Tổng Bí thư Tô Lâm: Xây dựng danh mục công nghệ chiến lược phải bám sát các chiến lược quốc gia

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Cùng dựphiên họpcó các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc; các đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Hoài Trung; Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang; đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, PhóChủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, thành viên Ban Chỉ đạo,thành viên tổ giúp việc Ban Chỉ đạo và thành viên Hội đồng tư vấn quốc gia.

Tháo gỡ “điểm nghẽn”, tạo xung lực cho phát triển

Tại Phiên họp, sau khi nghe báo cáotình hình thực hiệnNghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc giatừ đầu năm đến nayvà báo báo cáo đề xuấtdanh mục công nghệ chiếnlược, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận tập trung làm rõ các vấn đề liên quan, nhất là về những hạn chế, điểm nghẽn trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Phát biểu kết luận tại Phiên họp, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, trong 5 tháng đầu năm 2025, các cơ quan, đơn vị đã khẩn trương triển khai những nhiệm vụ mà Ban Chỉ đạo giao, nhất là các cơ quan của Chính phủ, Quốc hội, tích cực xây dựng hoàn thiện thể chế, chính sách, tập trung tháo gỡ “điểm nghẽn” của “điểm nghẽn”. Thường trực Ban Chỉ đạo cũng biểu dương những cố gắng của một số bộ, ngành, đơn vị, cơ quan trong triển khai tích cực các công việc, trở thành điểm sáng trong thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW; bước đầu triển khai mô hình hợp tác 3 nhà (Nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp); thúc đẩy phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư; cung cấp dữ liệu công trực tuyến phục vụ người dân, doanh nghiệp; triển khai hạ tầng kỹ thuật kết nối mạng thông suốt từ Trung ương đến cơ sở, đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số của mô hình địa phương hai cấp…

Tổng Bí thư nêu rõ, báo cáo cũng chỉ ra tồn tại, điểm nghẽn, nếu không tập trung giải quyết sẽ không tạo ra được những kết quả như mong đợi và kỳ vọng của người dân và doanh nghiệp; nếu không tháo gỡ kịp thời sẽ trở thành nguy cơ ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia cũng như ảnh hưởng đến sự phát triển đất nước trong thời gian tới.

Nhấn mạnh điểm nghẽn lớn nhất hiện nay vẫn là thể chế, Tổng Bí thư thẳng thắn chỉ rõnhững nội dung cần tập trung tháo gỡ như: Chưa lựa chọn, định hình rõ những công nghệ chiến lược, hướng đi phù hợp với những điều kiện, hoàn cảnh lợi thế của đất nước; chưa có những chính sách cụ thể để khai thác, thúc đẩy hiệu quả mô hình 3 nhà. Hạ tầng công nghệ còn yếu và thiếu, nhất là các phòng thí nghiệm, các trung tâm nghiên cứu trọng điểm. Các nền tảng dùng chung vẫn chưa được đồng bộ, thống nhất; dữ liệu còn phân tán chưa phát huy được giá trị. Chuyển đổi số còn nhiều hạn chế, nhất là trong khu vực doanh nghiệp, làm giảm năng suất và giá trị cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Công tác quản lý nhà nước, nhất là trong lĩnh vực khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo còn làm theo cách cũ, chưa đáp ứng được yêu cầu. Thông tin dữ liệu phục vụ công tác nghiên cứu, hoạch định chính sách còn thiếu cập nhật, thiếu tính hệ thống…

Vềcác công việc cần tập trung thựchiện ngay để hoàn thành nhiệm vụ6 tháng đầu nămvà cả năm 2025, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ, theobáo cáo của cơ quanthường trực,các bộ, cơquan, địa phương còn 65 nhiệm vụquá hạn,chưa hoànthành.Đây là điểm nghẽn cầnphải tập trung chỉ đạo tháo gỡngay trong tháng 6/2025.Thường trực BanChỉđạo tiếp tục tăng cường làm việctrực tiếp với Thường trực Tổ giúpviệc Hội đồng tư vấn quốc giavà các cơ quan liên quan đểchỉ đạo, đôn đốc, xử lý nhữngvấn đề tồn đọng, duy trì giaoban hàng tháng, hàng tuần,đánh giá,đôn đốc, thúc đẩy, đồng thời bámsát vào nhiệm vụ cụ thể đãđược đề ra trong tháng 6 và6 tháng cuối năm 2025 để chỉ đạo, đảm bảo tiến độ và chất lượng; gắn trách nhiệm cụ thể cho từngcơ quan, tổ chức, nhất là ngườiđứng đầu.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

TổngBí thư nhấn mạnh: “Phải xemxét, xử lý trách nhiệm khi nhiệmvụ không hoàn thành mà không cólý do chính đáng. Những việc nàykhông thể quên được, không thểtùy tiện thích làm thì làm, khôngthích làm thì thôi”.

