Làm thế nào để tránh mua phải thuốc giả?

Thông tin 21 loại thuốc giả với hàng trăm nghìn sản phẩm đã được tung ra thị trường trong nhiều năm qua, nhưng không lọt vào bệnh viện công và chủ yếu ở hệ thống bán thuốc lẻ. Điều này cho thấy đã có không biết bao nhiêu người bệnh mua phải thuốc giả sử dụng mà không biết.

Ông Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân cần chủ động tra cứu nguồn gốc thuốc trước khi mua, đồng thời, ông Hùng cũng hướng dẫn cách thao tác kiểm tra để biết loại thuốc mình định mua là thật hay giả.

Cách tra cứu thông tin số đăng ký và mẫu nhãn thuốc đã được cấp phép:

Bước 1: Truy cập hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Cục Quản lý Dược, mục Đăng ký thuốc, tra cứu số đăng ký, tại địa chỉ:

https://dichvucong.dav.gov.vn/congbothuoc/index

Bước 2: Tra cứu giấy đăng ký thuốc, nguyên liệu làm thuốc lưu hành tại Việt Nam, nhập thông tin thuốc cần tìm (có thể tra cứu theo tên thuốc, cơ sở sản xuất, cơ sở đăng ký, số đăng ký lưu hành thuốc, …)

- Chọn mục "Tra cứu số đăng ký".

- Điền đầy đủ thông tin: Số đăng ký (VD-…, VN-…, QLSP-…) hoặc tên thuốc (Paracetamol, Augmentin, …)

-Nhấn nút "Tìm kiếm" để hiển thị kết quả.

Làm thế nào để tránh mua phải thuốc giả? ảnh 1

Cách tra cứu thuốc

Bước 3: Đối chiếu và kiểm tra kết quả, Hệ thống sẽ cung cấp:

- Thông tin đầy đủ về thuốc tại các cột tên thuốc, số đăng ký, dạng bào chế, hoạt chất, hàm lượng, cơ sở đăng ký, sản xuất;

- Xem Mẫu nhãn, hướng dẫn sử dụng thuốc đã được Cục Quản lý Dược phê duyệt tại cột HDSD/MẪU NHÃN.

Nếu kết quả tra cứu cho kết quả hiện thị các thông tin nêu trên, thì loại thuốc tra cứu đã được cấp phép lưu hành. Ngược lại, kết quả tra cứu không hiện thị thông tin đã nêu thì có thể xác định loại thuốc tra cứu không được cấp đăng ký lưu hành, đây có thể là thuốc giả.

Làm thế nào để tránh mua phải thuốc giả? ảnh 2

Tang vật lô thuốc giả vừa bị công an tỉnh Thanh Hóa triệt phá.

Kinh nghiệm để tránh mua phải thuốc giả

Chỉ nên mua thuốc tại nơi uy tín như các nhà thuốc, quầy thuốc được cấp phép, có uy tín và địa chỉ rõ ràng. Không mua từ nguồn không rõ ràng như chợ, hàng rong hoặc qua các trang mạng xã hội, livestream...

Khi mua, cần kiểm tra bao bì và thông tin trên vỏ thuốc: Bao bì phải nguyên vẹn, không rách, mờ hoặc có dấu hiệu bị chỉnh sửa; kiểm tra các thông tin như: tên thuốc, số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng, số đăng ký, tên nhà sản xuất. Các thông tin này phải rõ ràng, không tẩy xóa.

Cần so sánh với bao bì chính hãng (nếu có) để phát hiện sự khác biệt về màu sắc, chữ in, hoặc logo; quan sát màu sắc, kích thước, ký hiệu trên viên thuốc, hộp thuốc. Nếu có sự khác biệt so với lần sử dụng trước hoặc so với mô tả chính hãng, không nên sử dụng.

Sử dụng ứng dụng quét mã vạch/mã QR để kiểm tra thông tin sản phẩm (trường hợp có in mã vạch/mã QR trên vỏ hộp, mã không quét được hoặc thông tin không khớp, hãy nghi ngờ).

Yêu cầu hóa đơn và chứng từ: Khi mua thuốc, yêu cầu hóa đơn mua hàng để đảm bảo nguồn gốc. Hóa đơn cũng là cơ sở để khiếu nại nếu phát hiện thuốc giả.

Chú ý giá cả bất thường: Thuốc giả thường được bán với giá rẻ bất thường để thu hút người mua. Nếu giá quá thấp so với thị trường, cần cẩn trọng.

Cục Quản lý Dược được lưu ý người dân cần tìm hiểu thông tin từ nguồn chính thức: Tra cứu thông tin thuốc trên website của Cục Quản lý Dược (dav.gov.vn) hoặc các trang web uy tín của nhà sản xuất. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi mua. Đối với thuốc kê đơn chỉ mua thuốc theo đơn thuốc của bác sĩ.

Đặc biệt, cần cảnh giác với thuốc bán online, là khuyến cáo của cơ quan quản lý dược:

Kể từ ngày 1/7/2025 khi Luật số 44/2024 sửa đổi bổ sung một số điều của Luật dược có hiệu lực thi hành thì một số thuốc (thuốc không kê đơn) mới được kinh doanh (bán lẻ) theo phương thức thương mại điện tử trên sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử bán hàng, website thương mại điện tử bán hàng có chức năng đặt hàng trực tuyến.

Sau ngày 1/7/2025, trường hợp mua thuốc qua mạng, chỉ mua thuốc trên các trang web được cấp phép bán thuốc trực tuyến được phép; không mua qua các nền tảng mạng xã hội hoặc người bán cá nhân không rõ danh tính.

Hạn chế mua thuốc theo lời quảng cáo: Tránh tin vào các lời quảng cáo “thần dược” hoặc thuốc không rõ nguồn gốc được rao bán qua mạng hoặc truyền miệng.

Báo cáo nếu nghi ngờ: Nếu phát hiện dấu hiệu thuốc giả, báo ngay cho cơ quan chức năng như Sở Y tế, Cục Quản lý Dược hoặc công an địa phương để xử lý. Nếu đã mua phải thuốc giả, ngừng sử dụng ngay và liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn. Việc sử dụng thuốc giả có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe.