Nhân dịp 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam tại Moskva đã có cuộc trò chuyện với ông Leonid Kovalich, Trưởng Phòng châu Á, Ban Phát thanh Đối ngoại của hãng tin Sputnik, về những vấn đề thời sự của nghề báo cũng như về hợp tác giữa Thông tấn xã Việt Nam và Sputnik.
Nhà báo Leonid Kovalich cho biết công nghệ hiện đại đang thay đổi toàn bộ diện mạo không gian thông tin. Báo chí là một bộ phận không thể tách rời của không gian đó và phải thích ứng đầu tiên với những khả năng mới.
Trí tuệ Nhân tạo (AI) thâm nhập vào cuộc sống của chúng ta rất nhanh. Mới chỉ 5 năm trước, con người còn chưa thể hình dung là có một kiểu thuật toán dù lúc đó mạng xã hội đã bắt đầu phát triển.
Và giờ đây, cách thức con người tiếp nhận thông tin đã hoàn toàn thay đổi. Số người sử dụng, tìm đến nội dung trên các phương tiện thông tin đại chúng truyền thống - báo, truyền hình, đài phát thanh - giảm xuống, số người dùng mạng xã hội tăng lên, đặc biệt là giới trẻ.
Ông Kovalich thừa nhận AI hỗ trợ cho việc phát tán thông tin rất nhanh, và cơ quan báo chí truyền thống tích cực sử dụng AI trong biên tập hình, đặt tít tin/bài, dịch văn bản, phân tích khối lượng thông tin lớn...
Đây là những lĩnh vực mà AI có thể hoàn thành trong vài giây và hỗ trợ công việc rất nhiều. Song, nhà báo Kovalich nhấn mạnh AI có mặt trái.
Thứ nhất, khi tiếp nhận nội dung trên mạng xã hội, con người không phải lúc nào cũng phân biệt được tin giả và tin thật, do đó chính nhà báo cần phải có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm cao trong sản phẩm, để tạo ra độ nhận diện thông tin thật của mình trước tin giả.
Điều thứ hai rất quan trọng, đó là việc hiển thị thông tin giờ đây cũng do thuật toán quyết định. Vì vậy, nhà báo, các hãng tin, cơ quan báo chí cần phải lưu ý rằng không chỉ đề cao tốc độ thông tin mà quan trọng hơn là cách thức đưa thông tin để bảo đảm các nguyên tắc của nền tảng thông tin đó.
Nhà báo Kovalich cho biết Sputnik nhận định rằng AI và các công nghệ mới là những công cụ để làm giàu hơn cho nội dung. Hãng đã từng thử nghiệm sản xuất một tin hình hoàn toàn nhờ AI, từ khâu viết kịch bản, chạy tít, biên tập hình… để thấy những khả năng tuyệt vời mà AI đem lại.
AI có thể đọc tin, AI có thể dẫn chương trình 24/7 không cần nghỉ ngơi. Vì vậy, ông nhấn mạnh không cần sợ hãi, mà ngược lại, cần tích cực ứng dụng để phát huy được những lợi ích lớn mà AI đem lại.
Ông cũng nhấn mạnh như mọi công cụ khác, AI cần sự kiểm soát của con người. Vì vậy, theo ông, quan điểm cho rằng báo chí là nghề đang bị AI thế chân là quan điểm sai.
Kể cả trong lo ngại chung về những nghề sẽ thất thế khi AI phát triển, trong tương lai gần, AI không thể thay thế con người, con người mới có thể kiểm soát, có thể kiểm chứng thông tin, đánh giá về những sự kiện chính trị nhạy cảm, điều mà chỉ một nhà báo có kinh nghiệm mới làm được.
Đề cập tới xu hướng chuyển đổi số tại Sputnik, nhà báo Kovalich cho biết AI được sử dụng tại rất nhiều lĩnh vực hoạt động của hãng tin, đặc biệt là trong dịch thuật, vì Sputnik sản xuất tin bằng 30 ngôn ngữ trên thế giới.
Tuy nhiên, ông nhấn mạnh tại Sputnik, con người luôn là chốt chặn cuối cùng của quy trình sản xuất tin. Và vì nhà báo luôn phải dựa vào công cụ công nghệ nên hãng tin thường xuyên tổ chức các khoá đào tạo, các buổi giới thiệu các phần mềm, các giải pháp công nghệ, các xu hướng.
Ngoài bộ phận công nghệ thông tin, còn có các chuyên gia trong lĩnh vực AI, đó có thể là ở bộ phận sản xuất sản phẩm số. Họ có kinh nghiệm và họ chia sẻ để hỗ trợ các đồng nghiệp trong việc sử dụng AI một cách hiệu quả và an toàn.
Về quan hệ hợp tác giữa Sputnik và Thông tấn xã Việt Nam, nhà báo Kovalich cho biết tin liên quan Việt Nam, với nguồn lực và chức năng đưa thông tin đầu tiên, khách quan, xác thực, Thông tấn xã Việt Nam còn lớn hơn cả Sputnik.
Nhờ thoả thuận hợp tác giữa hai bên mà Sputnik có một nguồn tin quan trọng cho độc giả của mình về Việt Nam. Ông hy vọng sự hợp tác của hai bên sẽ mở rộng đến các lĩnh vực công nghệ mới.
Theo ông Kovalich, ngày nay chúng ta nói nhiều đến những mô hình ngôn ngữ lớn, ChatGPT, DeepSeek… tất cả đều được dạy dựa trên một khối dữ liệu và đa số là dữ liệu bằng tiếng Anh. Những dữ liệu này do con người tạo ra và hoàn toàn có thể mang màu sắc chính trị.
Để cân bằng lại điều đó, cần có Thông tấn xã Việt Nam và Sputnik, những cơ quan truyền thông hiểu rõ hơn ai hết lịch sử đất nước mình, văn hoá dân tộc mình, về những gì diễn ra tại đất nước mình.
Ông nhấn mạnh hai bên cần hợp tác để có được thông tin nguồn xác thực và không bị ảnh hưởng màu sắc hệ tư tưởng./.
Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/nha-bao-can-nang-cao-trinh-do-nhan-dien-thong-tin-that-gia-trong-ky-nguyen-ai-post1044775.vnp
Bình luận (0)