Chính sách mở đường, thị trường khởi sắc: Đột phá mới trong thương mại nội địa 2025

VTV.vn - Từ chợ truyền thống đến thương mại điện tử và logistics xanh, thị trường nội địa đang được kiến tạo như trụ cột mới, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế Việt Nam.

Thị trường 100 triệu dân và khát vọng trụ cột kinh tế quốc gia

Trong kỷ nguyên công nghiệp và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, vai trò của thị trường trong nước đã vượt xa khỏi chức năng đơn thuần là nơi lưu thông hàng hóa. Chiều 28/10/2025, tại Diễn đàn Chính sách Phát triển Thương mại trong nước năm 2025 do Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) tổ chức, tầm vóc này đã được khẳng định một cách mạnh mẽ rằng, thị trường nội địa là một động lực nội sinh cần được khai thác triệt để, là trụ cột mới bảo đảm sự ổn định và tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế Việt Nam.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn – Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước nhấn mạnh, chúng ta cần nhìn nhận thị trường trong nước không chỉ là nơi tiêu thụ sản phẩm, mà còn là lực đẩy quan trọng thúc đẩy sản xuất, tạo việc làm và bảo đảm an sinh xã hội. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu còn nhiều bất định, thị trường 100 triệu dân chính là tấm lá chắn, là bệ phóng cho doanh nghiệp Việt.

Toàn cảnh Diễn đàn Chính sách Phát triển Thương mại trong nước năm 2025

Từ nhận định chiến lược đó, tham vọng không chỉ dừng lại ở việc duy trì mà là tạo ra một "bước nhảy" cho thương mại nội địa. Việc này đòi hỏi một khung sườn hành động bài bản, một sự chuyển mình toàn diện từ tư duy quản lý đến hành vi tiêu dùng, hướng đến một thị trường nhân văn, thân thiện với môi trường và minh bạch hơn, đặc biệt trong bối cảnh những thay đổi hành vi tiêu dùng như sống xanh, tiêu dùng bền vững, và kinh tế tuần hoàn đang ngày càng định hình rõ rệt.

Để hiện thực hóa khát vọng biến thị trường nội địa thành trụ cột tăng trưởng, Diễn đàn đã công bố bốn định hướng chiến lược trọng tâm, tạo thành khung sườn kiến tạo cho giai đoạn 2025 –2030. Đây là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa việc bảo tồn giá trị truyền thống và ứng dụng công nghệ hiện đại, thể hiện quyết tâm "chuyển mình" từ gốc rễ.

Định hướng thứ nhất tập trung vào Phát triển hạ tầng thương mại và logistics xanh. Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn khẳng định đây là nền tảng vật chất tối quan trọng để thị trường vận hành trơn tru. Không chỉ là việc xây mới, mà còn là việc nâng cấp chợ truyền thống theo hướng văn minh, hiện đại, đảm bảo bảo tồn giá trị văn hóa và kết nối cộng đồng. Điểm sáng của định hướng này là mô hình "chợ thông minh" ứng dụng số hoá, được ưu tiên triển khai tại các vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, nhằm thu hẹp khoảng cách tiếp cận và thúc đẩy lưu thông hàng hóa hiệu quả.

Bên cạnh đó là hoàn thiện khung pháp lý cho thương mại điện tử. Sự bùng nổ không ngừng của thương mại điện tử (TMĐT) đòi hỏi một hành lang pháp lý vững chắc, rõ ràng. Bộ Công Thương đang khẩn trương sửa đổi Luật TMĐT và xây dựng nền tảng TMĐT quốc gia. Đây là một nền tảng tích hợp toàn diện các khâu thanh toán, logistics, và đặc biệt là truy xuất nguồn gốc bằng các công nghệ tiên tiến như blockchain, QR…nhằm tăng cường minh bạch và niềm tin cho người tiêu dùng.

Thêm vào đó, chuyển đổi số là một cuộc cách mạng mô hình quản trị. Mục tiêu là hình thành một hệ sinh thái số toàn diện cho doanh nghiệp, hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Trọng tâm là phát triển bán lẻ thông minh thông qua việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), và đẩy mạnh các hình thức thanh toán không tiền mặt, từng bước định hình một phong cách tiêu dùng hiện đại.

Cuối cùng là hoàn thiện thể chế – nâng cao năng lực cạnh tranh. Điều này liên quan đến việc rà soát, sửa đổi các quy định quản lý bán lẻ và tiêu chuẩn hạ tầng thương mại. Việc giảm rào cản hành chính, tăng tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là những yếu tố then chốt, giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn và người tiêu dùng tuyệt đối tin tưởng vào chất lượng và nguồn gốc hàng hóa nội địa.

Doanh nghiệp và người tiêu dùng: Những mắt xích chuyển động

Chiến lược vĩ mô cần sự cộng hưởng từ vi mô. Phát triển thị trường nội địa, theo ông Tuấn, không phải là nhiệm vụ riêng của Bộ Công Thương mà là "hành trình chung" đòi hỏi sự đồng lòng, hợp lực từ chính quyền, doanh nghiệp, và người dân. Vậy, sự chuyển động này đang diễn ra như thế nào trên thực tế?

Dưới góc nhìn từ doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Minh Hạnh, Tổng Giám đốc một chuỗi siêu thị mini có tiếng ở khu vực phía Nam chia sẻ trong một buổi phỏng vấn sau Diễn đàn, việc hoàn thiện khung pháp lý cho TMĐT và phát triển hạ tầng logistics xanh là hai yếu tố quyết định sự tồn tại của các doanh nghiệp bán lẻ nhỏ và vừa. Trước đây, chi phí logistics quá lớn khiến việc mở rộng ra vùng nông thôn gặp khó khăn. Với định hướng logistics xanh, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, chúng tôi có thể mang hàng Việt chất lượng cao đến tận tay người dân vùng xa với giá cả cạnh tranh hơn.

