Giai đoạn mới của hoạt động văn hóa – thể thao và truyền thông cơ sở

Từ tháng 7/2025, Nghệ An bước vào giai đoạn sắp xếp, kiện toàn hệ thống văn hóa – thể thao – truyền thông theo chính quyền địa phương hai cấp. Cùng với việc chuyển các trung tâm về cấp xã quản lý, Nghệ An đang chuẩn bị hình thành các Trung tâm Cung ứng dịch vụ công cấp xã, trong đó có lĩnh vực văn hóa – thể thao - truyền thông và du lịch.

Báo Nghệ An•17/11/2025

Nỗ lực duy trì hoạt động trong giai đoạn đầu sắp xếp

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, từ ngày 1/7/2025, các Trung tâm Văn hóa hoặc Trung tâm Văn hóa – Thể thao chuyển về cấp xã quản lý. Các đơn vị này có nhiệm vụ tổ chức hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, cổ động trực quan, tuyên truyền lưu động, duy trì câu lạc bộ, nhóm sở thích và các loại hình vui chơi giải trí cho nhân dân.

Thực tế những tháng đầu triển khai, lĩnh vực văn hóa – thể thao và truyền thông ở nhiều địa phương gặp không ít lúng túng. Tại địa bàn thành phố Vinh cũ, Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thông thành phố hiện do UBND phường Trường Vinh quản lý. “Từ tháng 7 đến tháng 10, mảng truyền thông vẫn hoạt động liên phường, còn văn hóa – thể thao chủ yếu phục vụ trong phạm vi phường. Ở những phường chưa có trung tâm riêng, hoạt động rất khó khăn do thiếu cơ chế cụ thể”, ông Vũ Hồng Đức – Phó Giám đốc Trung tâm cho biết.

Tại huyện Quỳ Hợp cũ, tình hình tương tự. Ông Hà Huy Nhâm – Giám đốc Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thông xã Quỳ Hợp nói: “Trung tâm huyện chuyển về xã Quỳ Hợp nhưng vẫn hoạt động liên xã, đặc biệt là bộ phận truyền thông vẫn nỗ lực phản ánh thông tin cho cả vùng. Tuy nhiên, việc tổ chức sự kiện, ngày lễ hay các phong trào quần chúng gặp khó do thiếu kinh phí và lúng túng về cơ chế”.

Khó khăn là vậy, nhưng ở nhiều địa phương, cán bộ văn hóa cơ sở vẫn nỗ lực xoay xở để giữ “mạch sống” cho đời sống tinh thần của người dân. Ví như ở xã Nghi Lộc, dù kinh phí hạn hẹp, cán bộ văn hóa vẫn phối hợp cùng đoàn thể tổ chức được các hoạt động chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp, cổ động trực quan bằng băng rôn, pano, khẩu hiệu tại các tuyến đường chính của xã; đồng thời duy trì các buổi giao lưu văn nghệ, thể thao tại khu dân cư.

“

Chúng tôi xác định, dù bộ máy có thay đổi, nhưng người dân vẫn cần có sân chơi tinh thần. Có lúc chỉ là buổi tập hát ở nhà văn hóa xóm, một giải kéo co nhỏ hay đêm văn nghệ chào mừng Đại hội chi bộ, song điều đó giúp gắn kết cộng đồng, khiến bà con phấn khởi.

Anh Lê Văn Hoàn – Cán bộ phòng Văn hóa - Xã hội xã Nghi Lộc.

Cán bộ văn hóa xã Môn Sơn tổ chức các hoạt động tuyên truyền trực quan trên địa bàn xã. Ảnh: Minh Quân

Ở xã Môn Sơn, dù khối lượng công việc nhiều, song cán bộ vẫn chủ động duy trì hoạt động văn hóa ở cơ sở. “Không để phong trào bị đứt đoạn là điều chúng tôi tâm niệm. Thiếu người thì vận động đoàn thanh niên, hội phụ nữ cùng vào cuộc. Mỗi dịp lễ lớn, nhất là chào mừng Đại hội Đảng, xã đều cố gắng có ít nhất một hoạt động tập trung để bà con thấy mình được tham gia, được sống trong không khí chung của địa phương”, ông Nguyễn Nam Giang – Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội xã Môn Sơn cho biết.

Chuẩn bị thành lập Trung tâm Cung ứng dịch vụ công

Từ cuối tháng 10/2025, theo Công văn số 7371/SNV-TCBC của Sở Nội vụ, Nghệ An chuẩn bị thành lập Trung tâm Cung ứng dịch vụ công cấp xã, phường trong hai lĩnh vực: khuyến nông và văn hóa – thể thao – truyền thông – du lịch. Đây là bước tiếp theo trong lộ trình tinh gọn bộ máy, gắn hoạt động sự nghiệp công với nhu cầu thực tiễn của người dân.

