Trưng bày bảo vật quốc gia Quảng Nam và trưng bày chuyên đề văn hóa Chăm Ninh Thuận- Quảng Nam đã diễn ra tại Bảo tàng Quảng Nam (TP Tam Kỳ) từ ngày 17-20.6, sau đó tiếp tục mở cửa đến ngày 30.7 phục vụ khách tham quan, nghiên cứu, học tập.
"Mãn nhãn" với các bảo vật quốc gia của xứ Quảng
Không gian trưng bày “Bảo vật quốc gia – Tinh hoa di sản xứ Quảng” quy tụ những hiện vật độc bản, tiêu biểu, phản ánh chiều sâu lịch sử – văn hóa – nghệ thuật của vùng đất Quảng Nam qua các thời kỳ. Trong đó, có những hiện vật vừa được công nhận bảo vật quốc gia.
Không chỉ “mãn nhãn” với những bảo vật được trưng bày, mà những thông tin và sự quan tâm mà công chúng dành cho những bảo vật quốc gia được giới thiệu lần này là sự kết nối mạnh mẽ giữa những tinh hoa văn hóa, di sản từ quá khứ, hiện tại và tương lai.
Với chủ đề “Tinh hoa di sản xứ Quảng”, trưng bày lần đầu tiên giới thiệu đến công chúng, du khách những giá trị lịch sử, văn hoá đặc sắc, độc đáo của các bảo vật quốc gia Quảng Nam hiện được lưu giữ, trưng bày ở các bảo tàng trong và ngoài tỉnh và sưu tập tư nhân.
Trong đó, giới thiệu 4 phiên bản bảo vật quốc gia do Bảo tàng Quảng Nam phiên bản trước đó là: Tượng Bồ tát Tara, Ekamukhalinga, tượng Tu sĩ Champa Phú Hưng, tượng Nữ thần Devi cùng với đó là các hình ảnh liên quan đến các bảo vật quốc gia có nguồn gốc từ Quảng Nam.
Đặc biệt lần đầu tiên, 3 bộ sưu tập và hiện vật gốc quý giá hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Quảng Nam đã được giới thiệu với công chúng gồm: Đầu tượng thần Sihva bằng hợp kim, trong đó vàng chiếm tỷ lệ cao nhất, đã được công nhận bảo vật quốc gia năm 2015, là một trong những tác phẩm hiếm hoi được biết đến trong nghệ thuật điêu khắc Chăm.
Bộ sưu tập trang sức vàng và hiện vật mã não hình thú ở khu mộ táng Lai Nghi (thị xã Điện Bàn, Quảng Nam). Đây đều là những hiện vật gốc, độc bản, độc đáo có niên đại từ thế kỷ III Trước Công nguyên đến giữa thế kỷ I thuộc văn hoá Sa Huỳnh.
Ngoài ra còn giới thiệu hình ảnh, bản vẽ, bản dập của 2 hiện vật trồng đồng và thạp đồng Đông Sơn của nhà sưu tập tư nhân Lương Hoàng Long (TP. Hội An, Quảng Nam).
Được biết, bộ sưu tập trang sức vàng, hiện vật mã não hình thú Lai Nghi, hiện vật trống đồng và thạp đồng Đông Sơn là 4 hiện vật vừa được công nhận bảo vật quốc gia đợt 13 vào cuối năm 2024.
Đây là lần đầu tiên, công chúng được tiếp cận gần hơn với những hiện vật đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia – những di sản độc bản, tiêu biểu về giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, kỹ thuật và khoa học.
Mỗi hiện vật là một câu chuyện văn hóa sống động, phản ánh rõ nét sự phát triển và giao thoa giữa các nền văn hóa cổ đại trên đất Quảng Nam. Đây không chỉ là niềm tự hào mà còn là cơ hội để lan tỏa tinh hoa di sản đến cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Hòa nhịp cùng chiều sâu văn hóa Chăm
Cũng dịp này, tại Bảo tàng Quảng Nam diễn ra song song trưng bày chuyên đề “Văn hoá Chăm Ninh Thuận – Quảng Nam” do Trung tâm Nghiên cứu văn hoá dân tộc và Bảo tàng tỉnh Ninh Thuận và Ban Quản lý (BQL) Di tích và Bảo tàng Quảng Nam phối hợp thực hiện.
