Sớm hình thành thị trường tín chỉ năng lượng sạch trong nước

Nhiều doanh nghiệp ở Khu công nghiệp Hòa Khánh đã lắp đặt, vận hành hệ thống điện năng lượng mặt trời áp mái, nhưng để chứng minh việc sử dụng năng lượng sạch vào sản xuất sản phẩm xuất khẩu thì đã và đang mua tín chỉ năng lượng sạch quốc tế (I-REC). Ảnh: HOÀNG HIỆP

Trong xu hướng toàn cầu hướng tới phát triển xanh, giảm phát thải và trung hòa carbon, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản hay Hàn Quốc đang cần có tín chỉ chứng minh sử dụng nguồn năng lượng sạch trong quá trình sản xuất sản phẩm. Việc này đòi hỏi sớm hình thành thị trường tín chỉ năng lượng sạch (REC) trong nước.

Doanh nghiệp phải mua tín chỉ quốc tế

Hiện trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có nhiều doanh nghiệp lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà để vừa phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, vừa để chứng minh việc sử dụng năng lượng sạch và giảm phát thải carbon đối với hàng hóa xuất khẩu. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn đang gặp khó vì các cơ quan quản lý Nhà nước chưa cấp chứng nhận hay tín chỉ sử dụng năng lượng sạch (REC) đối với việc sử dụng năng lượng tái tạo để sản xuất sản phẩm cho doanh nghiệp.

“

Tín chỉ I-REC được tính theo đơn vị tiêu thụ năng lượng là MWh, còn tín chỉ carbon tính theo đơn vị phát thải là tấn khí carbonic tương đương.
Mục tiêu sử dụng của 2 tín chỉ này khác nhau, tín chỉ I-REC là để chứng minh doanh nghiệp có sử dụng năng lượng sạch trong quá trình sản xuất sản phẩm; còn tín chỉ carbon chứng minh doanh nghiệp có cam kết giảm phát thải khí nhà kính.
Thông thường, tín chỉ I-REC rất khó quy đổi sang tín chỉ carbon.

(ThS. Nguyễn Thành Công, Phó Trưởng phòng Thị trường carbon, Cục Biến đổi khí hậu)

Giám đốc Công ty sản xuất keo dán và vải nhám Bá Lộc (Khu công nghiệp Hòa Khánh) Nguyễn Thanh Phước cho hay: “Công ty tôi cùng nhiều doanh nghiệp đầu tư hệ thống năng lượng mặt trời áp mái và sử dụng nguồn điện năng lượng tái tạo này hướng đến sản xuất xanh. Tuy nhiên, khi liên hệ với các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan để hỏi việc cấp giấy chứng nhận là sản phẩm sử dụng năng lượng sạch thì các cơ quan chưa cấp chứng nhận. Doanh nghiệp mong thành phố quan tâm vấn đề này, để doanh nghiệp thuận tiện hơn trong việc tiếp cận đa dạng khách hàng”.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp tìm đến các đơn vị ở ngoài nước cấp tín chỉ sử dụng năng lượng tái tạo theo tiêu chuẩn quốc tế (I-REC) để bảo đảm sản xuất, xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường có yêu cầu. Tuy nhiên, các doanh nghiệp đang lúng túng về cách sử dụng, độ tin cậy của tín chỉ I-REC và tín chỉ carbon khi mà cả 2 loại tín chỉ này đều chưa được hoàn thiện về mặt pháp lý cũng như chưa có quy định cụ thể tại Việt Nam.

Đại diện một doanh nghiệp ở Khu công nghiệp Hòa Khánh băn khoăn, công ty đang chuẩn bị nhận tín chỉ I-REC để chứng minh sử dụng năng lượng sạch và giảm phát thải carbon, nhưng lại không rõ tín chỉ này có thể sử dụng để phục vụ bù trừ tín chỉ carbon được hay không, khi sắp đến Việt Nam sẽ vận hành thị trường carbon. Để được cấp tín chỉ I-REC hoặc tín chỉ carbon đều tốn nhiều nguồn lực, thời gian và không hề đơn giản đối với doanh nghiệp sản xuất, nên cần có được sự chấp thuận cho phép sử dụng tín chỉ này thay thế tín chỉ kia.

Tín chỉ I-REC đang được áp dụng rộng rãi

Ông Nguyễn Tất Tú Linh, Giám đốc phát triển và đối ngoại của Công ty SUN Energy, thông tin: Có đến 95% tín chỉ năng lượng sạch đang giao dịch trên thị trường quốc tế là I-REC và đang được áp dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia và khu vực Bắc Mỹ, châu Phi, châu Mỹ Latinh, châu Á - Thái Bình Dương. Khi có tín chỉ này thì được quốc tế công nhận và chứng minh cam kết của doanh nghiệp trong việc tuân thủ các quy định về sử dụng năng lượng sạch và giảm phát thải carbon.

Việc sử dụng năng lượng tái tạo vào sản xuất đang được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Doanh nghiệp đạt tín chỉ I-REC có thể nhận được ưu đãi của các nước, nhất là ưu đãi về thuế và tăng thêm doanh thu từ việc bán tín chỉ, cải thiện uy tín, thương hiệu và tăng khả năng cạnh tranh... Tuy nhiên, để đạt được tín chỉ I-REC, doanh nghiệp thực hiện bộ dịch vụ toàn diện theo tư vấn của đơn vị có uy tín để có thể đạt tín chỉ này nhanh chóng cũng như đảm bảo hàm lượng năng lượng tái tạo trong sản phẩm là năng lượng sạch.

Theo TS. Lương Quang Huy, Trưởng phòng Quản lý phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn, Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đã và đang có rất nhiều doanh nghiệp của Việt Nam mua tín chỉ I-REC quốc tế để chứng minh sản phẩm được sản xuất bằng năng lượng sạch và bù vào phần phát thải của doanh nghiệp mình. Tuy nhiên, giá tín chỉ I-REC quốc tế rất thấp, thấp hơn nhiều so với giá tín chỉ carbon.

Trước đây, Bộ Công Thương đã có hướng xây dựng thị trường REC ở trong nước. Sau một thời gian tạm dừng để quan sát thị trường quốc tế, gần đây Bộ Công Thương đã khởi động lại việc xây dựng thị trường REC trong nước để tạo điều kiện cho doanh nghiệp mua, bán tín chỉ năng lượng sạch cũng như đảm bảo sự quản lý từ phía của cơ quan Nhà nước.

Nguồn: https://baodanang.vn/som-hinh-thanh-thi-truong-tin-chi-nang-luong-sach-trong-nuoc-3309222.html