Hòa mình vào dòng chảy, cánh tay nối dài của đối ngoại Việt Nam

Trước thời khắc đặc biệt đánh dấu tròn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng đã có những chia sẻ và gửi gắm tâm huyết về một mạch nguồn quan trọng trong hành trình ấy – báo chí đối ngoại.

Chủ tịch nước Lương Cường và các đại biểu, nhà báo tiêu biểu tại buổi gặp mặt nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, tại Phủ Chủ tịch, ngày 20/6. (Nguồn: TTXVN)

Xin Thứ trưởng đánh giá sứ mệnh, đóng góp của báo chí đối ngoại trong mạch nguồn chung của Báo chí cách mạng Việt Nam đối với công cuộc xây dựng và phát triển đất nước?

Ngày 21/6 năm nay là một thời khắc đặc biệt, tròn 100 năm kể từ ngày Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập Báo Thanh niên, khai sinh ra nền Báo chí cách mạng Việt Nam.

Trong suốt một thế kỷ vẻ vang đó, báo chí cách mạng đã không ngừng cống hiến, hy sinh, phát triển, trở thành một dòng chủ lưu mạnh mẽ, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống chính trị, xã hội, là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, của các tổ chức chính trị - xã hội và là diễn đàn của nhân dân, góp phần to lớn vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Với nhiệm vụ “đưa Việt Nam tới gần thế giới và đưa thế giới tới gần Việt Nam” và là lực lượng chủ công trong công tác thông tin đối ngoại, trong những năm qua, báo chí đối ngoại luôn là bộ phận đặc biệt quan trọng trong dòng chảy của Báo chí cách mạng Việt Nam, gắn bó mật thiết với sự nghiệp cách mạng, độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và phát triển hội nhập quốc tế.

Suốt chiều dài lịch sử, báo chí đối ngoại không chỉ là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam ra thế giới, mà còn là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng, góp phần tạo sự ủng hộ của nhân dân trong nước, định hình dư luận quốc tế, củng cố quan hệ đối ngoại và bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc bằng con đường truyền thông.

Thứ nhất, báo chí đối ngoại đã tích cực giới thiệu một Việt Nam đổi mới, năng động, hoà bình, ổn định và đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Các cơ quan báo chí đã chủ động truyền tải một cách trung thực, sinh động hình ảnh đất nước, con người, văn hóa và thành tựu kinh tế - xã hội, chính sách đối nội - đối ngoại của VIệt Nam cũng như các hoạt động ngoại giao đa phương và song phương của lãnh đạo Đảng và Nhà nước tới bạn bè quốc tế bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau.

Thứ hai, trên mặt trận đấu tranh dư luận, báo chí đối ngoại cũng đóng vai trò quan trọng trong công tác thông tin, tuyên truyền, bảo vệ chủ quyền biển đảo, đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch. Trong nhiều vụ việc phức tạp, các cơ quan báo chí đối ngoại đã thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, tính chuyên nghiệp và khả năng phản ứng nhanh, góp phần định hướng dư luận quốc tế đúng đắn, tạo sự đồng thuận và ủng hộ đối với lập trường chính đáng của Việt Nam.

Thứ ba, báo chí đối ngoại đã góp phần xây dựng và lan tỏa “thương hiệu Việt Nam” – một đất nước giàu bản sắc văn hóa, có nền chính trị ổn định, môi trường đầu tư thuận lợi và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Qua các sản phẩm báo chí, Việt Nam hiện lên không chỉ là điểm đến hấp dẫn về du lịch và thương mại, mà còn là một đối tác tin cậy trong các vấn đề toàn cầu như chống biến đổi khí hậu, gìn giữ hòa bình, bảo đảm an ninh lương thực, năng lượng…

Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng, báo chí đối ngoại cũng đưa những thông tin cân bằng, khách quan về thế giới tới nhân dân trong nước. Trong bối cảnh tin giả, tin xấu độc lan tràn hiện nay, những thông tin của báo chí đối ngoại về tình hình khu vực và quốc tế là biện pháp hữu hiệu để định hướng dư luận trong nước, giúp người dân hiểu được sự thật về những gì đang diễn ra ở nước ngoài, qua đó, tăng cường hiểu biết, tăng thêm niềm tin, ủng hộ đối với đương lối, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước nói chung, cũng như công tác đối ngoại nói riêng.

