Tiếp tục đề xuất phân quyền Ngân hàng Nhà nước quyết định cho vay đặc biệt lãi suất 0%

Phát biểu trước Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết: Hiện nay, nợ xấu của hệ thống tín dụng vẫn tiếp tục ở mức cao và có xu hướng gia tăng đang là áp lực đối với lĩnh vực ngân hàng, đặc biệt đặt trong bối cảnh hiện tại khi năm 2025 được xác định là năm tăng tốc, bứt phá để về đích cả nhiệm kỳ 2021-2025 và Chính phủ đã đề ra mục tiêu đạt mức tăng trưởng ít nhất 8%, tạo thế, tạo đà, tạo lực, tạo khí thế để đất nước ta tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo.

Theo Thống đốc Ngân hàng nhà nước (NHNN), việc luật hóa 3 quy định của Nghị quyết số 42 về quy định về thu giữ tài sản bảo đảm, kê biên tài sản bảo đảm, hoàn trả vật chứng của vụ án hình sự, là cấp thiết để đảm bảo cơ sở pháp lý lâu dài, ổn định nhằm gia tăng hiệu quả xử lý nợ xấu, tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp, người dân.

Bên cạnh đó, thực tế cho thấy, rủi ro rút tiền hàng loạt không chỉ diễn ra ở các ngân hàng thương mại yếu kém, mà các ngân hàng thương mại có quy mô lớn hoạt động hiệu quả vẫn có thể phải đối mặt với nguy cơ rút tiền hàng loạt do các sự cố khách quan. Việc sử dụng các ứng dụng ngân hàng điện tử, internet banking hoặc các ứng dụng điện tử khác cũng khiến sự cố rút tiền hàng loạt có thể diễn ra nhanh hơn. 

Do đó, "việc hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng thương mại thông qua cho vay đặc biệt cần được quyết định một cách nhanh nhất. Việc chuyển thẩm quyền từ Thủ tướng Chính phủ thành NHNN đáp ứng được yêu cầu nhanh chóng, khẩn cấp này trên thực tế" - bà Nguyễn Thị Hồng nói.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp

Theo đó, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung thẩm quyền quyết định việc cho vay đặc biệt của NHNN theo hướng chuyển thẩm quyền quyết định từ Thủ tướng Chính phủ (đối với trường hợp khoản cho vay đặc biệt có lãi suất 0%/năm, khoản cho vay đặc biệt không có tài sản bảo đảm) thành NHNN nhằm triệt để phân cấp, phân quyền cho NHNN trong việc quyết định cho vay đặc biệt; tăng cường vai trò, nâng cao trách nhiệm của thành viên Chính phủ. Đồng thời, quy định này giúp giảm bớt khâu trung gian trong quá trình triển khai thực hiện; từ đó, góp phần rút ngắn thời gian xử lý bảo đảm việc tổ chức thực hiện kịp thời, an ninh, an toàn hệ thống các TCTD.

Với một số nội dung cụ thể khác, Thống đốc NHNN cho biết: Dự thảo Luật bổ sung Điều 198a vào sau Điều 198 Luật các Tổ chức tín dụng. Điều 198a quy định về quyền thu giữ tài sản bảo đảm (TSBĐ) của TCTD và tổ chức mua bán, xử lý nợ trong trường hợp xử lý nợ xấu, xử lý TSBĐ của khoản nợ xấu.

Theo đó, TCTD, tổ chức mua bán, xử lý nợ được quyền thu giữ TSBĐ. Việc thu giữ TSBĐ chỉ được thực hiện trong trường hợp hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc bên bảo đảm đồng ý cho bên nhận bảo đảm có quyền thu giữ TSBĐ của khoản nợ xấu khi phải xử lý TSBĐ theo quy định của pháp luật.

Theo Thống đốc NHNN, quy định về thu giữ TSBĐ không phải là việc thu giữ đơn phương, vô điều kiện mà phải tuân thủ phạm vi, giới hạn, điều kiện thu giữ. Đồng thời, quy định về trình tự, thủ tục thu giữ, công bằng, công khai, minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của bên có nghĩa vụ, TCTD và các bên có liên quan....

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phát biểu

Thẩm tra dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi bày tỏ đồng tình về sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến thẩm quyền quyết định việc cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm, không có TSBĐ, từ Thủ tướng Chính phủ sang Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Tuy vậy, đề nghị NHNN rà soát các quy định hiện hành về cho vay đặc biệt; nghiên cứu quy định chi tiết tiêu chí, điều kiện cho vay đặc biệt đối với khoản vay có lãi suất 0%/năm, khoản vay không có TSBĐ; quy định rõ ràng, minh bạch trình tự, thủ tục cho vay và có các biện pháp tăng cường kiểm soát, ngăn ngừa và hạn chế tổn thất có thể xảy ra;

Đồng thời rà soát các quy định của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024 liên quan đến thẩm quyền quyết định cho vay đặc biệt để sửa đổi, bổ sung phù hợp với việc phân cấp thẩm quyền cho NHNN, tránh phát sinh vướng mắc trong triển khai thực hiện.

Nguồn: https://phunuvietnam.vn/tiep-tuc-de-xuat-phan-quyen-ngan-hang-nha-nuoc-quyet-dinh-cho-vay-dac-biet-lai-suat-0-20250520100451682.htm