"Đặc biệt, mô hình "chợ thông minh" là một giải pháp cứu cánh cho các hộ kinh doanh cá thể. Chúng tôi đang thí điểm lắp đặt các điểm thanh toán không tiền mặt và tích hợp hệ thống truy xuất nguồn gốc QR code cho một số chợ đầu mối. Ban đầu có sự e ngại từ tiểu thương, nhưng khi họ thấy được hiệu quả kinh doanh tăng lên, họ sẵn sàng tham gia. Điều này cho thấy, chuyển đổi số không phải là thay thế mà là tái sinh giá trị truyền thống," bà Hạnh nhận định nhấn mạnh vai trò của công nghệ trong việc "giữ hồn Việt" cho từng phiên chợ.

Hơi thở Việt trong từng phiên chợ – Câu chuyện của thương mại nội địa thời 4.0

Cùng chung niềm tin vào sự chuyển đổi này, ông Trần Văn Bắc, đại diện một hợp tác xã nông sản tham gia Hội chợ Mùa Thu bày tỏ: "Đối với các nhà sản xuất nhỏ như chúng tôi, thách thức không phải là chất lượng, mà là niềm tin và sự minh bạch. Việc Bộ Công Thương đẩy mạnh truy xuất nguồn gốc bằng Blockchain và yêu cầu các nền tảng TMĐT tích hợp sẽ giúp sản phẩm của HTX chúng tôi, vốn làm nông nghiệp sạch, dễ dàng tiếp cận người tiêu dùng toàn quốc. Hội chợ Mùa Thu vừa qua đã chứng minh rằng khách hàng sẵn sàng trả giá cao hơn nếu họ có thể quét mã QR và xem toàn bộ hành trình từ đồng ruộng đến gian hàng. Chính sách này là động lực để chúng tôi số hóa quy trình sản xuất, không chỉ bán hàng.

Đúng vậy, thực tế cho thấy, sự minh bạch và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng chính là chiếc chìa khóa để "tái sinh sức mua Việt". Chị Lê Thu Hiền, một khách hàng trẻ tuổi tại Hà Nội trải nghiệm mua sắm tại Hội chợ Mùa Thu cho biết: "Tôi sẵn sàng chi tiêu cho hàng Việt, hàng nội địa chất lượng cao. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là làm sao tôi tin tưởng vào nguồn gốc sản phẩm, nhất là khi mua sắm online. Tôi cho rằng chỉ cần quét QR code, mọi thông tin về trang trại, nhà sản xuất, quá trình vận chuyển sẽ hiện ra rõ ràng. Đó là cơ sở để tôi trở thành 'khách hàng trung thành' của ngành thương mại trong nước".

Bên cạnh đó, xu hướng tiêu dùng xanh đang tạo ra một sức ép tích cực lên doanh nghiệp. Ông Tuấn đã chỉ ra rằng, hành vi tiêu dùng thay đổi đòi hỏi thị trường phải phát triển theo hướng nhân văn và thân thiện. Các doanh nghiệp phải đầu tư vào sản xuất bền vững, giảm thiểu rác thải nhựa, và áp dụng kinh tế tuần hoàn. Điều này không chỉ là trách nhiệm xã hội mà còn là lợi thế cạnh tranh mới, được người tiêu dùng hiện đại đánh giá cao.

Với tinh thần kiên định và đổi mới sáng tạo, thị trường nội địa của Việt Nam đang từng bước khẳng định vai trò là "lực nâng" giúp nền kinh tế vươn lên, bảo đảm ổn định tăng trưởng và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Tuy nhiên, hành trình phía trước vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Thách thức lớn nhất là làm sao để hạ tầng thương mại xanh và thông minh lan tỏa nhanh chóng và đồng đều, đặc biệt tại các vùng xa xôi, nơi cơ sở hạ tầng vật chất và nhận thức số hóa còn nhiều hạn chế. Việc kiểm soát tốt TMĐT, đảm bảo minh bạch, an toàn dữ liệu và chống hàng giả, hàng nhái cũng là một nhiệm vụ cấp bách.

Đồng thời, cần có cơ chế hỗ trợ đặc thù để doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ thích ứng nhanh chóng với môi trường sản xuất và bán hàng số. Họ cần những công cụ quản trị đơn giản, chi phí thấp nhưng hiệu quả, để không bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua công nghệ. Và trên hết, việc tạo niềm tin mạnh mẽ cho người tiêu dùng nội địa vẫn là ưu tiên hàng đầu, biến họ thành những "khách hàng trung thành" lâu dài của hàng Việt.

Ông Tuấn nhấn mạnh, mỗi doanh nghiệp, mỗi hộ kinh doanh, mỗi người tiêu dùng đều chính là một mắt xích trong chuỗi phát triển này. Chỉ khi tất cả cùng tham gia, chuyển động và đón nhận thay đổi, thì thương mại trong nước mới không chỉ là một từ khóa chiến lược mà là một hiện thực sống động, bền vững. Hành trình tái sinh sức mua Việt là một quá trình liên tục, nơi sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp, và người dân sẽ là yếu tố quyết định thắng lợi trong kỷ nguyên số./.

Nguồn: https://vtv.vn/chinh-sach-mo-duong-thi-truong-khoi-sac-dot-pha-moi-trong-thuong-mai-noi-dia-2025-100251028195620789.htm