TổngBí thư yêu cầu,người đứng đầu cáccơ quan, đơn vị, địa phương phảităng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểmtra,cụ thể hóa Nghịquyết 57 phù hợp với đặc điểm,tình hình cơ quan, đơn vị, địaphương mình; tiếp tục tăng cườngtổ chức đào tạo, bồi dưỡng kiếnthức, kỹ năng về khoa học, côngnghệ và đổi mới sáng tạo,công nghệ sốcho cán bộ, công chức nhằm chuyểnđổi số quốc gia, xây dựng vănhóa, đổi mới trong toàn hệ thốngchính trị; đồng thời cần đào tạođể nâng cao năng lực quản lýcán bộ khoa học và công nghệ,bố trí tỷ lệ hợp lý cánbộ chuyên môn kỹ thuật trong độingũ lãnh đạo cơ quan, đơn vị.

TổngBí thư đề nghị,Văn phòng Trung ương Đảng phối hợp với các cơ quan đẩymạnh tuyên truyền kết quả thực hiệnNghị quyết 57, biểu dương kịp thờicác điển hình tiên tiến trong quátrình thực hiện.Ủy ban Kiểm tra Trung ươngtăng cường kiểm tra, giám sát việcthực hiện Nghị quyết 57tại cáctổ chức Đảng, cơ quan liên quan,kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, hạnchế để bảo đảm thực hiện nghiêmtúc, hiệu quả các mục tiêu đềra.

Về hoàn thiện thể chế, chính sách, Tổng Bí thư đề nghịĐảng ủyChínhphủ, ĐảngủyQuốc hội chỉ đạo Bộ KhoahọcvàCông nghệ, Bộ Tài chính, BộGiáo dục vàĐào tạo và các cơquan liên quan phối hợp chặt chẽvới Ủy ban Pháp luật và Tưpháp; Ủy ban Khoa học, Công nghệvà Môi trường; ỦybanKinh tếvàTài chínhcủaQuốc hội tiếp thu, hoàn thiện cácdự án luật đang trình Quốc hộiđể xem xét, thông qua tại Kỳ họpthứ 9, Quốc hội khóa XV gồm: Luật Khoa học, công nghệ và đổimới sáng tạo, Luật Công nghiệp côngnghệ số, Luật Ngân sách nhà nước,Luật Đầu tư, Luật Nhà giáo…đểđảm bảo tháo gỡ điểm nghẽn, đồngbộ với các quy định,tạoxung lực cho phát triển...

CácBộ Tài chính,Khoa họcvàCông nghệ, Giáo dục vàĐào tạo, Công an, Nội vụ, Nôngnghiệp và Môi trường, Xây dựng vàcác cơ quan có liên quan tháogỡ khó khăn, vướng mắc trong việcthực hiện mô hình hợp tác banhà;phát triển thành phố thông minh;phát triển các khu công nghệ cao.

Danh mục công nghệ chiến lược mangtính hành động mở

Về danhmục công nghệ chiến lược, nhấn mạnhtầm quan trọng của cáccông nghệ chiến lược, đốivớisự pháttriển của đất nước, Tổng Bí thư yêu cầuBộ Khoa học và Công nghệ tiếp tụcchủ trì, khẩn trương phối hợp chặtchẽ với các bộ, ban, ngành liênquan, Hội đồng tư vấn quốc giahoàn thiện danh mục công nghệ chiếnlược. Việc xâydựng danh mục phải dựa trên phươngpháp khoa học, đảm bảo tính minhbạch, thống nhất, bám sát các chiếnlược quốc gia, giải quyết các bàitoán lớn của đất nước, trực tiếpphục vụ mục tiêu phát triển đếnnăm 2030 -2045,không chỉ dựa vào lợithế sẵn có mà còn phải cótư duy đột phá, chấp nhận rủiro trongcác lĩnh vựcmới, tiềm năng cao;đồng thờiquán triệt sâu sắc tinh thần Nghịquyết 57, đảm bảo tính tự chủ,tự cường, tự lực của các côngnghệ chiến lược của Việt Nam…

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Trên cơ sởdanh mục đã được duyệt, Bộ Khoahọc và Công nghệ tiếp tục chủ trì,phối hợp với các bộ, ngành, cácđịa phương, của các doanh nghiệp lựachọn ngay nhiệm vụ,sản phẩm công nghệ chiến lược trọngđiểm, có tính chất cấp thiết, cókhả năng thành công nhanh,tác độnglan tỏa và có sự sẵnsàng tham gia của các doanh nghiệpđể triển khai tiênphong; phải xây dựng kếhoạch thực thi chi tiết cho từngnhiệm vụ, từng sản phẩm tiên phongnày, trong đó làm rõ đơn vịchủ trì nguồn lực tài chính bao gồm cả cơ chế tàichính đặc thù, đột phá về đãingộcho nghiên cứu khoahọc cơ bản, cho ứng dụng vàxâydựngchính sách, lộ trình cụ thể sảnphẩm đầu ra, yêu cầu về nhânlực chất lượng cao đi kèm vớichính sách thu hút, đãi ngộ, vượttrội đi trước một bước,hợp tácquốc tế theo tinh thần Nghị quyết59 về hội nhập quốc tế.Đặcbiệt là vai trò chủ trì tiênphong của doanh nghiệp trong nước vàđặc biệt ưu tiên những doanh nghiệptư nhân…

