Những bài ca mang dáng hình đất nước

Trong dòng chảy không ngừng của âm nhạc Việt Nam, những ca khúc yêu nước luôn giữ một vị trí đặc biệt - vừa là ký ức, vừa là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ nghệ sĩ. Nếu như trước đây, những bài hát như “Tiến quân ca”, “Tổ quốc tôi chưa đẹp thế bao giờ”, “Cô gái mở đường”, “Trường Sơn Đông - Trường Sơn Tây”… là tiếng hát vang lên giữa bom đạn, thì nay, những bài hát này đang được làm mới để tiếp tục lan tỏa tinh thần dân tộc trong hòa bình.

Những ca khúc yêu nước được đông đảo khán giả đón nhận tại concert “Tổ quốc trong tim”
 

Sự hồi sinh của những ca khúc yêu nước

Có một thời gian, chúng ta từng lo lắng, âm nhạc về tình yêu quê hương đất nước sẽ bị giới trẻ lãng quên trong đời sống mới. Nhưng, những năm gần đây, đặc biệt là năm 2025 với nhiều sự kiện trọng đại của đất nước diễn ra, đã đem lại “cuộc hồi sinh” cho các ca khúc yêu nước bằng cách phối khí hiện đại, kết hợp cùng giọng ca trẻ trung của thế hệ Gen Z. Điều đáng quý là các nghệ sĩ trẻ không chỉ “hát lại” mà còn “hát bằng trái tim”. Họ tìm thấy trong những ca khúc cũ một niềm tự hào, một sự đồng cảm sâu sắc với cha anh. Phương Mỹ Chi, Hoàng Dũng, Tùng Dương hay Bùi Lan Hương, Hà Anh Tuấn, Mỹ Tâm, Nguyễn Minh Ngọc đều đang góp phần chứng minh rằng lòng yêu nước không phải là khẩu hiệu, mà là cảm xúc chân thành được gửi gắm qua từng giai điệu.

Chúng ta từng xúc động chứng kiến hơn 50 ngàn người hát “Tiến quân ca” tại concert “Tổ quốc trong tim”. Những ca khúc yêu nước được hát lại với một tinh thần mới, trẻ trung, mang hơi thở của đời sống hôm nay và được công chúng đón nhận. Những “Cô gái mở đường” vang lên với âm hưởng rock, “Tự nguyện” mang màu sắc pop-balada, hay “Nối vòng tay lớn” được làm mới bằng EDM… tạo nên một sức sống mới, gần gũi hơn với khán giả trẻ.

Ca sĩ Đức Tuấn trong album “50 - Những bài ca không quên 2” đã mang đến những hòa âm hiện đại, phong cách trình diễn trẻ trung mà vẫn giữ nguyên tinh thần trang trọng, sâu lắng cho những ca khúc cách mạng như “Những ánh sao đêm”, “Đường chúng ta đi”, “Bài ca hy vọng”, “Đất nước trọn niềm vui”… "Tuấn đã đầu tư hết chất xám cũng như đặt vào đó trọn vẹn tình cảm của mình. Tuấn không ngần ngại đầu tư với kinh phí không nhỏ cho các ca khúc nhạc cách mạng để mang đến các tác phẩm kinh điển nhưng cũng không kém phần hiện đại", ca sĩ Đức Tuấn cho hay. Hay Lê Minh Ngọc, từ một nghệ sĩ dân gian cũng đã chọn cho mình con đường khó hơn, hát những ca khúc thính phòng về quê hương đất nước vì cô cảm thấy có sứ mệnh lan tỏa vẻ đẹp của những ca khúc ấy đến các bạn trẻ hôm nay. Ngọc hát “Ba Đình nắng" (1947, Bùi Công Kỳ - Vũ Hoàng Địch), "Bộ đội về làng" (1950, Lê Yên - Hoàng Trung Thông), "Người chiến sĩ ấy" (1969, Hoàng Vân), "Tự nguyện" (1968, Trương Quốc Khánh), "Mùa xuân trên quê hương" (1976, Hoài Mai)… trong bộ phim tài liệu “Lá thư gửi tương lai” rất mới mẻ, thú vị.