Tuy nhiên, yêu cầu đối với mô hình mới này cao hơn nhiều: Từ năng lực vận hành, tính linh hoạt đến khả năng phối hợp đa lĩnh vực. Hiện hầu hết xã, phường đã xây dựng đề án thành lập trung tâm; việc bàn giao cơ sở vật chất, tài chính, nhân sự đang chờ các sở, ngành liên quan phê duyệt.

Theo đề án, mỗi Trung tâm Cung ứng dịch vụ công cấp xã chỉ có khoảng 3–4 người phụ trách toàn bộ mảng văn hóa – thể thao – truyền thông – du lịch, trong khi khối lượng công việc rất lớn: tổ chức phong trào văn hóa, thể thao, quản lý nhà văn hóa, duy trì hệ thống truyền thanh, sản xuất tin – bài, phối hợp tổ chức lễ hội, bảo tồn di tích, phát triển du lịch cộng đồng…

Ông Hà Huy Nhâm cho biết: “Trước khi chia tách, Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thông xã Quỳ Hợp có 25 người. Nếu chia về 7 xã, mỗi xã chỉ còn 3–4 cán bộ. Như vậy, nhân lực mỏng, lại thiếu chuyên môn sâu, nhất là ở mảng truyền thông”.

Cán bo trung tâm văn hóa - thể thao và truyền thông phường Tân Mai tác nghiệp — Cán bộ phụ trách truyền thông của phường Tân Mai tác nghiệp. Ảnh: CSCC

Một cán bộ phụ trách Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thông phường Tân Mai cho biết thêm: “Sắp tới, nhân lực làm công tác văn hóa - thể thao và truyền thống ở mỗi xã, phường chỉ có 3–4 người, nhưng phải đảm nhiệm trên dưới 30 vị trí việc làm, nên triển khai thực tế sẽ rất vất vả".

Cần đồng bộ các khâu để mô hình mới đi vào thực chất

Theo Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch Nghệ An, việc chuyển hoạt động văn hóa – thể thao – truyền thông về cấp xã là chủ trương đúng, phù hợp tinh thần tinh gọn bộ máy. Tuy nhiên, để mô hình mới phát huy hiệu quả, cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đồng bộ từ khâu tổ chức, nhân sự đến cơ chế hoạt động.

Một hoạt động tuyên truyền cổ động do Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thông xã Vạn An tổ chức. Ảnh: CSCC

Bà Trần Thị Mỹ Hạnh – Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch cho biết: “Giai đoạn đầu, các trung tâm cấp xã sẽ đảm nhiệm nhiều đầu việc trong khi nhân lực còn hạn chế. Sở sẽ phối hợp Sở Nội vụ và các địa phương rà soát, hướng dẫn cụ thể cơ cấu nhân sự, cơ chế tài chính; đồng thời mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, đặc biệt về kỹ năng truyền thông đa phương tiện, quản lý thiết chế văn hóa và tổ chức sự kiện cộng đồng”.

“

Sự ra đời của các Trung tâm Cung ứng dịch vụ công cấp xã, phường không chỉ thay đổi tổ chức, mà là bước tái cấu trúc chiến lược. Khi có hành lang pháp lý rõ ràng và đội ngũ cán bộ được đào tạo bài bản, các trung tâm này sẽ trở thành điểm kết nối giữa chính quyền với người dân, là nơi hội tụ và lan tỏa các giá trị văn hóa, thể thao, truyền thông và du lịch cơ sở.

Bà Trần Thị Mỹ Hạnh – Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch.

Giải bóng chuyền nữ xã Nghi Lộc chào mừng Ngày thành lập Hội LHPN Việt Nam. Ảnh: Minh Quân

Dù giai đoạn đầu còn nhiều thử thách – từ nhân lực, kinh phí đến mô hình tổ chức – nhưng đây cũng là cơ hội để các địa phương nhìn lại, đổi mới cách làm, hướng tới quản lý chuyên nghiệp và bền vững hơn. Nhiều cán bộ văn hóa cơ sở chia sẻ, trong lúc khó khăn, họ càng ý thức rõ vai trò “giữ lửa” cho đời sống tinh thần cộng đồng. “Nếu mỗi người đều nỗ lực, mỗi địa phương chủ động, mô hình mới sẽ dần đi vào nề nếp, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân,” bà Hạnh nhấn mạnh.

Đổi mới bộ máy là cần thiết, song quan trọng hơn cả là không để đời sống văn hóa – thể thao – truyền thông ở cơ sở bị gián đoạn. Từ nỗ lực bền bỉ của cán bộ văn hóa xã, phường hôm nay, có thể tin rằng khi mô hình Trung tâm Cung ứng dịch vụ công đi vào vận hành ổn định, diện mạo mới – năng động, gần dân và bền vững hơn – sẽ hình thành, góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của nhân dân Nghệ An trong giai đoạn mới./.