Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Anh: Mở rộng không gian cho phát triển đất nước

Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Anh Keir Starmer trao tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Anh lên Đối tác chiến lược toàn diện - Ảnh: TTXVN

Đối tác chiến lược toàn diện là cấp độ cao nhất trong hệ thống đối ngoại của Việt Nam. Việc nâng cấp quan hệ với Anh đánh dấu một cột mốc ý nghĩa: Việt Nam đã có quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với 5/5 nước thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm: Mỹ, Trung Quốc, Nga, Pháp và Anh.

Đối tác trong nhiều lĩnh vực

"Quyết định đưa quan hệ lên cấp cao nhất với Anh không chỉ dựa trên lịch sử quan hệ hữu nghị hơn nửa thế kỷ giữa hai nước hay vì Anh là thành viên thường trực Hội đồng Bảo an, mà có những điểm rất mới để Việt Nam có động thái này" - ông Phạm Quang Vinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nhận định với Tuổi Trẻ.

Những điểm mới, theo ông Vinh, bao gồm việc Anh ngày càng trở thành một đối tác quan trọng của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, nhất là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Bên cạnh đó, Anh là nước mạnh về giáo dục, với những chuyên môn mà Việt Nam đang cần. Đối với Anh, trong bối cảnh hiện tại, nước này tìm kiếm các đối tác thương mại mới, với sự quan tâm cho châu Á - Thái Bình Dương nhiều hơn.

Một điểm nữa là việc giữa hai nước đã có hiệp định thương mại tự do, đồng thời cùng là thành viên Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Việc nâng tầm lên Đối tác chiến lược toàn diện đặt trong bối cảnh đó sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước, nhất là về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Tiến sĩ Nguyễn Thành Trung, giảng viên ngành nghiên cứu Việt Nam Đại học Fulbright Việt Nam, nhận định việc nâng cấp quan hệ với Anh cho thấy phong cách ngoại giao chủ động và nỗ lực của Hà Nội trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn ngày càng gay gắt, nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng ngày càng cao.

"Qua việc nâng cấp lần này, Việt Nam đã cho thấy Hà Nội không chỉ là bạn tốt của các nước mà còn là Đối tác chiến lược toàn diện của năm quốc gia thường trực Hội đồng Bảo an", ông Trung nêu đánh giá.

Ông Phạm Quang Vinh chỉ ra mạng lưới 14 quốc gia Đối tác chiến lược toàn diện hiện nay của Việt Nam không chỉ mang lại vị thế cao hơn cho đất nước. Đó là những nước có vai trò quan trọng cả tại khu vực của họ và trên thế giới, là những đối tác chủ chốt có thể củng cố môi trường và không gian phát triển hòa bình, hợp tác cho Việt Nam.

"Đây là điều rất quan trọng đối với đất nước khi chúng ta đang bước vào kỷ nguyên mới, với mục tiêu có sự phát triển đột phá trên nhiều lĩnh vực, nhất là khoa học công nghệ, hạ tầng, năng lượng, nguồn nhân lực", ông Vinh giải thích.

Tổng Bí thư Tô Lâm chứng kiến việc trao gần 30 văn kiện, thỏa thuận hợp tác giữa các bộ, địa phương và doanh nghiệp Việt Nam - Anh ngày 30-10 - Ảnh: TTXVN

Để quan hệ thực chất và hiệu quả

Nguồn: Bộ Ngoại giao - Dữ liệu: DUY LINH - Đồ họa: TUẤN ANH

Ở chiều ngược lại, các Đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam đều quan tâm đến châu Á - Thái Bình Dương nói chung và Đông Nam Á nói riêng.

Đây là cơ hội để các bên cùng hợp tác về mặt chiến lược dài hạn, xây dựng một khu vực dựa trên luật pháp quốc tế, hợp tác cùng có lợi và mẫu số chung là hòa bình, ổn định có lợi cho sự phát triển của tất cả các nước.

Nhận định về việc nâng cấp quan hệ với các nước, tiến sĩ Nguyễn Thành Trung cho rằng ngoài việc thể hiện cam kết chính trị ở mức cao nhất, Việt Nam cần một chương trình hành động, một kế hoạch cụ thể "thẩm thấu" đến từng bộ, ngành và địa phương.

"Từng bộ, ngành và địa phương nên hiểu rõ nội hàm của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam với mỗi nước là gì để tận dụng được những thế mạnh của họ.

Ví dụ như Anh mạnh về phát triển trung tâm tài chính, thương mại, khoa học công nghệ thì các địa phương cần có những ưu tiên trong các lĩnh vực này", ông Trung nêu kiến nghị.

