OCOP - Động lực nâng tầm nông thôn mới

Đích đến, mục tiêu của chương trình xây dựng NTM là nâng cao mức sống của người dân. Theo đó, tỉnh Quảng Ninh đã triển khai những giải pháp sáng tạo, đột phá về sản xuất và thu nhập. Trong đó, chương trình OCOP được xem như cách làm tiên phong, riêng có và hiệu quả của tỉnh nhằm đảm bảo tính bền vững trong xây dựng NTM.

Tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân

Từ năm 2013, Quảng Ninh đã tiên phong trong cả nước khi xác định OCOP là giải pháp then chốt để nâng cao thu nhập cho người dân - một trong những tiêu chí khó và mang tính quyết định của chương trình xây dựng NTM. Theo đó, để nâng cao thu nhập, tạo sinh kế bền vững cho người dân, Quảng Ninh định hướng phát triển sản phẩm gắn với lợi thế đặc thù của từng địa phương. Việc khai thác các sản vật đặc trưng của mỗi địa phương đã không những hình thành sản phẩm hàng hóa có giá trị, mà còn tạo dựng thương hiệu ở mỗi vùng, miền, trở thành động lực quan trọng thúc đẩy xây dựng NTM.

Chăn nuôi gà Tiên Yên mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình anh Trần Đăng Hạnh (xã Tiên Yên).

Kết quả, sau hơn một thập kỷ, Quảng Ninh đã xây dựng được hàng trăm sản phẩm OCOP đạt chuẩn từ 3 sao trở lên, trong đó nhiều sản phẩm vươn tới 4-5 sao. Chả mực Hạ Long, ruốc hàu Vân Đồn, trà hoa vàng Ba Chẽ, miến dong Bình Liêu, gà Tiên Yên… là những cái tên không chỉ quen thuộc với người dân trong tỉnh mà còn được tiêu thụ rộng rãi trong cả nước, thậm chí đã có mặt tại các thị trường quốc tế.

Anh Trần Đăng Hạnh (xã Tiên Yên) chia sẻ: Từ khi triển khai xây dựng NTM trên địa bàn huyện Tiên Yên (cũ), sản phẩm chủ lực gà Tiên Yên đang ngày được biết đến nhiều hơn và từ đó tôi đã gắn bó với sản vật này. Năm 2017, tôi bắt đầu triển khai mô hình chăn nuôi gà Tiên Yên trên diện tích vườn đồi 2ha của gia đình. Quá trình chăn nuôi tôi luôn chú trọng kiểm soát chất lượng từ khâu chọn giống đến vệ sinh chuồng trại, bổ sung các loại thảo dược vào khẩu phần ăn, giúp gà tăng sức đề kháng, ít mắc bệnh và giữ được hương vị đặc trưng. Tôi cũng vận động bà con chăn nuôi trên địa bàn thành lập HTX để cùng phát triển và lấy tên là HTX Chăn nuôi gà Tiên Yên. Hiện HTX đang quản lý sản xuất trên 45 trang trại, gia trại và nhiều hộ chăn nuôi quy mô nhỏ, với quy mô trung bình khoảng 4.000 con/hộ.

Nhờ có OCOP, có thể thấy người nông dân không còn quanh quẩn với mô hình sản xuất nhỏ lẻ, manh mún. Thay vào đó, họ đã mạnh dạn liên kết thành HTX, tổ hợp tác, doanh nghiệp, cùng áp dụng KHKT vào quy trình quản lý chất lượng sản phẩm, biến nông sản thành sản phẩm mang thương hiệu, có truy xuất nguồn gốc, có khả năng cạnh tranh trên thị trường. Thông qua đó, họ không chỉ gia tăng thu nhập mà còn từng bước nâng cao tư duy sản xuất hàng hóa, chuyển đổi từ sản xuất tự cung tự cấp sang kinh tế thị trường. Sự đồng hành của các HTX, doanh nghiệp đã giúp hình thành những vùng sản xuất tập trung, chuyên canh quy mô lớn, đáp ứng yêu cầu về chất lượng, an toàn thực phẩm và nhu cầu ngày càng cao của thị trường trong nước lẫn xuất khẩu.

