Nâng cao năng lực phục hồi chức năng tại cộng đồng

Mở rộng lĩnh vực chuyên môn

Anh Đặng Xuân Tùng là Cử nhân kỹ thuật Phục hồi chức năng (PHCN), chuyên ngành Vật lý trị liệu (VLTL) công tác tại Khoa Nhi, Bệnh viện PHCN TP.Huế từ năm 2006. Với tinh thần ham học hỏi, anh luôn tìm kiếm cơ hội để bồi dưỡng chuyên môn.

Tháng 5 năm 2022 đánh dấu một bước ngoặt trong hành trình chuyên môn của anh khi tham gia khóa đào tạo Hoạt động trị liệu (HĐTL)/PHCN cơ bản kéo dài 9 tháng tại Trường Đại học (ĐH) Y Dược Huế. Khóa đào tạo được tổ chức trong khuôn khổ hợp phần "Tăng cường nguồn nhân lực và dịch vụ PHCN của cơ sở y tế tại 3 tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và Quảng Nam" thuộc dự án "Hỗ trợ cải thiện chất lượng sống của người khuyết tật tại các tỉnh bị phun rải nặng chất da cam" (Dự án Hòa Nhập 1).

Nâng cao năng lực phục hồi chức năng tại cộng đồng- Ảnh 1. — KTV Đặng Xuân Tùng (thứ hai, trái) thực hành lâm sàng HĐTL tại Bệnh viện Trường ĐH Y Dược Huế.

"Tôi đăng ký tham gia khóa học với mục tiêu nâng cao năng lực bản thân, mở rộng phạm vi chuyên môn, đáp ứng nhu cầu nhân lực của đơn vị công tác về HĐTL và nâng cao hơn nữa chất lượng PHCN cho người bệnh, người khuyết tật!" – anh Tùng cho biết.

HĐTL là một lĩnh vực chuyên sâu của PHCN, trong đó sử dụng các bài tập kỹ năng, dụng cụ trợ giúp, kết hợp với điều chỉnh môi trường sống, giúp người khuyết tật đạt được đích đến sau cùng của PHCN, là cải thiện chức năng sinh hoạt hàng ngày, học tập, lao động và hòa nhập xã hội. Trên thế giới, HĐTL đã có lịch sử hơn 100 năm. Tuy nhiên tại Việt Nam, HĐTL vẫn là lĩnh vực rất mới, khi đào tạo chính quy mới chỉ bắt đầu từ năm 2017.

"Tôi làm quen với HĐTL qua một vài học phần trong chương trình Cử nhân VLTL - PHCN. Phải tới khóa đào tạo này, tôi mới được tiếp cận với HĐTL một cách căn bản, có hệ thống. Khóa học cung cấp cho chúng tôi những kiến thức tổng quan về HĐTL, bao gồm khái niệm, khung thực hành HĐTL theo tiêu chuẩn quốc tế, cho tới các kỹ thuật áp dụng trên các mặt bệnh đa dạng, từ trẻ em đến người lớn như: bại não, rối loạn phổ tự kỷ, chậm phát triển, đột quỵ, chấn thương tủy sống, chấn thương chi trên..." anh Tùng chia sẻ.

HĐTL là lĩnh vực gắn bó chặt chẽ với lâm sàng, nên trong quá trình đào tạo, anh Tùng và các học viên được thực hành các kỹ thuật thường xuyên. Đặc biệt, HĐTL là lĩnh vực làm việc trực tiếp với con người, nên kỹ năng mềm cũng không thể thiếu.

"Kỹ năng giao tiếp không chỉ được dạy trong một chuyên đề riêng, mà được truyền tải trong suốt quá trình đào tạo. Tôi học hỏi được kỹ năng này từ chính cách thầy cô giao tiếp với bệnh nhân: kiên nhẫn, nói chuyện nhỏ nhẹ, ân cần, tạo tâm lý thoải mái để họ yên tâm mở lòng. Tôi cũng nhận ra rằng, sự kết hợp giữa kỹ thuật chuyên môn và kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp sẽ mang lại can thiệp tốt nhất cho người bệnh," anh Tùng tâm sự.

Nâng cao năng lực phục hồi chức năng tại cộng đồng- Ảnh 2. — KTV Đặng Xuân Tùng thực hành lâm sàng về dụng cụ trợ giúp.

Với tinh thần học tập không ngừng, tháng 10/2023, anh Đặng Xuân Tùng tiếp tục tham gia khóa đào tạo liên tục về Kỹ thuật Lượng giá và sử dụng một số dụng cụ trợ giúp - thành tố quan trọng trong HĐTL, giúp điều chỉnh môi trường sống, tăng cường khả năng tham gia các hoạt động sinh hoạt hàng ngày của người khuyết tật.

Đóng góp cho PHCN tại cộng đồng

Với kiến thức tích lũy được từ các khóa đào tạo, trong thời gian từ tháng 10/2023 đến tháng 4/2024, trong khuôn khổ Dự án Hòa Nhập 1, KTV Đặng Xuân Tùng đã can thiệp kỹ thuật HĐTL cho 31 người khuyết tật có cải thiện rõ rệt về các chức năng sinh hoạt hàng ngày.

