Bổ sung chính sách đặc thù để xây dựng hệ giá trị con người Việt Nam

Đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung chính sách đặc thù để xây dựng hệ giá trị con người Việt Nam, giáo dục đức, trí, thể, mỹ, giá trị cốt lõi nhất là việc xây dựng văn hóa học đường, kiểm soát tác động tiêu cực của truyền thông, mạng xã hội vào giáo dục, ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới chấm dứt bạo lực học đường, ma túy học đường.

Gắn trách nhiệm quản lý chuyên môn với quản lý nhân sự

Tiếp tục phiên họp sáng nay, 20/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Đa số ĐBQH tán thành việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ và hiệu quả các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đột phá được nêu tại Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị; tạo hành lang pháp lý đặc thù, vượt trội để Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt ngay từ năm 2026.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Lâm Hiển

Đồng thời, tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn lớn về thể chế, nhân lực, tài chính và quản trị, khơi thông và huy động hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực và không gian phát triển mới cho toàn ngành giáo dục; thúc đẩy tự chủ đại học thực chất, nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực…

Tuy nhiên, ĐBQH Nguyễn Thị Tuyết Nga (Quảng Trị) cho rằng, Nghị quyết này chỉ nên thể chế những nội dung đặc thù, những cơ chế vượt trội mà các luật không giải quyết được để thực hiện các chính sách đột phá cho giáo dục. Vì vậy, cần rà soát kỹ hơn, không quy định những nội dung đã quy định và có thể quy định trong luật để có một Nghị quyết ngắn gọn hơn và thực sự đặc thù, vượt trội.

ĐBQH Nguyễn Thị Tuyết Nga (Quảng Trị) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Tại điểm b, khoản 1, Điều 2 dự thảo Nghị quyết quy định giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thẩm quyền điều động thuyên chuyển biệt phái, bố trí phân công thay đổi vị trí việc làm đối với nhân sự thuộc các cơ sở giáo dục công lập do xã quản lý.

Cho rằng quy định này thể hiện rõ nét việc phân cấp, phân quyền mạnh gắn với đặc thù của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp song ĐBQH Trịnh Thị Ngọc Diễm (Cần Thơ) cũng nêu thực tế hiện nay cấp xã không có cơ quan chuyên môn giáo dục, chỉ có phòng văn hóa xã hội, có một công chức phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

ĐBQH Trịnh Thị Ngọc Diễm (Cần Thơ) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Theo đại biểu, công tác điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bố trí, phân công, thay đổi vị trí việc làm đối với nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập không phải chỉ thực hiện khâu thủ tục hay quy trình mà cần gắn với việc đánh giá, quản trị nhân sự giáo dục một cách toàn diện về năng lực chuyên môn, đạo đức, chiều hướng phát triển và khả năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Trong khi đó, thẩm quyền này hiện tại được giao cho Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

"Như vậy, nếu trao toàn bộ thẩm quyền cho UBND cấp xã sẽ dễ phát sinh tình trạng thiếu tính thuyết phục trong công tác cán bộ, công tác đánh giá thiếu triệt để, chặt chẽ và thiếu thông tin chuẩn xác đa chiều. Đồng thời cũng chưa phù hợp với tinh thần Nghị quyết 71 là bảo đảm nguyên tắc gắn trách nhiệm quản lý chuyên môn với quản lý nhân sự và tài chính".

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Từ những phân tích trên, đại biểu Trịnh Thị Ngọc Diễm đề nghị, vẫn giao thẩm quyền điều động bố trí nhân sự cho Chủ tịch UBND cấp xã để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, không tách sự quản lý về chuyên môn và nghiệp vụ, năng lực quản lý giáo dục từ phía ngành giáo dục. Thông qua cơ chế phối hợp chặt chẽ, chỉ phân cấp một phần cho địa phương để có sự nhất quán trong nhìn nhận, đánh giá công tác cán bộ cũng như quản lý toàn diện đội ngũ.

Cần ưu đãi cao hơn đối với nhân viên cơ sở giáo dục mầm non vùng khó khăn

Về chính sách đặc thù vượt trội đãi ngộ với nhân lực trong ngành giáo dục, điểm a, khoản 2, Điều 2 của dự thảo Nghị quyết quy định phụ cấp ưu đãi nghề được thực hiện đối với cơ sở giáo dục mầm non phổ thông công lập với mức tối thiểu 70% đối với giáo viên, 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên công tác tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi.

