Phát huy vai trò của cộng đồng trong quản lý, bảo vệ rừng

Dự án Hỗ trợ phục hồi rừng tại xã Trường Sơn do Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt làm chủ dự án và UBND xã Trường Sơn là đối tác chính với mục tiêu hỗ trợ việc thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững cho cộng đồng dân cư.

Quang cảnh hội nghị - Ảnh: B.N

Tháng 6/2025, dự án đã thành lập nhóm nghiên cứu cộng đồng gồm 12 thành viên là người dân địa phương ở các bản Hang Chuồn-Nà Lâm, Cổ Tràng, PLoang và Rìn Rìn thực hiện khảo sát thực địa rừng tự nhiên do các cộng đồng dân cư quản lý. Theo đó, sau hơn 10 năm, giao đất, giao rừng cho cộng đồng dân cư ở xã Trường Sơn quản lý, bảo vệ, diện tích rừng tự nhiên tăng hơn 140ha; trữ lượng rừng bình quân mỗi năm tăng 1,5%; nhiều loài động vật quý hiếm, như: Vượn Siki, Voọc chà vá chân nâu xuất hiện trở lại.

Đến nay, có 14 cộng đồng và 52 hộ gia đình đã nhận khoán bảo vệ trên 32.600ha rừng tự nhiên, thu nhập bình quân đạt khoảng 10 triệu đồng/người/tháng. Các mô hình sinh kế bền vững, như: Trồng keo gỗ lớn, keo lai mô chất lượng cao, tổ hợp tác dịch vụ lâm nghiệp và chứng chỉ quản lý rừng đã mang lại hiệu quả kinh tế, tạo việc làm thường xuyên cho người dân.

Báo cáo nghiên cứu cũng chỉ ra những khó khăn và thách thức chính trong quản lý rừng dựa vào cộng đồng, như: Kinh phí chi trả chậm, thiếu tập huấn kỹ thuật, thông tin chính sách còn hạn chế và nguy cơ thiên tai….

Các đại biểu tham dự hội nghị - Ảnh: B.N

Tuy nhiên, nhiều cơ hội cũng đã và đang mở ra từ các chương trình hỗ trợ của Nhà nước, các dự án phi chính phủ trong bảo vệ và phát triển rừng bền vững. Việc phát huy nội lực cộng đồng, kết hợp kiến thức bản địa với hỗ trợ kỹ thuật từ các chuyên gia đang trở thành nền tảng quan trọng để xã Trường Sơn chủ động bảo vệ và phát triển rừng. Đây cũng là hướng đi bền vững của địa phương, góp phần giữ gìn đa dạng sinh học, nâng cao sinh kế và thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu.