Metaverse và cách bảo vệ sức khỏe tâm lý trong thế giới ảo

Metaverse - Ảnh 1. — Khi thế giới ảo chạm vào tâm trí: Metaverse và sức khỏe tinh thần

Metaverse không chỉ là một trò chơi hay ứng dụng công nghệ, đó là một thế giới song song, nơi bạn điều khiển một avatar để học tập, làm việc, hoặc phiêu lưu qua thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR), hay thực tế hỗn hợp (MR).

Được gì từ vũ trụ ảo Metaverse?

Bạn có thể họp với đồng nghiệp ở Tokyo trong một văn phòng ảo, tham gia lớp học trên sao Hỏa, hay chiến đấu với rồng trong game nhập vai. Nhưng đừng để sự sống động đánh lừa! Bộ não của chúng ta đôi khi "nhầm lẫn" giữa thực và ảo, khiến những cảm xúc như vui sướng, căng thẳng hay nỗi buồn trong Metaverse có thể ám ảnh bạn ngay cả khi đã tháo kính VR.

Metaverse tác động đến nhiều nhóm người. Học sinh, sinh viên dễ bị cuốn vào game VR hay nền tảng học tập ảo, đối mặt nguy cơ "nghiện" và mất kết nối với đời thực.

Nhân viên làm việc từ xa, dù luôn "kết nối" qua họp ảo, thường cảm thấy cô đơn hoặc tách biệt. Người chơi game VR lâu dài có thể rối loạn nhịp sinh học hoặc thấy trống rỗng khi trở lại thực tế.

Ngược lại, Metaverse cũng có thể hỗ trợ bệnh nhân tâm lý, với các liệu pháp VR giúp vượt qua chứng sợ độ cao, trầm cảm hay rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD).

Tác động của Metaverse không xuất hiện ngay. Sau vài tuần đắm mình trong thế giới ảo, bạn có thể nhận ra mình khó tập trung vào công việc thực tế, mất ngủ vì mải “sống” trong VR, hay cảm thấy lạc lõng khi không có avatar bên cạnh.

Một số người còn lo âu vì gánh nặng xây dựng bản ngã ảo lý tưởng - từ làn da không tì vết đến phong cách giao tiếp đầy tự tin.

Theo một khảo sát của medRxiv (2024), 30% người dùng VR thường xuyên báo cáo cảm giác “trống rỗng” khi trở lại đời thực, đặc biệt ở nhóm tuổi 15-25.

Chinh phục Metaverse mà không đánh mất chính mình

Metaverse là một liều thuốc kích thích não bộ. Nó cho bạn tự do trở thành bất kỳ ai, làm bất kỳ điều gì, từ bay lượn trên bầu trời đến sở hữu một biệt thự ảo trị giá triệu đô. Nhưng chính sự hưng phấn này lại là con dao hai lưỡi.

Khi thế giới ảo quá hấp dẫn, đời thực trở nên nhạt nhòa. Áp lực duy trì hình ảnh hoàn hảo trong Metaverse cũng có thể làm trầm trọng thêm lo âu, tự ti, hay thậm chí trầm cảm.

Để bảo vệ sức khỏe tinh thần, hãy giới hạn thời gian sử dụng VR hoặc Metaverse, đặc biệt với trẻ em. Cân bằng giữa thế giới ảo và thực bằng cách ưu tiên gặp gỡ bạn bè, gia đình ngoài đời.

Nếu cảm thấy lạc lõng, buồn bã hay căng thẳng kéo dài, hãy tìm đến chuyên gia tâm lý. Quan trọng hơn, hãy xem Metaverse như công cụ để học tập, khám phá, thay vì nơi trốn tránh thực tại.

Tâm trí con người vốn mong manh, và việc đắm mình quá lâu trong thế giới ảo dễ dẫn đến mất kết nối với chính mình. Hãy tiếp cận Metaverse với sự tỉnh táo và trách nhiệm, để nó trở thành chìa khóa cho những trải nghiệm mới, thay vì cánh cửa dẫn đến sự xa rời thực tại.

SONG TRÍ

Nguồn: https://tuoitre.vn/metaverse-va-cach-bao-ve-suc-khoe-tam-ly-trong-the-gioi-ao-20250529104917451.htm