Hội thảo sẽ tập trung đánh giá toàn diện và chuyên sâu về Di tích Văn miếu Diên Khánh, phân tích đặc trưng, giá trị và loại hình Văn miếu Việt Nam dưới triều Nguyễn cùng với những vấn đề đang đặt ra trong bối cảnh đương đại.
Từ đó, Hội thảo sẽ làm rõ vai trò của Văn miếu Diên Khánh trong giáo dục và phát triển cộng đồng, kết hợp tham khảo kinh nghiệm quản lý từ các đơn vị ở địa phương khác.
Mục tiêu cuối cùng là đề xuất các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di tích trong việc phát triển giáo dục và du lịch tại Khánh Hòa, đồng thời đưa ra những định hướng quan trọng trong công tác quản lý và tổ chức các hoạt động lễ hội tại Văn miếu.
Khánh Hòa: Vinh danh Di tích Tháp Bà Pô Nagar và Nghề khai thác trầm hương
Theo Trung tâm Bảo tồn Di sản văn hóa tỉnh Khánh Hòa, Văn miếu Diên Khánh thờ Khổng Tử, Tứ phối (4 vị học trò giỏi được Khổng Tử thương yêu nhất và được phối thờ cùng Ngài là Nhan Hồi, Tăng Sâm, Khổng Cấp, Mạnh Kha), Thập Triết (10 vị hiền triết có công với Nho giáo là Mẫn Tử Khiên, Tử Trương, Tể Dư, Nhiễm Hữu, Ngôn Yển, Nhiễm Canh, Nhiễm Ung, Trọng Do, Bốc Thượng và Đoan Mộc Tử)…
Văn miếu Diên Khánh tọa lạc trên một khu đất rộng, bằng phẳng, với tổng diện tích 1.500m2, thuộc Tổ dân phố Phú Lộc Tây 1, thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh (cũ), nay là xã Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa. Khi khởi dựng, Văn miếu có các công trình kiến trúc: miếu Chính và miếu Khải Thánh, được lợp bằng cỏ tranh.
Năm 1849, Văn miếu được tu bổ hệ mái, thay mái tranh bằng mái ngói và dựng thêm Tả vu, Hữu vu, Khải miếu, Quan cư, Từ miếu…với quy mô rất bề thế, vững chắc. Năm 1959, Văn miếu được xây dựng lại trên nền cũ ở thôn Phú Lộc, nhưng quy mô nhỏ hơn, bao gồm: Nghi môn ngoại và tường thành, nghi môn nội, nhà bia (Thạch Bi đình), sân miếu, cột cờ, nhà Đông, nhà Tây (Tả Vu - Hữu Vu), Bái đường, Chánh tẩm.
Về cơ bản kết cấu gian Chánh tẩm và Bái đường đưa từ Văn chỉ Phước Điền chuyển về, xây dựng thêm Tả vu, Hữu vu theo kiểu nhà cấp bốn ba gian. Tường vách xây bằng gạch thẻ, không có chái.
Mái lợp ngói âm dương, sau này trùng tu thay bằng ngói tây; hệ cửa gỗ đóng theo kiểu ván bưng, thay kiểu thượng song hạ bản cổ xưa; không phục dựng lại Khải miếu, Quan cư và Từ miếu.
Năm 2008, từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia của Bộ VHTTDL và nguồn ngân sách của tỉnh Khánh Hòa đã thực hiện tu bổ Văn miếu Diên Khánh về kết cấu giữ như kiến trúc từ năm 1959.
Dưới thời phong kiến nhà Nguyễn, Văn miếu Diên Khánh là một trong sáu cơ sở thờ tự của tỉnh Khánh Hòa được liệt vào lệ “Quốc tế”. Do chính quyền phong kiến tổ chức tế lễ: Một viên chức hàm Chánh cửu phẩm được giao trông coi, trực thuộc quản lý của quan Đốc học.
Nhịp cầu kết nối giữa di sản và cộng đồng
Phụ giúp ông có 4 lễ sanh lo phần nghi lễ và 30 miếu phu được chọn lựa kỹ lưỡng. Các miếu phu được “miễn diêu” tức không phải tham gia những công sưu tạp dịch khác. Được chọn làm miếu phu hầu hết là dân Trường Lạc, còn trạm phu phần đông là dân các làng Phước Thạnh và Phú Lộc.
Hàng năm, Ban quản lý di tích đều tổ chức lễ Thánh Đản (kỷ niệm ngày sinh 27.8 âm lịch) và Thánh Húy (ngày giỗ 18.4 âm lịch) của đức Khổng Tử.
Từ năm 2004 đến nay, Văn miếu Diên Khánh duy trì lễ phát thưởng, trao học bổng “Khuyến học, khuyến tài” cho học sinh, sinh viên nghèo học giỏi của huyện Diên Khánh và tỉnh Khánh Hoà vào lễ “Thánh húy”, nguồn kinh phí được Ban quản lý vận động từ các nhà hảo tâm, của Hội khuyến học tỉnh Khánh Hòa và Hội khuyến học huyện Diên Khánh (cũ).
Di tích Văn miếu Diên Khánh được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) xếp hạng Di tích Quốc gia tại quyết định số 04/1998/QĐ – BVHTT ngày 15.10.1998.
Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/to-chuc-hoi-thao-bao-ton-va-phat-huy-gia-tri-di-tich-van-mieu-dien-khanh-172998.html
![[Ảnh] Siêu trăng mùa gặt rực sáng đêm Trung thu trên thế giới](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/07/1759816565798_1759814567021-jpg.webp)
Bình luận (0)