Với ông Phạm Quang Vinh, để những quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện thực sự đi vào thực chất và hiệu quả, điều quan trọng nhất là phải tiếp tục củng cố niềm tin chiến lược giữa Việt Nam với họ.

"Việc nâng cấp quan hệ lên mức cao nhất đã phản ánh sự tin cậy chính trị giữa Việt Nam với các nước...

Cần phải vừa thúc đẩy điểm tương đồng, mở rộng cơ hội hợp tác trong những lĩnh vực Việt Nam đang cần, vừa phải xử lý hài hòa lợi ích giữa hai bên và xử lý những vấn đề phát sinh trên tinh thần "chúng ta là đối tác chiến lược toàn diện của nhau", đôi bên cùng có lợi", ông Vinh nêu vấn đề.

Ông Vinh cho rằng cần phải biến những cam kết chính trị thành những dự án có thể "cân đo, đong đếm được" thông qua chương trình hành động cụ thể. Các lĩnh vực khoa học công nghệ, giáo dục, đổi mới sáng tạo cũng là "những mảnh đất" mà Việt Nam và Anh có thể bắt tay ngay vào việc trên tinh thần "đồng kiến tạo tương lai" như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nêu. Hợp tác này không chỉ là chuyển giao công nghệ mà còn tạo lập ra một hệ sinh thái, một chuỗi hợp tác song phương dựa trên đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ.

"Anh rất mạnh về giáo dục và đào tạo, thế nên hai bên có thể hợp tác ngay để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao từ khoa học cơ bản cho đến những kiến thức về công nghệ mới nổi như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo... Đối với doanh nghiệp hai bên, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh dựa trên đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp cũng là những lĩnh vực có thể hợp tác ngay", ông Vinh nhận định.

Tại hội đàm với Thủ tướng Anh Keir Starmer ngày 29-10 (rạng sáng 30-10 giờ Việt Nam), Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định Việt Nam, với tư cách là thành viên của ASEAN, sẵn sàng cùng Anh làm cầu nối và thúc đẩy hợp tác giữa Anh - ASEAN, làm cửa ngõ để Anh tiếp cận thị trường Đông Nam Á.

Hai nhà lãnh đạo khẳng định hai nước có nhiều tiềm năng hợp tác trong giai đoạn mới, nhất là trong chuyển đổi kinh tế - năng lượng theo hướng xanh và bền vững, phát triển công nghiệp công nghệ số, đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Hai nhà lãnh đạo nhất trí đặt mục tiêu tăng kim ngạch thương mại lên gấp đôi trong thời gian tới. Trong đó ông Starmer mong muốn Việt Nam ủng hộ các hợp tác về thương mại điện tử, dịch vụ tài chính trong khuôn khổ CPTPP.

Tuyên bố chung gồm 48 điểm, đề ra các biện pháp thúc đẩy và tăng cường hợp tác Việt Nam - Anh trên 6 trụ cột chính. Trong đó có tăng cường hợp tác từ chính trị, ngoại giao, quốc phòng và an ninh đến kinh tế, thương mại, đầu tư và tài chính cũng như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, y tế; môi trường, năng lượng, chuyển đổi xanh...

Trung tâm tài chính tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam và Anh

Việt Nam - Anh đã nhất trí tăng cường hợp tác trong việc phát triển các trung tâm tài chính quốc tế (IFC) của Việt Nam tại TP.HCM và Đà Nẵng, bao gồm thông qua khuôn khổ Đối tác về IFC Việt Nam - Anh.

Nội dung nêu trên được đề cập trong tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Anh.

Tạo ra nhiều cơ hội mới

Chia sẻ với Tuổi Trẻ, ông Denzel Eades, Chủ tịch BritCham Việt Nam, cho biết với các doanh nghiệp Anh, việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện sẽ củng cố tâm lý và niềm tin vào thị trường Việt Nam. Điều này cũng cho thấy Việt Nam là một đối tác chiến lược hàng đầu, lâu dài của Anh tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Đối với doanh nghiệp Việt Nam, việc hai nước nâng cấp quan hệ cũng chuyển tải đi thông điệp Anh là một đối tác tận tâm, mang đến nguồn đầu tư chất lượng cao, công nghệ tiên tiến và cơ hội tiếp cận trung tâm tài chính toàn cầu để thúc đẩy giai đoạn phát triển tiếp theo.

"Anh và Việt Nam nâng cấp quan hệ sẽ mở ra nhiều cơ hội mới. Chúng ta sẽ chứng kiến sự mở rộng của các lĩnh vực hợp tác hiện có và sự tăng tốc của những lĩnh vực tiềm năng mới", ông Eades nhận định.