Âm nhạc yêu nước đang được các nghệ sĩ làm mới, lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội. Những nghệ sĩ trẻ không chỉ yêu nước, mà còn tìm cách kể những câu chuyện Việt Nam theo ngôn ngữ âm nhạc thời đại. Với bản phối khí mới và sự kết hợp của hai nghệ sĩ thuộc hai thế hệ - NSND Thanh Hoa và ca sĩ trẻ Hòa Minzy, ca khúc “Rừng xanh vang tiếng Ta Lư” đã mang đến làn gió mới mẻ, trẻ trung cho ca khúc cách mạng; được khán giả, đặc biệt là giới trẻ đón nhận nhiệt tình. NSND Thanh Hoa chia sẻ: “Khi hát với Hòa thì Thanh Hoa cũng bị cuốn theo sự trong sáng, cái hồ hởi đó. Nó rất nhẹ, không cần sự hừng hực của ngày ở trong chiến trường".

Hay 5 ca khúc cách mạng quen thuộc như “Đoàn vệ quốc quân”, “Bài ca Hồ Chí Minh” được nhóm Oplus phối khí lại theo phong cách hiện đại. Phiên bản acapella “Tiến về Sài Gòn” đã nhanh chóng chạm mốc hơn 1 triệu lượt xem. Anh Nguyễn Quang Minh - trưởng nhóm Oplus chia sẻ: “OPlus tin rằng, với khán giả trẻ - những người không trực tiếp trải qua những năm tháng lịch sử - họ vẫn có cách cảm thụ riêng để lưu giữ, bảo tồn và truyền lại giá trị lịch sử. Đối với nghệ sĩ, đây là một sự lan tỏa”. Oplus hiện nay là một nhóm nhạc luôn có mặt trong các chương trình ca nhạc chính luận bởi cách họ sáng tạo, làm cho những ca khúc yêu nước đang trở nên trẻ trung, dễ chạm tới trái tim người trẻ. Đây là một hành trình làm mới nhạc cách mạng theo hướng hiện đại, tích cực, nhằm lan tỏa tinh thần yêu nước đến thế hệ trẻ hôm nay.

 Sự lan tỏa của các ca khúc yêu nước còn được nhân lên nhờ sức mạnh của mạng xã hội. Trên TikTok, YouTube hay Spotify, những đoạn nhạc ngắn, remix từ “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” hay “Tự hào Việt Nam” được giới trẻ chia sẻ rộng rãi, trở thành cách thể hiện lòng tự hào dân tộc rất tự nhiên.

Khi tình yêu Tổ quốc mang dáng hình tuổi trẻ

Không chỉ dừng ở việc làm mới, dòng chảy của âm nhạc yêu nước ngày nay còn được khơi thông bằng những sáng tác mới. Những ca khúc mang dáng hình đất nước thường khắc họa vẻ đẹp quê hương, tình yêu Tổ quốc và khát vọng xây dựng quê hương. Nếu thế hệ trước có “Tiến quân ca”, (nhạc sĩ Văn Cao); “Cô gái mở đường” (nhạc sĩ Xuân Giao), “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” (nhạc sĩ Phạm Tuyên)… thì thế hệ hôm nay lại có những ca khúc như “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, (Nguyễn Văn Chung) “Việt Nam tôi” (Jack - K-ICM), “Hào khí Việt Nam” (Nguyễn Văn Chung), “Việt Nam những chuyến đi” (Hứa Kim Tuyền), hay “Đất nước lời ru” (Văn Thành Nho)… Các sáng tác này mang đậm tinh thần tự hào, nhưng lại thể hiện bằng ngôn ngữ âm nhạc hiện đại: phối khí điện tử, rap, pop ballad hoặc R&B - những thể loại quen thuộc với giới trẻ.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung - người được yêu mến với nhiều ca khúc về tình cảm gia đình và quê hương - gần đây đã ra mắt những sáng tác mang tinh thần yêu nước sâu sắc như “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, “Hào khí Việt Nam”, “Tổ quốc trong tim ta”, “Tự hào bước tiếp tương lai”… Anh chia sẻ: “Âm nhạc yêu nước hôm nay không chỉ nói về chiến tranh hay quá khứ, mà còn là lòng tự hào, là khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh”. Bên cạnh đó, Hứa Kim Tuyền, Đen Vâu, Minh Beta hay T.R.I cũng đang góp phần “hiện đại hóa” chủ đề này bằng cách kể những câu chuyện Việt Nam từ góc nhìn mới - thành phố đang chuyển mình, con người trẻ dấn thân, hoặc lòng nhân ái trong cộng đồng.