Thành viên HTX Nông - Lâm - Ngư Nghiệp Việt Hưng chăm sóc cây ổi.

Năm 2023, thu nhập bình quân của người dân khu vực nông thôn của tỉnh đạt trên 73 triệu đồng/người/năm, đến hết năm 2024 đạt trên 84 triệu đồng/người/năm.

Hành trình kiến tạo nông thôn Quảng Ninh

Sự dẫn đường từ chương trình OCOP cùng với nhiều cách làm bài bản, sáng tạo, hiệu quả đã đưa chương trình NTM của Quảng Ninh trở thành điểm sáng trong cả nước. Diện mạo nông thôn, miền núi ngày càng khởi sắc, khang trang; đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn được cải thiện, văn minh, hiện đại, giàu có hơn.

Công ty TNHH MTV Nước khoáng Công đoàn Quang Hanh tham gia Hội chợ OCOP được tỉnh tổ chức hằng năm.

Để có được những thành quả đó, tỉnh đã chú trọng phát triển vùng sản xuất tập trung theo hướng quy mô lớn nhằm nâng cao chất lượng, giá trị cho sản phẩm. Tỉnh cũng khuyến khích, hướng dẫn các chủ thể OCOP đẩy mạnh áp dụng quy trình VietGAP, hữu cơ vào sản xuất sản phẩm OCOP; đầu tư dây chuyền công nghệ hiện đại, ứng dụng quy trình khép kín, thân thiện môi trường vào các khâu sản xuất, chế biến sản phẩm nhằm nâng cao giá trị và sức cạnh tranh cho từng sản phẩm.

Cùng với đó, tỉnh tổ chức các cuộc thi sáng tạo bao bì, nhãn hàng hóa; hội chợ, hội nghị xúc tiến thương mại; đồng thời tăng cường hướng dẫn các chủ thể sản xuất đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử Postmart, Voso, Shopee… và các kênh bán hàng trên mạng, đưa sản phẩm OCOP đến gần hơn với người tiêu dùng và đối tác trong, ngoài nước.

Các sản phẩm ruốc tép của cơ sở sản xuất ruốc tép Long Thương (phường Quảng Yên) đều được sản xuất theo quy trình khép kín, đảm bảo ATTP.

Giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh đã cấp 63 mã số vùng trồng với tổng diện tích trên 1.520ha và 9 mã số cơ sở đóng gói. Toàn tỉnh có khoảng 1.100ha cây trồng duy trì sản xuất theo quy trình sản xuất nông nghiệp tốt (GAP), trong đó có trên 320ha được chứng nhận VietGAP; có 90ha lúa và 329ha quế được cấp giấy chứng nhận sản xuất hữu cơ. Đến nay, toàn tỉnh có 437 sản phẩm đạt sao, trong đó có 8 sản phẩm OCOP đạt 5 sao cấp quốc gia. Trong số 186 chủ thể tham gia chương trình OCOP có 31,2% là doanh nghiệp, vượt 1,2% so với mục tiêu. 100% sản phẩm OCOP được dán tem điện tử hoặc có mã số, mã vạch truy xuất nguồn gốc.

Toàn tỉnh hiện có 23 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP. 82 sản phẩm OCOP được kết nối tiêu thụ ổn định vào các siêu thị như GO! Hạ Long, MM Mega Market, Winmart…

Đóng gói các sản phẩm nước mắm tại Công ty CP Nước mắm Cái Rồng HCM (Đặc khu Vân Đồn).

Những thành quả nổi bật từ chương trình OCOP đã khẳng định hướng đi đúng đắn của Quảng Ninh trong xây dựng NTM. Không chỉ nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân, OCOP còn góp phần định vị thương hiệu địa phương trên thị trường trong và ngoài nước, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

Vân Anh

Nguồn: https://baoquangninh.vn/ocop-dong-luc-nang-tam-ntm-3377723.html