Có thể nói, báo chí đối ngoại chính là cánh tay nối dài của đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Sự đồng hành chặt chẽ giữa báo chí đối ngoại và ngành Ngoại giao đã góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, như tinh thần Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới cũng như Kết luận 57-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu tại buổi gặp mặt thân mật giữa Bộ Ngoại giao và các cơ quan báo chí Việt Nam nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025. (Ảnh: Tuấn Anh)

Theo Thứ trưởng, đâu là những cơ hội và thách thức lớn nhất đối với báo chí đối ngoại trong bối cảnh số hiện nay, ở cả góc độ đối với người làm báo?

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra sâu rộng trên toàn cầu, báo chí nói chung và báo chí đối ngoại nói riêng đang đứng trước những cơ hội và thách thức đan xen, đòi hỏi người làm báo phải có tư duy đổi mới, bản lĩnh chính trị vững vàng và năng lực chuyên môn cao.

Về cơ hội, trước hết, công nghệ số mở ra không gian truyền thông toàn cầu với tốc độ lan tỏa chưa từng có. Nhờ sự phát triển của các nền tảng số và mạng xã hội xuyên biên giới, báo chí đối ngoại có thể tiếp cận được đông đảo công chúng quốc tế, truyền tải thông điệp của Việt Nam một cách nhanh chóng, đa dạng, linh hoạt và hiệu quả hơn. Các nền tảng số cũng giúp tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa quy trình sản xuất nội dung, đồng thời tạo điều kiện cho các sản phẩm báo chí đối ngoại mang tính đa phương tiện ngày càng hấp dẫn và có sức lan tỏa cao.

Tuy nhiên, thách thức cũng rất lớn. Trước hết là môi trường thông tin toàn cầu đang bị chi phối bởi tốc độ và sự cạnh tranh khốc liệt về nội dung. Tin giả, tin sai sự thật, thông tin xuyên tạc về tình hình Việt Nam có thể lan rộng và gây ảnh hưởng tiêu cực nếu không được kịp thời xử lý. Điều này đặt ra yêu cầu đối với báo chí đối ngoại phải không chỉ nhanh mà còn chính xác, khách quan, đồng thời biết cách tạo ra “nội dung dẫn dắt”, có giá trị thuyết phục và tạo dựng niềm tin với công chúng trong nước và quốc tế.

Như vậy, người làm báo đối ngoại trong thời đại số không thể chỉ dừng lại ở vai trò đưa tin, biên tập theo cách truyền thống, mà cần trở thành những “nhà báo đa nền tảng” thành thạo các công cụ sản xuất nội dung số như dựng video, thiết kế đồ họa, chỉnh sửa âm thanh, livestream, phát hiện xu hướng, phân tích dư luận… Khả năng sản xuất nội dung đa phương tiện không còn là lợi thế, mà đã trở thành năng lực bắt buộc.

Người làm báo đối ngoại cần hiểu và vận hành tốt các hệ sinh thái truyền thông số, mạng xã hội như Facebook, X (Twitter), YouTube, TikTok, Instagram… Đây không chỉ là kênh lan tỏa thông tin, mà còn là công cụ để tương tác với độc giả quốc tế, theo dõi dư luận và điều chỉnh chiến lược, phương thức truyền thông phù hợp theo từng khu vực, từng nhóm công chúng mục tiêu.