Nhiều ca khúc yêu nước mới đã trở thành hiện tượng mạng, thu hút hàng triệu lượt nghe và được lan tỏa trên các nền tảng mạng xã hội. “Việt Nam Tôi” chẳng hạn, không chỉ là bài hát, mà còn là lời khẳng định bản sắc Việt giữa làn sóng toàn cầu hóa. Trong khi đó, “Hào khí Việt Nam” được trình diễn trong nhiều chương trình truyền hình và sự kiện quốc gia, trở thành “bản nhạc hiệu” truyền cảm hứng tự hào dân tộc cho giới trẻ. Lần đầu tiên, một bài hát về tình yêu đất nước cán mốc 2 tỷ lượt xem trên mạng xã hội. Bài hát “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” - sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, qua giọng ca Nguyễn Duyên Quỳnh - đã lan tỏa mạnh mẽ thông điệp tri ân thế hệ cha anh và tiếp nối khát vọng dựng xây đất nước. Ca khúc này tiếp tục viral trên mạng xã hội qua tiếng hát của Tùng Dương. Và MV “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” của Tùng Dương cũng nhanh chóng đạt kỷ lục 1 triệu view ngay sau 24 giờ phát hành. Một MV khác gây bão trên YouTube là ca khúc “Khát vọng tuổi trẻ”, do ca sĩ Tùng Dương thể hiện. Chỉ sau 10 ngày, MV đã thu hút 1,8 triệu lượt xem trên YouTube. Điểm đặc biệt của sản phẩm này chính là việc toàn bộ hình ảnh trong MV đều được tạo dựng bằng công nghệ AI, dưới bàn tay sáng tạo của các bạn trẻ.

Ca sĩ Võ Hạ Trâm và ca sĩ Đông Hùng thể hiện ca khúc “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” tại Đại lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

 Những nghệ sĩ trẻ sáng tác bằng ngôn ngữ hiện đại nhưng họ không tách rời truyền thống. Họ đưa vào âm nhạc hiện đại những âm hưởng dân gian - tiếng đàn tranh, sáo trúc, nhị, hay chất liệu hát ru - hòa quyện cùng giai điệu pop, rap, EDM. Vì thế, âm nhạc của họ vừa gần gũi, vừa mới mẻ và đến được với đại chúng.

Trong dòng chảy sôi động của âm nhạc đương đại, bên cạnh những ca khúc về tình yêu đôi lứa hay tuổi trẻ, vẫn có một mạch nguồn bền bỉ chảy xuyên suốt - đó là âm nhạc yêu nước. Ngày nay, nhiều nhạc sĩ trẻ đang thổi làn gió mới vào chủ đề tưởng như “xưa cũ” này, khiến những giai điệu tự hào dân tộc trở nên gần gũi, tươi mới và giàu cảm xúc hơn bao giờ hết. Phó giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội cho rằng: “Trong thời gian qua, chúng ta thấy rằng có rất nhiều MV, bài hát thể hiện thông điệp tích cực, các giá trị truyền thống, giá trị yêu nước. Điều đó vô cùng quan trọng khi chúng ta thấy được tình yêu nước, tinh thần đoàn kết, giá trị cao đẹp mà âm nhạc mang lại với con người".

Âm nhạc yêu nước hôm nay không chỉ là ký ức, mà là một phần của hiện tại - sống động, sáng tạo và đầy năng lượng. Những giai điệu ấy vẫn đang tiếp tục hành trình kết nối quá khứ với tương lai, nuôi dưỡng trong mỗi người Việt Nam tình yêu quê hương đất nước sâu sắc, bền bỉ và luôn mới mẻ.

Nguồn: https://cand.com.vn/van-hoa/nhung-bai-ca-mang-dang-hinh-dat-nuoc-i786623/