ĐBQH Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng, sự nghiệp giáo dục nước nhà, người thầy được quan tâm thực sự bằng chế độ chính sách cụ thể chứ không phải chỉ là tôn vinh bằng lời nói. Việc này thể hiện sự nhất quán trong chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Quốc hội đã ban hành, trong đó quy định lương của giáo viên được xếp cao nhất trong hệ thống thang bảng lương hành chính sự nghiệp.

ĐBQH Hoàng Văn Cường (Hà Nội) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Theo đại biểu, việc có chế độ phụ cấp cao hơn sẽ giúp giáo viên có thu nhập tốt hơn, ý thức được trách nhiệm của mình với xã hội, với người học sẽ cao hơn và sẽ dồn toàn tâm, toàn ý chăm lo cho việc dạy học ở trong trường. Việc tăng chế độ đãi ngộ đối với giáo viên chỉ là một phần đầu tư nhỏ của xã hội nhưng mang lại lợi ích cho hàng trăm hàng nghìn người học và hiệu quả xã hội rất cao.

Đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh, khi đã được quan tâm hơn thì yêu cầu của xã hội đối với người thầy cũng cao hơn, việc giám sát của xã hội với thực hiện chức trách, nhiệm vụ của thầy cũng phải chặt chẽ và sâu sát hơn. Cơ chế này sẽ giúp hình thành được một đội ngũ người thầy chuẩn mực - nhân tố quyết định sự thành công của nền giáo dục nước nhà.

Qua nghiên cứu, ĐBQH Phạm Hùng Thắng (Ninh Bình) đề nghị nghiên cứu, xem xét, mở rộng cho cả đối tượng giáo viên mầm non, phổ thông công lập đang công tác tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn được hưởng mức phụ cấp ưu đãi nghề tương xứng hoặc nếu không được mức 100% thì cũng ở mức cao hơn mức 70% để tránh thiệt thòi cho đối tượng này.

ĐBQH Phạm Hùng Thắng (Ninh Bình) phát biểu. Ảnh: Quang Khánh

Một vấn đề khác là mức phụ cấp ưu đãi nghề 30% được áp dụng đối với tất cả các nhân viên công tác tại các cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông công lập tại tất cả các vùng. Không có sự khác biệt giữa vùng có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và ngay cả đối với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hay vùng biên giới hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi.

Cho rằng, quy định này chưa hợp lý, đại biểu Phạm Hùng Thắng đề nghị tiếp tục nghiên cứu để có quy định phụ cấp ưu đãi cao hơn của nhân viên công tác tại cơ sở giáo dục mầm non phổ thông công lập ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn so với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Nhìn về xa hơn đối với cơ chế chính sách đặc thù vượt trội, đại biểu Trịnh Thị Ngọc Diễm đề nghị, cần bổ sung nhiệm vụ và giải pháp cụ thể để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực.

Bổ sung chính sách đặc thù để xây dựng hệ giá trị con người Việt Nam, giáo dục đức, trí, thể, mỹ, giá trị cốt lõi nhất là việc xây dựng văn hóa học đường, kiểm soát tác động tiêu cực của truyền thông, mạng xã hội vào giáo dục, ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới chấm dứt bạo lực học đường, ma túy học đường.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Xây dựng các chính sách đặc thù, vượt trội để thực sự quản lý được chất lượng kiểm định, kiểm soát đầu ra toàn hệ thống theo Nghị quyết 71 đạt hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng toàn diện và nâng cao vị thế ngành giáo dục.

Xây dựng các cơ chế, quy hoạch sắp xếp lại mạng lưới trường học từ mầm non đến đại học, tái cơ cấu, sáp nhập đối với các cơ sở có quy mô trường lớp nhỏ, thiếu đội ngũ giáo viên, sáp nhập giải thể đối với các trường không đạt chuẩn, trình đội ngũ chưa đáp ứng nhu cầu.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/bo-sung-chinh-sach-dac-thu-de-xay-dung-he-gia-tri-con-nguoi-viet-nam-10396360.html