Anh cho biết: "Cung cấp dịch vụ PHCN tại cộng đồng có nhiều điểm khác so với cung cấp dịch vụ PHCN tại cơ sở y tế. Ví dụ như tại bệnh viện, đa số người bệnh ở giai đoạn cấp tính hoặc bán cấp, trong khi phần đông người khuyết tật tại cộng đồng thuộc tình trạng mãn tính, đã bị bệnh hoặc chấn thương từ rất lâu. Thời gian can thiệp tại nhà cũng ít hơn tại bệnh viện. Do đó, mục tiêu can thiệp và cách tiếp cận cũng cần được điều chỉnh cho phù hợp."

Nâng cao năng lực phục hồi chức năng tại cộng đồng- Ảnh 3. — KTV Đặng Xuân Tùng can thiệp kỹ thuật HĐTL tại nhà cho người khuyết tật TP.Huế.

KTV Đặng Xuân Tùng đã chia sẻ kinh nghiệm của mình với các đồng nghiệp, giúp họ làm quen và ứng dụng thực hành HĐTL trong bối cảnh PHCN tại cộng đồng. Với sự hỗ trợ chuyên môn của anh, trong thời gian từ tháng 7 đến tháng 9/2025, 07 cán bộ y tế đã thực hiện cung cấp dịch vụ PHCN tại nhà hiệu quả, giúp 30 người khuyết tật tại tỉnh Quảng Trị, TP.Huế và TP.Đà Nẵng cải thiện các chức năng sinh hoạt hàng ngày. Cùng công tác tại khoa Nhi, Bệnh viện PHCN TP.Huế, KTV Nguyễn Thị Hà học hỏi được rất nhiều từ người đồng nghiệp. Chị chia sẻ:

"Khi mới đi can thiệp tại cộng đồng, tôi rất bỡ ngỡ trong việc xác định mục tiêu, vì một người khuyết tật có rất nhiều vấn đề cần can thiệp. Nhờ anh Tùng, tôi đã biết cách đặt mục tiêu can thiệp khả thi, ít gây áp lực lên trẻ. Ví dụ với trẻ em, nên ưu tiên hoạt động ăn uống và vui chơi. Những hoạt động khó như mặc quần áo, tôi hướng dẫn cho phụ huynh để phụ huynh hướng dẫn con em. Bên cạnh đó, tôi ấn tượng tích cực về cách giao tiếp với bệnh nhân của anh Tùng: luôn kiên nhẫn, cư xử hòa nhã trong mọi tình huống, ngay cả đối với những người khuyết tật khó tính, không hợp tác. Nhờ đó, anh xây dựng được lòng tin ở họ, thuyết phục họ phối hợp tốt trong quá trình can thiệp."

Định hướng tương lai

Hành trình học tập của KTV Đặng Xuân Tùng vẫn đang được nối dài với việc học lên chương trình chuyên khoa 1 PHCN để trau dồi kiến thức, kỹ thuật chuyên sâu, cập nhật những thực hành mới nhất về PHCN.

Nhớ lại những khóa đào tạo từng tham gia, anh Tùng cho biết: "Mỗi khóa học diễn ra trong một khoảng thời gian hữu hạn, nhưng giá trị mang lại là vô hạn. Bên cạnh kiến thức chuyên môn, mỗi khóa đào tạo mang đến cho chúng tôi cơ hội mở rộng mạng lưới nghề nghiệp và tiếp thêm động lực học hỏi, tiếp tục hoàn thiện bản thân. Đã 2,3 năm từ ngày bế giảng các khóa HĐTL, các học viên vẫn duy trì liên lạc trong nhóm trực tuyến, cùng chia sẻ, trao đổi các vấn đề chuyên môn, hỗ trợ nhau học hỏi, nâng cao hiệu quả công việc!"

Anh cũng chia sẻ: "Mong muốn lớn nhất của tôi là HĐTL tại Việt Nam sẽ được triển khai một cách bài bản, có hệ thống hơn, đồng thời thêm nhiều dịch vụ kỹ thuật được thanh toán bảo hiểm y tế. Điều này sẽ tạo thêm không gian và nguồn lực cần thiết để chúng tôi thực hiện các kỹ thuật tốt nhất cho người bệnh"./.

Về Dự án Hòa Nhập 1, giai đoạn 3:

• Nhà tài trợ: Chính phủ Hoa Kỳ

• Chủ Dự án: Trung tâm Hành động quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học và môi trường (NACCET)

• Đơn vị quản lý: Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (CCIHP)

• Tổ chức Medisch Comité Nederland - Vietnam (MCNV) là một trong số các đơn vị thực hiện, đã triển khai các khóa đào tạo cho 623 lượt cán bộ y tế trong thời gian từ tháng 01/2022 đến tháng 10/2025.

Thu Nguyễn

Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/nang-cao-nang-luc-phuc-hoi-chuc-nang-tai-cong-dong-169251119113355839.htm