Chậm cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, nhiều tàu cá phải "nằm bờ"

Trong khi mùa vụ đánh bắt đang vào giai đoạn thuận lợi nhất trong năm, nhiều tàu cá của ngư dân Thành phố Hồ Chí Minh lại phải “nằm bờ” vì vướng thủ tục cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Tình trạng này không chỉ khiến hàng chục tàu thuyền phải dừng hoạt động, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế, thu nhập của hàng trăm lao động nghề biển.

Những ngày cuối tháng 10, tại cảng cá Tân Phước, xã Long Hải hàng chục tàu cá neo đậu dài ngày khiến không khí bến cảng vốn tấp nập trở nên trầm lắng.

Bà Bùi Thị Kim Nhung, ngư dân ấp Phước Tân, xã Long Hải, cho biết gia đình bà đã hoàn tất hầu hết thủ tục, chỉ còn chờ Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm để được xuất bến ra khơi đánh bắt.

“Cơ quan chức năng hẹn ngày 25/10 sẽ có giấy. Tin tưởng vào lịch hẹn, tôi đã trả tiền thuê lao động, mua đá, chất đầy thực phẩm, ngư lưới cụ lên tàu sẵn sàng ra khơi. Nhưng khi tới nhận giấy thì được báo là… chưa có. Tàu không giấy thì không thể rời cảng,” bà Nhung bộc bạch.

Tính đến nay, tàu cá của bà Nhung đã phải "nằm bờ" tròn một tháng. “Mỗi ngày đậu bờ là mỗi ngày thất thu. Lao động thuê chờ lâu quá, có người bỏ đi tìm tàu khác,” bà Nhung nói thêm.

Cùng cảnh ngộ, ông Từ Thanh Tùng, ngư dân phường Tam Thắng cho biết đã nộp hồ sơ xin cấp lại Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm trước khi hết hạn cả tháng, song đến nay vẫn chưa được nhận.

“Giấy cũ hết hạn rồi, còn giấy mới thì chưa có. Tàu nằm im, ngư dân chúng tôi chịu thiệt đủ đường. Mong các cơ quan đẩy nhanh việc cấp giấy để bà con kịp ra khơi đúng mùa vụ,” ông Tùng nói.

Theo phản ánh của nhiều chủ tàu, để được cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, họ phải chờ mà chưa biết khi nào có. Trong khi đó, thời gian đánh bắt phụ thuộc rất lớn vào điều kiện thời tiết, nên chỉ cần trễ vài ngày, ngư dân có thể mất cả vụ, đồng nghĩa với việc không có thu nhập nuôi sống gia đình.

Không ít ngư dân bày tỏ băn khoăn khi quy định buộc tàu khai thác hải sản phải có Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, dù thực tế họ chỉ đánh bắt hải sản thô, không chế biến.

“Tàu tôi chỉ kéo cá, tôm, mực tươi, bán lại cho thương lái hoặc cho cơ sở thu mua. Vậy mà vẫn phải làm thủ tục xin chứng nhận an toàn thực phẩm như cơ sở sản xuất. Rất rườm rà và tốn thời gian,” ông Nguyễn Văn Nhỏ ngư dân xã Long Hải bày tỏ.

Theo quy định mới sau sắp xếp tổ chức ngành nông nghiệp-môi trường, việc cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên thuộc thẩm quyền của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, quá trình phân cấp, ủy quyền vẫn chưa hoàn tất, dẫn đến ách tắc trong khâu ký ban hành giấy tờ cho ngư dân.

Đại diện Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Thành phố Hồ Chí Minh cho biết đến nay, đơn vị đã thẩm định và trình hơn 100 hồ sơ đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận, nhưng vẫn chưa được Ủy ban Nhân dân Thành phố ký xác nhận.

“Chúng tôi đã nhận được nhiều phản ánh của ngư dân về việc bị kẹt lại chỉ vì chờ văn bản này. Một số tàu đã có giấy hẹn nhưng biên phòng vẫn không thể cho xuất bến, vì quy định không cho phép sẽ ảnh hưởng đến việc chống khai thác IUU,” vị này cho biết.

Theo quy trình, sau khi ngư dân nộp hồ sơ, Chi cục sẽ thẩm định thực tế, nếu đạt yêu cầu sẽ trình Sở Nông nghiệp và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh ban hành quyết định thành lập đoàn thẩm định, trước khi gửi Ủy ban Nhân dân Thành phố phê duyệt. Tuy nhiên, do Ủy ban Nhân dân Thành phố vẫn chưa có quyết định phân cấp giao sở hoặc chi cục thẩm quyền ký, nên mọi hồ sơ đều phải chờ chỉ đạo.

Bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết sở đã có văn bản gửi Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố, đề nghị phối hợp tạo điều kiện cho các tàu đã được thẩm định “đạt yêu cầu” đủ điều kiện an toàn thực phẩm được tạm thời ra khơi trong khi chờ cấp giấy chính thức.

“Chúng tôi hiểu khó khăn của ngư dân, vì vậy đã chủ động tham mưu hướng tháo gỡ, tránh để tình trạng tàu nằm bờ kéo dài, gây thiệt hại kinh tế,” bà Na nói.

Theo thống kê của Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Thành phố Hồ Chí Minh, đến ngày 10/11, toàn thành phố có 491 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy chứng nhận an toàn thực phẩm); trong đó, 205 tàu đã hết hạn Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm và đang chờ cấp lại.

Nếu tình trạng chậm trễ tiếp diễn, con số này sẽ còn tăng, gây áp lực lớn cho công tác quản lý nghề cá và chống khai thác IUU.

Trước đây, Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) được phép cấp loại giấy này. Nhưng sau khi hợp nhất, thủ tục phải trình về Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ký, dẫn đến chậm trễ.

Đơn vị quản lý ngành thủy sản cũng kiến nghị, cần sớm có cơ chế ủy quyền cụ thể cho Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư. Đây là đơn vị nắm rõ thực tế, trực tiếp làm việc với ngư dân, nên việc để Chi cục chủ động cấp giấy chứng nhận như trước đây sẽ giảm đáng kể thời gian chờ đợi.

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng nên xem xét điều chỉnh quy định cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho phù hợp thực tế. Với các tàu chỉ khai thác hải sản thô, không có hoạt động sơ chế hoặc chế biến, nên có cơ chế cấp chứng nhận đơn giản hơn, tránh gây phiền hà và tốn kém.

Ngư dân mong muốn cơ quan chức năng nhanh chóng hoàn tất quy trình phân cấp, ban hành cơ chế linh hoạt để họ có thể tiếp tục ra khơi.

Trong khi chờ giải quyết, nên cho phép các tàu đã được thẩm định đạt yêu cầu, có giấy hẹn rõ ràng được tạm thời xuất bến-đi đôi với giám sát chặt chẽ để bảo đảm an toàn và tuân thủ quy định./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/cham-cap-giay-chung-nhan-an-toan-thuc-pham-nhieu-tau-ca-phai-nam-bo-post1076299.vnp