Đây là hoạt động nhằm góp phần giới thiệu đến công chúng những giá trị văn hoá đặc sắc của cộng đồng người Chăm, đặc biệt là văn hoá Chăm Ninh Thuận và Quảng Nam; phục vụ công tác giáo dục và nghiên cứu, phát triển du lịch. Hướng đến tuyên truyền, giáo dục thế hệ trẻ ý thức giữ gìn, phát huy những giá trị văn hoá của tộc người Chăm trong đời sống đương đại.
Đồng thời tăng cường sự đoàn kết cộng đồng, giao lưu văn hoá vùng miền và tạo cơ hội cho người dân, du khách hiểu rõ hơn về sự phong phú, đa dạng của văn hoá Việt Nam.
Gần 200 hình ảnh, tài liệu và hiện vật tiêu biểu được trưng bày đã giới thiệu một cách sinh động, chân thực các mảng màu văn hóa Chăm: từ đời sống thường nhật đến tôn giáo tín ngưỡng, từ kỹ thuật kiến trúc đến nghệ thuật trang trí, từ nhạc cụ truyền thống đến phong tục lễ nghi.
Người xem đã được chiêm ngưỡng và tìm hiểu thông tin của những hình ảnh, hiện vật đặc trưng trong đời sống hình thái cư trú, trang phục truyền thống, trang sức, phong tục tập quán, công cụ lao động sản xuất, nhạc cụ tiêu biểu, tôn giáo tín ngưỡng và những lễ hội trong năm của đồng bào Chăm sinh sống tại tỉnh Ninh Thuận; những hình ảnh hoạt động khai quật khảo cổ tại các di tích chăm, kiến trúc đền tháp…
Đặc biệt là các hiện vật bao gồm tượng, phù điêu trang trí, vật liệu ngói, gạch, đồ dùng sinh hoạt được phát lộ trong những đợt khai quật từ các di tích Chăm trên địa bàn tỉnh Quảng Nam và Ninh Thuận.
Bà Hoàng Thị Bích Hạnh- Giám đốc BQL Di tích và Bảo tàng Quảng Nam chia sẻ: Mặc dù có khoảng cách về địa lý, nhưng Ninh Thuận và Quảng Nam lại có sự gắn kết bền chặt về văn hóa, nhất là trong dòng chảy lâu dài và độc đáo của văn hóa Chăm.
Văn hóa Chăm là một bộ phận cấu thành quan trọng của di sản văn hóa Việt Nam. Trải qua hàng nghìn năm, người Chăm đã để lại nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể quý báu, thể hiện trong kiến trúc đền tháp, trong tượng thờ, phù điêu, trong âm nhạc, điệu múa, trong tín ngưỡng tôn giáo và đời sống sinh hoạt cộng đồng.
Thông qua trưng bày chuyên đề lần này, mong muốn người xem không chỉ chiêm ngưỡng hiện vật mà còn cảm nhận được tinh thần, chiều sâu và hơi thở văn hóa Chăm trong dòng chảy văn hóa dân tộc – một nền văn hóa từng phát triển rực rỡ, đầy bản sắc, để từ đó nâng cao nhận thức, sự trân trọng và tinh thần gìn giữ di sản cho thế hệ hôm nay và mai sau. Qua đó hướng đến việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, đặc biệt là di sản văn hóa Chăm.
“Di sản văn hóa chỉ thực sự sống động và có ý nghĩa khi nó được kết nối với cộng đồng. Hai trưng bày chuyên đề lần này là sự nỗ lực để đưa di sản ra khỏi kho lưu trữ, đưa hiện vật đến gần hơn với công chúng, thông qua những câu chuyện, hình ảnh và cách tiếp cận sinh động, dễ hiểu”, bà Hạnh chia sẻ.
Hai trưng bày chuyên đề lần này là hoạt động văn hóa được tổ chức trong khuôn khổ “Những ngày Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Nam năm 2025”, qua đó góp phần tôn vinh các giá trị truyền thống, quảng bá hình ảnh Quảng Nam thân thiện, giàu bản sắc đến với nhân dân và du khách.
Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/chiem-nguong-bao-vat-quoc-gia-tinh-hoa-di-san-xu-quang-146154.html
Bình luận (0)