan-sach-nha-nuoc-a193645.html