Lan tỏa lối sống văn hóa, văn minh từ những mô hình hay

Cán bộ ban công tác mặt trận khu dân cư phường Hòa Thuận Tây (quận Hải Châu) đi tuyên truyền vận động nhân dân hạn chế đốt vàng mã. Ảnh: HIỀN LƯƠNG

Năm 2018, khu dân cư số 9 (phường Hòa Thuận Tây, quận Hải Châu) là nơi đầu tiên khởi xướng mô hình “Nói không với đốt vàng mã”, một tập quán còn tồn tại khá phổ biến trong đời sống tâm linh của người dân.

Nhận thức đây là vấn đề nhạy cảm, chi bộ khu dân cư, tổ dân phố và Ban công tác Mặt trận phối hợp vận động từng hộ gia đình, từng đảng viên, tuyên truyền nhẹ nhàng nhưng kiên trì để thay đổi thói quen dần dần. Sau hai năm thực hiện, mô hình ghi nhận hiệu quả rõ rệt. Năm 2020, lãnh đạo phường Hòa Thuận Tây quyết định nhân rộng mô hình với lộ trình mở rộng 5 khu dân cư mỗi năm. Đến nay, 18/46 khu dân cư áp dụng, dự kiến đến cuối năm 2025 con số này sẽ tăng lên 25

Bà Nguyễn Thị Kiều Linh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Hòa Thuận Tây chia sẻ: “Ban đầu, một số hộ còn băn khoăn nhưng khi chứng kiến lợi ích rõ ràng: bảo vệ môi trường, phòng chống cháy nổ, tiết kiệm chi tiêu, thì dần dần hiểu và đồng tình. Dù chưa thể dừng hẳn ngay việc đốt vàng mã, nhưng nhiều gia đình thực hiện đúng hướng dẫn: đốt trong thùng kín, không rải gạo muối ra đường, giảm số lượng và tần suất trong các ngày lễ trọng.”

Theo bà Linh, mô hình không chỉ tác động đến các khu dân cư trong lộ trình nhân rộng mà còn lan sang cả những khu vực khác nhờ hiệu ứng từ cộng đồng. Hiện nhiều chi bộ đưa nội dung này vào nghị quyết để triển khai quyết liệt hơn. Một số phường khác như Phước Ninh, Thạch Thang (quận Hải Châu) hay Thạc Gián, Chính Gián (quận Thanh Khê) cũng đang triển khai mô hình này, tuy nhiên tỷ lệ hưởng ứng chưa cao.

Ủy ban MTTQ Việt Nam quận Hải Châu có kế hoạch nhân rộng mô hình ra toàn địa bàn trong thời gian tới, xem đây là một hướng đi cụ thể trong xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị. Không chỉ dừng lại ở việc thay đổi thói quen tiêu dùng, nhiều khu dân cư còn triển khai các mô hình giàu tính cộng đồng như dọn dẹp vệ sinh, gây quỹ học bổng, hỗ trợ người yếu thế, góp phần củng cố tinh thần đoàn kết toàn dân.

Tại khu dân cư 13 (phường Hải Châu, quận Hải Châu), suốt gần 10 năm qua, mô hình “Đoạn đường xanh - sạch - đẹp” được duy trì đều đặn. Mỗi tháng, thành viên CLB môi trường phối hợp các đoàn thể và hơn 110 hộ dân tổ chức hai đợt ra quân vệ sinh môi trường. Không chỉ làm sạch kiệt, hẻm, chăm sóc cây xanh, khu dân cư còn tổ chức hoạt động văn nghệ, phát thưởng học sinh giỏi với tổng kinh phí hơn 30 triệu đồng mỗi năm nhờ vào sự đóng góp tự nguyện từ người dân.

Một mô hình khác đầy tính nhân văn đang được lan tỏa mạnh mẽ là “Nuôi heo đất tặng học bổng” của khu dân cư Trung Tạm 2, phường Hải Châu. Khởi động từ tháng 9-2024, mô hình nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các hộ gia đình và các mạnh thường quân. Dịp kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng thành phố Đà Nẵng vừa qua, Ban công tác mặt trận khu dân cư trao 5 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó. Dự kiến trong ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc (18-11) năm nay, số suất học bổng sẽ tăng lên 10.

Ông Nguyễn Quốc Danh, Trưởng ban công tác Mặt trận khu dân cư Trung Tạm 2 khẳng định: “Chính tính cộng đồng, tính minh bạch và mục tiêu vì tương lai con em đã khiến mô hình được lan tỏa mạnh. Mỗi người góp một ít nhưng tạo ra nguồn lực lớn. Đây không chỉ là một hoạt động từ thiện, mà còn là cách chúng tôi tăng cường đoàn kết, sẻ chia giữa các thế hệ trong khu dân cư”.

Tương tự, mô hình thu gom rác tái chế để gây quỹ hỗ trợ người yếu thế, tặng học bổng, tặng quà Tết cho hộ nghèo… đang được triển khai rộng khắp từ các khu phố đến thôn, xã trên toàn thành phố. Bằng việc phân loại rác, tái sử dụng vật liệu, vừa bảo vệ môi trường vừa giúp cộng đồng có thêm nguồn kinh phí cho hoạt động xã hội.

Điểm chung của các mô hình này là xuất phát từ thực tiễn, do chính người dân đề xuất, thực hiện và thụ hưởng. Khi công tác mặt trận được triển khai sâu sát đến khu dân cư, sự đồng thuận, trách nhiệm và tinh thần tự giác trong nhân dân được khơi dậy rõ rệt. Từ việc không đốt vàng mã, gìn giữ vệ sinh đường phố, đến nuôi heo đất, thu gom rác tái chế, tất cả đều là những hành động nhỏ, nhưng khi được thực hiện đồng bộ và bền bỉ thì góp phần tạo nên thay đổi lớn về nếp sống văn hóa, tinh thần đoàn kết trong cộng đồng.

HIỀN LƯƠNG
 

Nguồn: https://baodanang.vn/kinhte/202504/lan-toa-loi-song-van-hoa-van-minh-tu-nhung-mo-hinh-hay-4005946/