Định hình vai trò trung tâm năng lượng sạch khu vực phía Bắc

Quy hoạch điện VIII điều chỉnh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 4/2025, mở ra hướng phát triển mới cho ngành năng lượng Việt Nam. Nắm bắt thời cơ, Quảng Ninh địa phương có truyền thống mạnh về năng lượng và sở hữu hạ tầng kỹ thuật đồng bộ đang triển khai quy hoạch một cách chủ động, bài bản, từng bước khẳng định vị thế trung tâm năng lượng sạch, hiện đại của khu vực phía Bắc.

Lãnh đạo phường Cửa Ông cùng chủ đầu tư, các doanh nghiệp khảo sát thực tế đường vào dự án Điện khí LNG Quảng Ninh. Ảnh: Cao Quỳnh

Ngay sau khi Quy hoạch điện VIII điều chỉnh được ban hành, UBND tỉnh đã nhanh chóng thiết lập cơ chế điều hành đồng bộ. Từ tháng 6-10/2025, UBND tỉnh liên tục ban hành các văn bản chỉ đạo quan trọng nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ của từng sở, ngành và địa phương, đồng thời làm rõ trách nhiệm trong cập nhật quy hoạch, bố trí quỹ đất, giải phóng mặt bằng và phối hợp triển khai các dự án điện trên địa bàn. Điểm nổi bật trong công tác chỉ đạo là tỉnh yêu cầu đưa danh mục các dự án nguồn, lưới điện đã được phê duyệt vào Quy hoạch tỉnh, Quy hoạch đô thị, Quy hoạch nông thôn và Quy hoạch sử dụng đất, tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ cho việc triển khai đầu tư. Song song với đó, các quy hoạch cục bộ có liên quan cũng được điều chỉnh kịp thời để mở không gian phát triển cho các dự án năng lượng mới theo đúng tinh thần Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Quảng Ninh được bố trí danh mục nguồn điện quy mô lớn, đa dạng, gồm: 700MW điện gió trên bờ và gần bờ; 500MW điện gió ngoài khơi; 400MW điện mặt trời tập trung; hơn 1.418MW điện mặt trời mái nhà; 1.500MW điện khí LNG giai đoạn 2026-2030; cùng các nguồn điện sinh khối, điện rác, điện đồng phát và thủy điện nhỏ. Giai đoạn 2031-2035 tiếp tục gia tăng công suất điện gió ngoài khơi và điện khí LNG dự phòng.

Trong đó, dự án Nhà máy điện khí LNG Quảng Ninh được xác định là hạt nhân của chiến lược phát triển nguồn điện mới. Dự án đã hoàn thành thỏa thuận đấu nối với Tổng Công ty truyền tải điện quốc gia và được giao đất giai đoạn 1. Đối với phần diện tích đất giai đoạn 2 (15,7ha) dự kiến hoàn thành trong tháng 1/2026. UBND tỉnh cũng chỉ đạo sát sao các sở, ngành phối hợp cùng nhà đầu tư tháo gỡ khó khăn về thu xếp vốn và hoàn thiện hợp đồng mua bán điện, bảo đảm điều kiện để dự án có thể khởi công sớm.

Cùng với đó, dự án Điện gió Quảng Ninh 1 công suất 200MW dự kiến tại phường Hoành Bồ và xã Thống Nhất đã được HĐND tỉnh đưa vào danh mục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Hồ sơ đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư đang được thẩm định và dự kiến hoàn thành trong quý I/2026.

Các tấm pin năng lượng mặt trời được lắp đặt trên mái lợp nhà xưởng sản xuất tại KCN Hải Hà. Ảnh: Mạnh Trường

Ở lĩnh vực năng lượng tái tạo mặt trời, dự án Điện mặt trời Đầm Hà 100MW đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư trong tháng 10 vừa qua. Hiện nhà đầu tư đang hoàn thiện điều chỉnh quy hoạch chi tiết và báo cáo nghiên cứu khả thi để khởi công trong tháng 12/2025. Dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn Thống Nhất, nơi tích hợp công nghệ điện rác công suất 30MW cũng được chấp nhận điều chỉnh chủ trương đầu tư và đang được chủ đầu tư thúc đẩy tiến độ nhằm phấn đấu khởi công trong năm 2025.

Ngoài các dự án lớn trên, xu hướng điện mặt trời áp mái tự sản - tự tiêu phát triển mạnh tại các khu công nghiệp lớn như Texhong Hải Hà và Hải Yên. Đến nay, các dự án với tổng công suất hơn 40MW tại hai KCN này đã được đầu tư hoàn chỉnh, góp phần giảm tải cho hệ thống điện, đồng thời đáp ứng yêu cầu xanh hóa chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI.

Bên cạnh phát triển nguồn điện, Quảng Ninh triển khai đồng bộ các dự án lưới điện 500kV và 220kV để bảo đảm giải tỏa công suất, tăng khả năng liên kết hệ thống và đáp ứng nhu cầu phụ tải đang tăng nhanh tại các khu kinh tế, khu công nghiệp. Trong đó, dự án Đường dây 500kV LNG Quảng Ninh - Quảng Ninh đã được thống nhất hướng tuyến, mở rộng ngăn lộ tại Trạm 500kV Quảng Ninh. Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia đang lập hồ sơ trình cấp thẩm quyền để sớm triển khai. Ở cấp 220kV, hàng loạt dự án trọng điểm đang bước vào giai đoạn thi công và hoàn thiện thủ tục như: Trạm 220kV Nam Hòa, nguồn cấp điện chủ lực cho KCN Bắc Tiền Phong, Nam Tiền Phong và Đầm Nhà Mạc đã khởi công và dự kiến hoàn thành cuối năm 2026. Ngoài ra thì tuyến đường dây 220kV Yên Hưng - Nam Hòa dự kiến khởi công quý IV/2025 và Trạm 220kV Cộng Hòa, Trạm 220kV Móng Cái, cùng tuyến Hải Hà - Móng Cái đều đang được thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi với mục tiêu hoàn thành trong giai đoạn 2026-2027.

Đáng chú ý, tại KCN Sông Khoai, phụ tải của riêng Công ty TNHH Công nghiệp Jinko Solar đã lên đến 87MW, còn tại KCN Texhong Hải Hà, trạm 110kV hiện mang tải 65% và đang xây dựng trạm thứ hai để đáp ứng nhu cầu mở rộng của doanh nghiệp. Sự chủ động này của tỉnh và ngành Điện góp phần tạo môi trường đầu tư hấp dẫn cho các tập đoàn công nghệ cao trong tương lai.

Ông Đào Duy Linh, Trưởng Phòng Quản lý năng lượng (Sở Công Thương) cho biết: Với hệ thống văn bản chỉ đạo rõ ràng, bộ khung quy hoạch đồng bộ và tiến độ thực hiện khả quan tại hàng loạt dự án, Quảng Ninh đã xây dựng nền tảng vững chắc để bước vào giai đoạn tăng tốc 2026-2030. Thách thức về thủ tục, vốn và đấu nối vẫn còn, song tỉnh đang tập trung cao độ vào tháo gỡ vướng mắc, nhất là với dự án LNG Quảng Ninh và các tuyến truyền tải 220-500kV. Việc thực hiện đúng tiến độ các dự án nguồn và lưới điện theo quy hoạch sẽ hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng và đưa Quảng Ninh từng bước trở thành trung tâm năng lượng sạch, hiện đại của vùng Đông Bắc và cả nước.

Hoàng Nga

Nguồn: https://baoquangninh.vn/dinh-hinh-vai-tro-trung-tam-nang-luong-sach-khu-vuc-phia-bac-3384911.html