Lãnh đạo Bộ Ngoại giao gặp mặt các Cơ quan đại diện và báo chí nước ngoài thường trú tại Việt Nam nhân dịp Năm mới 2025. (Ảnh: Quang Hòa)

Cuối cùng, người làm báo đối ngoại cần liên tục cập nhật kiến thức chuyên ngành, từ ngoại giao, luật pháp quốc tế, kinh tế toàn cầu đến văn hóa các khu vực trọng điểm. Tôi mong các bạn không chỉ là đưa tin về Việt Nam, mà còn là những “nhà ngoại giao mềm”, đại diện cho hình ảnh, lập trường và bản sắc dân tộc trên mặt trận thông tin toàn cầu, lồng ghép thông tin trong từng sản phẩm báo chí một cách khéo léo, phù hợp với văn hóa tiếp nhận của từng nhóm công chúng.

Tóm lại, thời đại số mang đến cho báo chí đối ngoại Việt Nam những công cụ mạnh mẽ để nâng tầm ảnh hưởng quốc gia, nhưng cũng đặt ra yêu cầu rất cao về sự thích ứng, sáng tạo và bản lĩnh của người làm báo.

Tôi cho rằng báo chí đối ngoại cần được đầu tư bài bản hơn về con người, công nghệ và định hướng chiến lược, để thực sự trở thành lực lượng nòng cốt trong công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn mới. Ngược lại, người làm báo đối ngoại cũng cần không ngừng học tập, bồi dưỡng cả về bản lĩnh chính trị, nghiệp vụ cũng như khả năng sử dụng công nghệ, để có thể phát huy tối đa năng lực trong một hệ sinh thái báo chí đối ngoại hiện đại và không ngừng đổi mới.

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng. (Ảnh: Quang Hòa)

Là người nhiều năm gắn bó với công tác báo chí đối ngoại và những cây bút trong “làng báo", Thứ trưởng có thông điệp, chia sẻ gì với đội ngũ làm báo nói chung và báo chí đối ngoại nói riêng trước dấu mốc 100 năm và hành trình phát triển mới của đất nước?

Trong quá trình công tác của mình, tôi đã có cơ hội làm việc, đồng hành với rất nhiều nhà báo, cây bút giàu tâm huyết. Trước thềm dấu mốc 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam, tôi xin gửi tới toàn thể đội ngũ những người làm báo cả nước lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Đây không chỉ là dịp để tôn vinh truyền thống vẻ vang của báo chí cách mạng, nền báo chí do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, mà còn là thời khắc để nhìn lại hành trình đã qua, chuẩn bị hành trang bước vào chặng đường phát triển mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen.

Với báo chí đối ngoại, tôi mong muốn và tin tưởng rằng đội ngũ phóng viên, biên tập viên, với bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy quốc tế sắc bén và tinh thần sáng tạo không ngừng, sẽ tiếp tục là lực lượng xung kích trên mặt trận thông tin đối ngoại, góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam với các đối tác trên thế giới, bảo vệ vững chắc lợi ích quốc gia – dân tộc bằng sức mạnh của ngôn từ và hình ảnh. Bộ Ngoại giao sẽ luôn đồng hành, ủng hộ và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí trong quá trình này.

Thay mặt Lãnh đạo Bộ Ngoại giao, tôi xin gửi lời chúc mừng chân thành tới Báo Thế giới và Việt Nam, một trong những cơ quan báo chí đối ngoại hàng đầu của đất nước, đã luôn giữ vững bản sắc, chất lượng và uy tín trong suốt hành trình phát triển. Với đội ngũ phóng viên, biên tập viên tâm huyết, chuyên nghiệp, giỏi nghiệp vụ và giàu hiểu biết về ngoại giao, tôi tin rằng Báo tiếp tục là “địa chỉ tin cậy” với đông đảo độc giả trong và ngoài nước khi tìm hiểu về đối ngoại Việt Nam.

Nguồn: https://baoquocte.vn/hoa-minh-vao-dong-chay-canh-tay-noi-dai-cua-doi-ngoai-viet-nam-318352.html