Danh mục công nghệ chiến lược mangtính hành động mở và được cậpnhật, điều chỉnh thường xuyên dựa trêndự báo xu thế công nghệ vàtình hình thực tiễn trong nước vàquốc tế cũng như kinh nghiệm rútra từ quá trình triển khai cácnhiệm vụ tiên phong.Bộ Khoa học và Công nghệ chịu trách nhiệm tham mưu,đề xuất việc cập nhật trong toànbộ quá trình, đặc biệt quántriệt yêu cầu lấy nhân tài làyếu tố quyết định, doanh nghiệp và người dân là trung tâm, Nhà nướcgiữ vai trò dẫn dắt, kiến tạo.Danh mục công nghệ chiến lược phảigắn kết chặt chẽ, đồng bộ, liênthông với cải cách thể chế, pháttriển nguồn nhân lực, phát triển hạtầng.

Về thúcđẩy các hoạt động khoa học côngnghệ, đổi mới sáng tạo và chuyểnđổi số trong doanh nghiệp, Tổng Bí thư lưu ýcần phải tập trung vàgiao cho BộKhoa học và Công nghệ chủ trì,phối hợp với các bộ, ngành, địaphương: Đề xuất cấp có thẩm quyềnban hành chính sách giao cho doanhnghiệp trong nước nghiên cứu ứng dụngkhoa học và công nghệ để thamgia thực hiện dự án trọng điểmquốc gia;triển khai xâydựng sàn giao dịch khoa học, côngnghệ;nghiên cứu ban hànhtheo thẩm quyền trình cấp có thẩmquyền ban hành các giải pháp tăngtỷ lệ nội địa hóa đối vớinhững sản phẩm khoa học công nghệ,đổi mới sáng tạo, chuyển đổi…

Về thúc đẩy hợp tác quốc tế,TổngBí thưgiao Bộ Ngoại giao chủ trì,phối hợp với các cơ quan liênquan thúc đẩy chia sẻcác mô hình kinh nghiệm quốc tếvề phát triển khoa học công nghệ,đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số,tập trung vào các giải pháp tháogỡ thể chế, thu hút nguồn lựcvà chuyển giao công nghệ; hàng tháng,báo cáo Thường trực BanChỉ đạocác kết quả thực hiện; phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ tăng cường triển khai hiệuquả các cam kết quốc tế vềkhoa học, công nghệ, đổi mớisáng tạo và chuyển đổi số, lồngghép nội dung hợp tác củacác hoạt động đối ngoại cấp cao,đồng thời đẩy mạnh thu hút cácchuyên gia, trí thức, tổ chức khoahọc công nghệ nước ngoài đến làmviệc, sinh sống, đóng góp vào quátrình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam; hàng tháng báo cáo Thường trực BanChỉ đạo kết quả thực hiện.

* Trước đó,sáng cùng ngày,đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy Ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã chủ trì Lễ ra mắt Hội đồng tư vấn quốc gia về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Theo quyết định của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Hội đồng tư vấn gồm các đồng chí: Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng tư vấn; Phạm Gia Túc, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng tư vấn; Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu, Văn phòng Trung ương Đảng, Ủy viên Thường trực Hội đồng tư vấn.

Các ủy viên Hội đồng gồm các chuyên gia, nhà khoa học có uy tín thuộc các ngành Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, Nhân văn, Y dược; chuyên gia uy tín trong các ngành Công nghệ thông tin, sinh học, vật liệu, tự động hóa, Robot, năng lượng, môi trường, hàng không vũ trụ, y tế, dược phẩm, giao thông; các chuyên gia, nhà khoa học uy tín về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số theo công nghệ Chính phủ và quản trị công; kinh tế và doanh nghiệp; giáo dục, y tế và chăm sóc sức khỏe, tài chính và ngân hàng, công nghiệp, nông nghiệp, môi trường, giao thông vận tải; các chuyên gia có uy tín trong việc xây dựng cơ chế chính sách về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; các chuyên gia là nhà lãnh đạo, quản lý uy tín của các công ty, tập đoàn hoạt động trong lĩnh vực có liên quan tới công nghệ, công nghệ cao, chuyển đổi số; các chuyên gia có uy tín là người Việt Nam ở nước ngoài.

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/tin-tuc/tong-bi-thu-to-lam-xay-dung-danh-muc-cong-nghe-chien-luoc-phai-bam-sat-cac-chien-luoc-quoc-gia/20250530070414690