Từ chủ trương lớn đến công trình của niềm tin nơi biên giới Quảng Lâm

Từ thực tiễn giáo dục vùng biên

Xã Quảng Lâm, (Điện Biên) là địa bàn biên giới đặc biệt khó khăn, có 17,3km đường biên tiếp giáp tỉnh Phong Sa Ly, nước CHDCND Lào. Toàn xã có diện tích 223,25km² với hơn 10.000 nhân khẩu, trong đó đồng bào Mông chiếm tới 89,7%, còn lại là các dân tộc Kháng, Kinh, Thái và Dao.

Trên địa bàn hiện có 4 trường phổ thông (2 tiểu học, 2 THCS) với 100 lớp học và 2.946 học sinh, trong đó học sinh là người dân tộc thiểu số chiếm tới 98,9%. Tuy nhiên, cơ sở vật chất của các trường học xuống cấp, thiếu đồng bộ; khu nội trú và công vụ giáo viên tạm bợ, chưa đáp ứng nhu cầu dạy và học trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt nơi biên giới.

Tỷ lệ giáo viên trên lớp ở bậc tiểu học chỉ đạt 1,2 và THCS đạt 2,06, thấp hơn nhiều so với định mức quy định. Cùng với địa hình hiểm trở, điểm trường rải rác, việc huy động học sinh chuyên cần và duy trì sĩ số gặp vô vàn khó khăn. Vì vậy, việc đầu tư xây dựng một trường phổ thông dân tộc nội trú liên cấp ngay trung tâm xã Quảng Lâm trở thành yêu cầu cấp bách, không chỉ để bảo đảm điều kiện học tập mà còn nhằm giữ chân học sinh vùng sâu, vùng xa ở lại trường.

Nhiều nơi tại Điện Biên, cơ sở vật chất trường lớp đầu tư đã lâu, nay đã xuống cấp.

Chuẩn bị kỹ lưỡng...

Căn cứ Thông báo số 81-TB/TW ngày 18/7/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới và Quyết định số 1872/QĐ-UBND của UBND tỉnh Điện Biên giao nhiệm vụ lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, Ban Quản lý Dự án và Phát triển quỹ đất Khu vực 5 đã tiến hành khảo sát, đánh giá, lựa chọn địa điểm xây dựng.

Sau khi xem xét hai vị trí, đoàn liên ngành thống nhất chọn khu đất tại Trường PTDTBT THCS Quảng Lâm hiện hữu, nơi có điều kiện hạ tầng giao thông, điện, nước thuận lợi, không phải tái định cư, diện tích có thể mở rộng đủ 5ha.

Dự án được phê duyệt với tổng mức đầu tư 220 tỷ đồng, toàn bộ từ ngân sách Trung ương, thực hiện trong giai đoạn 2025-2026. Trong đó, năm 2025 bố trí 50 tỷ đồng, năm 2026 bố trí 170 tỷ đồng. Đây là công trình đầu tư công nhóm B, thuộc diện khẩn cấp, do UBND tỉnh Điện Biên làm cấp quyết định đầu tư và Ban Quản lý Dự án và Phát triển quỹ đất Khu vực 5 làm chủ đầu tư.

Đáng chú ý, theo Kế hoạch số 5952 của UBND tỉnh Điện Biên ban hành ngày 28/10/2025, dự án Trường PTDTNT TH-THCS Quảng Lâm sẽ là 1 trong 9/15 công trình trường nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới được khởi công đồng loạt vào ngày 2/11/2025. Đây là cột mốc quan trọng trong lộ trình cụ thể hóa chủ trương của Bộ Chính trị về đầu tư 248 trường liên cấp tại 248 xã biên giới trên cả nước.

Trường được quy hoạch trên khuôn viên 5ha, gồm 31 phòng học văn hóa (15 tiểu học, 16 THCS), 14 phòng bộ môn, thư viện, phòng tư vấn, đoàn đội, phòng truyền thống; 120 phòng ở nội trú cho học sinh và 21 phòng công vụ giáo viên; nhà đa năng, bể bơi, khu bếp ăn, sân thể thao, hệ thống hạ tầng đồng bộ, cây xanh và cảnh quan trường học hiện đại. Các hạng mục được thiết kế đảm bảo phục vụ 1.000 học sinh và 68 cán bộ, giáo viên.

Dự kiến đến cuối năm 2026, công trình sẽ hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng, trở thành điểm sáng mới trong mạng lưới trường học vùng biên.

Việc đầu tư các trường liên cấp với thiết kế hiện đại sẽ giúp cho học sinh vùng biên có điều kiện học tập tốt hơn.

Hướng tới tương lai bền vững cho học sinh dân tộc

Theo định hướng, khi Trường PTDTNT TH-THCS Quảng Lâm đi vào hoạt động, các cơ sở giáo dục hiện có trên địa bàn sẽ được sắp xếp lại để sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, tránh lãng phí. Các trường tiểu học và THCS Na Cô Sa, Quảng Lâm sẽ được chuyển đổi công năng hoặc giảm quy mô, góp phần tinh gọn bộ máy, tối ưu hóa nguồn lực, đồng thời tạo điều kiện cho học sinh ở vùng sâu, vùng xa được học tập trong môi trường tốt hơn.

Dự án không chỉ mang ý nghĩa giáo dục mà còn có tác động mạnh mẽ đến phát triển kinh tế – xã hội địa phương. Việc hình thành trường nội trú liên cấp giúp duy trì, ổn định sĩ số học sinh, tăng tỷ lệ chuyên cần, hạn chế tình trạng bỏ học; đồng thời, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc, tạo nguồn nhân lực chất lượng cho khu vực biên giới, đảm bảo an sinh xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh.

Chị Sùng Thị Dở, phụ huynh học sinh bản Na Cô Sa chia sẻ: “Từ ngày nghe tin xã sẽ có trường nội trú mới, bà con rất phấn khởi. Con em chúng tôi sẽ không phải đi xa, có nơi ăn ở, học hành đàng hoàng hơn.”

Anh Giàng A Sênh, phụ huynh có con đang theo học trên địa bàn bộc bạch: “Chúng tôi mong sớm có trường mới khang trang, có chỗ ở sạch sẽ để yên tâm gửi con em theo học.”

Cùng với các dự án tương tự tại các xã biên giới khác của Điện Biên, công trình Trường PTDTNT TH-THCS Quảng Lâm là bước đi cụ thể hóa Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, hướng tới mục tiêu nâng cao dân trí, cải thiện chất lượng giáo dục, thu hẹp khoảng cách vùng miền.

Việc đầu tư 220 tỷ đồng xây dựng Trường PTDTNT TH-THCS Quảng Lâm không chỉ đáp ứng nhu cầu cấp bách về cơ sở vật chất giáo dục vùng biên mà còn thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với con em các dân tộc thiểu số nơi địa đầu Tổ quốc. Khi dự án hoàn thành, đưa vào sử dụng, Quảng Lâm sẽ có thêm một biểu tượng mới của tri thức, khẳng định niềm tin vào hành trình phát triển bền vững từ giáo dục.

Nguồn: https://giaoducthoidai.vn/tu-chu-truong-lon-den-cong-trinh-cua-niem-tin-noi-bien-gioi-quang-lam-post754672.html