Theo ông Eades, doanh nghiệp Anh sẽ có nhiều cơ hội tập trung vào việc hiện thực hóa những trụ cột chính của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Anh sắp tới, trong đó có mảng dịch vụ tài chính.

"Về dịch vụ tài chính, cơ hội rõ ràng nhất trong ngắn hạn của các doanh nghiệp Anh là hỗ trợ Việt Nam trong mục tiêu xây dựng IFC TP.HCM", Chủ tịch BritCham nhận định. Đồng thời khuyến nghị Việt Nam sẽ cần tiếp tục cải thiện chính sách để thu hút đầu tư vào các lĩnh vực phức tạp.

Mở rộng không gian cho phát triển đất nước - Ảnh 3.

Việt Nam có thể học hỏi Anh trong việc phát triển các sản phẩm tài chính - Ảnh: VĂN TRUNG

Việt Nam học gì từ Anh?

Từ góc độ chuyên gia lĩnh vực tài chính, ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao Chứng khoán KIS Việt Nam, cho rằng việc tăng cường hợp tác với Anh trong phát triển thị trường vốn, đặc biệt là thị trường chứng khoán, sẽ mang lại cho Việt Nam nhiều giá trị thực tiễn và cơ hội học hỏi sâu rộng. Bởi Anh là cái nôi của ngành tài chính hiện đại, nơi hình thành thị trường chứng khoán London - một trong những sàn giao dịch lâu đời và có ảnh hưởng lớn nhất thế giới.

Dù Mỹ hiện dẫn đầu về quy mô và thanh khoản, London vẫn giữ vị thế đặc biệt về bề dày lịch sử, kinh nghiệm quản lý, cùng hệ thống ngân hàng đầu tư toàn cầu như Barclays hay HSBC. Ảnh hưởng của thị trường tài chính Anh còn lan tỏa tới nhiều trung tâm tài chính khác, điển hình là Hong Kong - nơi thừa hưởng mô hình vận hành từ thời còn thuộc Anh.

Ông Phương nhận định hợp tác với Anh sẽ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam - vốn còn non trẻ - tiếp cận kinh nghiệm quản lý, sản phẩm tài chính tiên tiến và các giải pháp phát triển thị trường vốn hiệu quả. Đây cũng là cơ hội để các nhà quản lý và doanh nghiệp Việt Nam học hỏi cách vận hành minh bạch, chuyên nghiệp theo chuẩn quốc tế.

Bên cạnh lợi ích về chuyên môn, sự hợp tác với Anh - trung tâm tài chính hàng đầu châu Âu - còn giúp nâng cao uy tín và vị thế quốc tế của thị trường chứng khoán Việt Nam. Sự liên kết giữa Việt Nam và Anh sẽ mở rộng cánh cửa cho Việt Nam tiếp cận các chuẩn mực, nguồn vốn và tinh hoa tài chính châu Âu.

Còn thạc sĩ Nguyễn Trúc Vân, Giám đốc Trung tâm mô phỏng và dự báo kinh tế - xã hội (HIDS), Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, mong muốn Anh hỗ trợ trong đào tạo chuyên môn và tiếng Anh cho đội ngũ nhân lực sẽ làm việc tại trung tâm tài chính, nhằm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về nghiệp vụ và giao tiếp trong lĩnh vực tài chính - đầu tư.

Song song đó, TP cũng kỳ vọng nhận được sự tư vấn về hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế vận hành để IFC có thể hoạt động minh bạch, hiệu quả và phù hợp thông lệ quốc tế.

"Chúng tôi mong muốn thu hút các doanh nghiệp, ngân hàng và tổ chức tài chính của Anh trở thành thành viên, nhà đầu tư và đối tác chiến lược khi IFC TP.HCM đi vào hoạt động, đặc biệt trong các lĩnh vực tài chính xanh, công nghệ tài chính (fintech), quỹ đầu tư và bảo hiểm", bà Vân chia sẻ.

Bà Vân cũng nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác với Anh - một trung tâm tài chính hàng đầu thế giới - sẽ giúp TP.HCM rút ngắn quá trình học hỏi và hội nhập, qua đó hình thành một trung tâm tài chính mang tầm khu vực, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa TP.HCM trở thành đầu tàu kinh tế - tài chính của Đông Nam Á.

Tuoitre.vn

Nguồn:https://tuoitre.vn/doi-tac-chien-luoc-toan-dien-viet-nam-anh-mo-rong-khong-gian-cho-phat-trien-dat-nuoc-20251031084047877.htm#content-1