Xử lý rủi ro gian lận, giả mạo: Thách thức lớn trong chuyển đổi số

Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam ra mắt sổ tay phối hợp chống gian lận, giả mạo trong chuyển đổi số, tăng cường bảo vệ người tiêu dùng và uy tín ngân hàng.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho hay việc xử lý rủi ro trong lĩnh vực gian lận, giả mạo ngày càng trở nên phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh các tổ chức tín dụng đang tích cực triển khai chuyển đổi số.

Thông tin trên được ông Hùng đưa ra tại cuộc họp nhằm triển khai Sổ tay hướng dẫn phối hợp hỗ trợ xử lý rủi ro đối với tài khoản/thẻ/đơn vị chấp nhận thanh toán liên quan đến các giao dịch chuyển tiền, thanh toán nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo ngày 21/10.

Cần sự phối hợp kịp thời của các ngân hàng

Theo ông Tiến sỹ Nguyễn Quốc Hùng, tình trạng gian lận qua tài khoản và thẻ đã có những diễn biến phức tạp, tinh vi và gia tăng tần suất trong thời gian gần đây. Do đó, việc phối hợp phòng chống gian lận, lừa đảo trong lĩnh vực tài khoản và thẻ là vô cùng quan trọng.

"Đây là một nhiệm vụ khó khăn trong quá trình triển khai chuyển đổi số của các tổ chức tín dụng, việc xử lý các vụ việc lừa đảo đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngân hàng," ông Hùng cho biết.

Một vấn đề quan trọng mà ông Hùng nêu ra là dòng tiền gian lận có thể luân chuyển rất nhanh qua các tài khoản khác nhau, khiến việc truy vết và phong tỏa gần như bất khả thi nếu không có sự phối hợp kịp thời giữa các ngân hàng.

Theo ông, nếu không có sự phối hợp giữa ngân hàng chuyển tiền và ngân hàng nhận tiền, đến khi khách hàng báo cơ quan công an thì tiền đã bị rút sạch.

Bên cạnh đó, ông cũng nhắc đến những thách thức lớn trong việc triển khai các quy trình xử lý rủi ro gian lận, khi mỗi ngân hàng đều có các quy định riêng biệt, chưa có sự thống nhất trong cách thức xử lý sự cố. Việc xây dựng một hệ thống phối hợp toàn diện và linh hoạt là yêu cầu cấp thiết trong công tác phòng chống gian lận.

"Chúng ta hiểu rằng khi khách hàng bị lừa chuyển tiền, trách nhiệm trực tiếp không thuộc về ngân hàng. Nhưng chúng ta không thể vô cảm. Nếu những sự việc như vậy cứ liên tục xảy ra, thì uy tín và vị thế của cả hệ thống ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng trước tiên," ông Hùng cho biết.

Quang cảnh cuộc họp. (Ảnh: Vietnam+)

Ông Hoàng Ngọc Bách (Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an) cũng bày tỏ sự phấn khởi về sự ra đời của sổ tay hướng dẫn phối hợp. Ông cho rằng trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao ngày càng gia tăng, việc có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngân hàng, cơ quan công an và các cơ quan quản lý là yếu tố then chốt để ngăn chặn gian lận, lừa đảo hiệu quả.

"Chỉ khi ngân hàng, cơ quan quản lý và lực lượng công an thực sự bắt tay chặt chẽ, với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao, thì công tác phòng chống gian lận, lừa đảo tài chính mới đạt hiệu quả thực chất," ông Bách khẳng định.

Đòi hỏi sự quyết tâm của cả hệ thống tín dụng

Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước chia sẻ rằng tình trạng tội phạm lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam hiện nay đang diễn biến ngày càng phức tạp và có sự liên kết chặt chẽ giữa các nhóm tội phạm.

Theo ông Tuấn, việc tuân thủ các quy định pháp luật trong công tác phòng ngừa và ngăn chặn gian lận là rất cần thiết, nhưng việc xây dựng và triển khai các quy trình phối hợp giữa các ngân hàng còn khó khăn hơn, đòi hỏi sự quyết tâm cao từ cả hệ thống.

Sổ tay hướng dẫn được ban hành vào ngày 30/9/2025 và có hiệu lực sau 30 ngày, sẽ là nền tảng để các ngân hàng, công ty tài chính và các tổ chức thanh toán hợp tác với nhau trong việc xử lý các giao dịch nghi ngờ gian lận. Sổ tay này quy định quy trình phối hợp giữa các bên liên quan trong việc xử lý các tài khoản, thẻ hoặc đơn vị chấp nhận thanh toán có liên quan đến các giao dịch chuyển tiền/thanh toán gian lận, nhằm bảo vệ người tiêu dùng và bảo vệ hình ảnh, uy tín của hệ thống ngân hàng.

Đặc biệt, trong môi trường giao dịch điện tử ngày nay, tốc độ xử lý các giao dịch gian lận là yếu tố quyết định. Một dòng tiền gian lận có thể bị chia nhỏ và chuyển qua hàng chục tài khoản chỉ trong vài phút, khiến việc truy vết và phong tỏa gần như bất khả thi nếu không có sự phối hợp tức thời giữa các ngân hàng.

Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước phát biểu tại cuộc họp. (Ảnh: Vietnam+)

Tại buổi họp, các đại biểu cũng đã đề cập đến sự cần thiết phải triển khai các biện pháp phòng ngừa từ khâu mở tài khoản, mở thẻ, mở ví điện tử, cho đến quá trình kiểm tra, giám sát trong suốt thời gian sử dụng. Việc này không chỉ giúp bảo vệ người tiêu dùng mà còn giúp bảo vệ hệ thống tài chính quốc gia, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của ngành ngân hàng.

Việc xây dựng và triển khai Sổ tay hướng dẫn là một bước tiến quan trọng trong công tác phòng chống gian lận. Đây không chỉ là công cụ để bảo vệ người tiêu dùng mà còn là biện pháp giúp các ngân hàng bảo vệ uy tín và thương hiệu của chính mình trong hệ thống tài chính quốc gia. Sự phối hợp chặt chẽ và kịp thời giữa các ngân hàng, cơ quan công an và các cơ quan quản lý sẽ quyết định thành công trong công tác ngăn chặn gian lận, lừa đảo trong thời đại số hiện nay./.

Sổ tay hướng dẫn quy định về việc phối hợp, hỗ trợ xử lý Tài khoản/Thẻ/Đơn vị chấp nhận thanh toán liên quan đến giao dịch chuyển tiền/thanh toán nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo giữa các Ngân hàng, Chi nhánh Ngân hàng nước ngoài, Công ty tài chính, Trung gian thanh toán.

Sổ tay áp dụng cho dịch vụ chuyển tiền/thanh toán qua Tài khoản/Thẻ, giữa các Ngân hàng, Chi nhánh Ngân hàng nước ngoài, Công ty tài chính, Trung gian thanh toán bao gồm và không giới hạn ở các kết nối qua hệ thống của NAPAS, hệ thống Citad của Ngân hàng Nhà nước và các kết nối khác của các Tổ chức thành viên.

(Vietnam+)

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/xu-ly-rui-ro-gian-lan-gia-mao-thach-thuc-lon-trong-chuyen-doi-so-post1071644.vnp