Rác thải và bài toán bảo vệ môi trường

Khu vực bờ kè sông Cà Ty sẽ đẹp hơn khi công tác BVMT được tăng cường

Thực trạng BVMT trên địa bàn Lâm Đồng

Trong buổi làm việc trực tuyến với các địa phương về BVMT ngày 12/8/2025, do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trọng Yên chủ trì, ông Nguyễn Văn Sơn - Phó Chủ tịch UBND phường Xuân Trường - Đà Lạt cho biết: Trước đây, các xã, phường của TP Đà Lạt cũ đã ký hợp đồng với Công ty Dịch vụ Môi trường Đô thị để thu gom rác thải sinh hoạt đến hết tháng 6/2025, nhưng chưa ký tiếp hợp đồng 6 tháng cuối năm. Rác thải hằng ngày được thu gom về Nhà máy xử lý rác thải của Công ty cổ phần Năng lượng Xanh, với lượng rác lên đến 300 tấn, trong khi công suất nhà máy chỉ 200 tấn. Do điều kiện đầu tư chưa hoàn chỉnh, nên chỉ xử lý được 1 phần, lượng rác còn lại được lưu trữ trên diện tích 10 ha, đã gây sạt lở và có nguy cơ sạt lở tiếp dẫn đến ô nhiễm môi trường. Thêm vào đó, phần rác thải nông nghiệp và rác thải y tế hiện không có kho lưu trữ, cũng như không có kinh phí xử lý. Phường Xuân Trường - Đà Lạt còn có điểm công nghiệp Phát Chi - Trạm Hành có hệ thống nước thải do doanh nghiệp đầu tư cục bộ, nhưng chưa có hệ thống nước thải tập trung, nên không được mở rộng…

Vấn đề của phường Xuân Trường - Đà Lạt đang là điển hình cho những khó khăn trong công tác BVMT trên địa bàn toàn tỉnh, khiến tình trạng ô nhiễm môi trường tăng lên do các bãi tập kết rác quá tải, các hố lấp rác chưa được mở rộng, các nhà máy xử lý rác đã hoạt động hết công suất, đơn giá xử lý rác thấp so với chi phí dịch vụ thu gom rác… Bên cạnh đó, vì công tác BVMT chưa được đáp ứng, nên nhiều doanh nghiệp không thể đầu tư hoặc không thể tiếp tục mở rộng đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh…

Nhu cầu cấp thiết về bảo vệ môi trường

Sau ngày 1/7, Lâm Đồng trở thành tỉnh có diện tích lớn nhất nước với hơn 24 ngàn km² và dân số hơn 3,8 triệu người; có biển, biên giới, nhà máy năng lượng tái tạo, nhà máy khai thác khoáng sản…và rác thải từ các dự án năng lượng, chăn nuôi, các khu công nghiệp (14 khu công nghiệp, 38 cụm công nghiệp, 33 làng nghề…), chưa tính đến rác thải sinh hoạt… Vai trò của công tác BVMT được cụ thể hóa, với 2/8 chỉ tiêu về phát triển kinh tế chung và 315 nhiệm vụ trong hơn 900 nhiệm vụ của đơn vị hành chính cấp xã liên quan đến BVMT…

Nhiều mô hình xã hội hóa công tác thu gom rác thải được thành lập và có tác động khá tích cực (chủ yếu theo hình thức chôn lấp), với nguồn kinh phí hoạt động do người dân đóng góp. Công tác xã hội hóa BVMT còn được các tổ chức hội, đoàn thể tích cực triển khai, tiêu biểu như: mô hình “Gia đình 5 không, 3 sạch”, câu lạc bộ “Phụ nữ thân thiện với môi trường”, phong trào “Phụ nữ cam kết không vứt rác thải bừa bãi, xây dựng hố rác gia đình”… được triển khai tại gần 70% xã/phường toàn tỉnh. Tuy nhiên, các phương thức xã hội hóa mang tính manh mún, thiếu chuyên nghiệp, thiếu trang thiết bị, nên chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn trong BVMT một cách bền vững…

Cần thêm nguồn lực giải quyết vấn đề rác thải để BVMT và phát triển kinh tế là khẳng định của gần như tất cả lãnh đạo của 124 xã, phường, đặc khu trên địa bàn tỉnh. Trong đó, nhu cầu xử lý lâu dài và mang tính khoa học bền vững, phân loại tại nguồn (chất thải rắn, rác công nghiệp, rác nông nghiệp, rác hữu cơ, rác y tế)…cũng như công tác thu hút đầu tư và triển khai dự án xử lý rác thải là giải pháp được đặt ra.

Liên quan đến vấn đề này, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã đề xuất các giải pháp về hạ tầng kỹ thuật và công nghệ môi trường; tăng cường thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm; truyền thông, giáo dục và phát huy vai trò cộng đồng; tăng cường nguồn lực tài chính, đầu tư công và xã hội hóa trong công tác BVMT, trong đó, tổng nhu cầu đầu tư hạ tầng môi trường của cả tỉnh giai đoạn 2025 - 2030, ước tính lên tới 6.500 - 7.000 tỷ đồng… Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cũng có văn bản hướng dẫn các địa phương thực hiện các phương án xử lý, lựa chọn cơ sở cung ứng dịch vụ, áp dụng đơn giá dịch vụ… đối với công tác BVMT.

Nguồn: https://baolamdong.vn/rac-thai-va-bai-toan-bao-ve-moi-truong-389735.html