Nỗi khổ của Giải Cánh Diều

Phim “Mưa đỏ” được dự đoán sẽ nhận nhiều đề cử nếu tham gia Giải Cánh Diều. Ảnh: Nhà sản xuất cung cấp

Ngày 23.10, đại diện Hội Điện ảnh Việt Nam chia sẻ, Lễ trao giải Cánh Diều năm nay có thể sẽ không có tiền thưởng vì những khúc mắc về thủ tục, quy định. Việc Giải Cánh Diều đứng trước nguy cơ không có tiền thưởng đã đặt ra câu hỏi về quy mô tổ chức giải và sự hào hứng của các đoàn phim, nhà sản xuất đăng ký tham gia tranh giải sắp tới.

Giải Cánh Diều là một trong 2 giải nhà nghề hiếm hoi dành cho các thể loại phim Việt.

Năm 2002, Hội Điện ảnh Việt Nam phát động một cuộc thi thiết kế và lên ý tưởng cho giải thưởng thường niên dành cho phim Việt ở nhiều thể loại. Năm 2003, Hội Điện ảnh Việt Nam đặt tên cho giải của mình là Cánh Diều Vàng, sau này được gọi là Giải Cánh Diều - với hình ảnh mang tính biểu tượng về cánh diều như một niềm kỳ vọng về sự vút bay, bứt phá, thăng hoa cho phim Việt.

Khác với giải Bông Sen Vàng (của Cục Điện ảnh) trao định kỳ vào các Liên hoan phim quốc gia, Giải Cánh Diều trao thường niên cho các thể loại: Phim ngắn, Phim hoạt hình, Phim tài liệu, phim Khoa học, các công trình nghiên cứu phê bình lý luận... và 2 hạng mục được công chúng quan tâm hơn cả là giải thưởng dành cho phim truyện Truyền hình và phim truyện Điện ảnh.

Nhiều tác phẩm điện ảnh nổi tiếng từng được vinh danh ở giải thưởng cao nhất Cánh Diều Vàng như: Lưới trời, Chuyện của Pao, Long Thành cầm giả ca, Mùi cỏ cháy, Thiên mệnh anh hùng, Thần tượng... Giống như nhiều giải thưởng ở các lĩnh vực nghệ thuật khác, Giải Cánh Diều luôn vướng vào vô số tranh cãi về cách thức trao giải, tổ chức giải... trong đó, đề tài “tiền thưởng”, kinh phí tổ chức đã “đeo bám” Giải Cánh Diều nhiều năm.

Giải Cánh Diều của Hội Điện ảnh Việt Nam được tổ chức từ ngân sách Nhà nước. Với mức kinh phí được cấp, ban tổ chức nhiều lần nói về sự “eo hẹp”, “ít ỏi”, nên rất khó khăn trong việc tổ chức một lễ trao giải quy mô, hoành tráng.

Năm 2014, chia sẻ tại buổi họp báo về mùa giải mới, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam lúc bấy giờ là ông Đặng Xuân Hải nói: “Nhà nước chi cho chúng tôi mức kinh phí là 600 triệu đồng để tổ chức đêm trao giải. Riêng tiền thuê vị trí cho đêm trao giải là Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô đã lên tới gần 500 triệu đồng”.

Vào thời điểm đó, tổng số tiền thưởng trao cho các nghệ sĩ ở tất cả các thể loại phim, tất cả các hạng mục giải thưởng khoảng 450-500 triệu đồng. Trong đó, mỗi thể loại phim, ít nhất cũng có gần chục hạng mục trao giải, nhiều nhất là 2 thể loại Phim truyện Truyền hình và Phim truyện Điện ảnh. Với phim truyện Điện ảnh, các hạng mục trao giải chia cho rất nhiều vị trí như quay phim, biên kịch, diễn viên, đạo diễn, âm thanh...

Khi kinh phí eo hẹp sẽ nảy sinh rất nhiều “nỗi khổ” cho ban tổ chức. Chẳng hạn khi có giải “đồng hạng”, 2 phim cùng đoạt “Phim xuất sắc”, 4 phim cùng đoạt Cánh Diều Bạc... số tiền thưởng đương nhiên sẽ phải chia nhỏ.

Ngoài kinh phí về đêm trao giải, tiền thưởng, ban tổ chức các mùa Giải Cánh Diều còn “vật lộn” với các chi phí đi lại, ăn ở cho các đoàn phim từ tỉnh, thành phố xa xôi về.

Nếu lễ trao giải diễn ra tại Hà Nội, ban tổ chức sẽ phải “chạy vạy” đi xin tài trợ để lo vé máy bay đi lại, ăn ở cho các đoàn phim, nghệ sĩ từ TPHCM ra.

Lễ trao Giải Cánh Diều nhiều năm bị chê... luộm thuộm, thiếu sự hoành tráng cần thiết cho một buổi vinh danh các tác phẩm phim và nghệ sĩ xuất sắc. NSƯT Đỗ Thanh Hải từng là đạo diễn của Lễ trao giải Cánh Diều Vàng, khi bị so sánh với mức độ “hoành tráng khủng khiếp” của Oscar, đã nói: “Nếu biết số kinh phí chúng tôi được cấp để tổ chức một đêm trao giải, các bạn sẽ không so sánh với Oscar nữa”.

Giải Cánh Diều của Hội Điện ảnh Việt Nam lâu nay vẫn được ví là giải thưởng mang tính “động viên, cổ vũ” là chính, để nghệ sĩ nuôi dưỡng đam mê, động lực làm nghề. Nhưng mùa giải này, khi số tiền mang tính “động viên” cũng không có, thật khó để hình dung về lễ trao giải của mùa Cánh Diều 2026.

Nguồn: https://baoquangninh.vn/noi-kho-cua-giai-canh-dieu-3381632.html