Hệ sinh thái FTA: Bệ phóng giúp nông dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn và vươn ra thị trường toàn cầu

Trong bối cảnh Việt Nam đã ký kết và thực thi hơn 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) với gần 60 đối tác, việc tận dụng hiệu quả các cam kết hội nhập trở thành yêu cầu sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Không chỉ dành cho doanh nghiệp xuất khẩu lớn, “Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA” mà Bộ Công Thương đang triển khai được kỳ vọng trở thành mô hình kết nối toàn diện, giúp nông dân, doanh nghiệp, hiệp hội và các tổ chức tài chính cùng hưởng lợi, đặc biệt trong việc tiếp cận nguồn vốn, kỹ thuật và thị trường quốc tế.

Tạo mạng lưới liên kết – nâng tầm hội nhập

Tại Hội thảo tham vấn xây dựng Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA, ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, hệ sinh thái này được thiết kế như một mạng lưới kết nối toàn diện giữa các chủ thể trong chuỗi giá trị - từ sản xuất, chế biến, logistics, tài chính, hiệp hội đến cơ quan quản lý.

“Hệ sinh thái FTA hướng tới hình thành một văn hóa kết nối, chia sẻ thông tin và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành phần kinh tế, qua đó giúp doanh nghiệp tận dụng hiệu quả hơn các cơ hội từ FTA” - ông Khanh nhấn mạnh.

Mục tiêu của mô hình là tối ưu hóa lợi ích từ các hiệp định thương mại, đồng thời củng cố vai trò của Nhà nước trong hoạch định chính sách và điều phối nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp. Qua đó, hệ sinh thái FTA không chỉ giúp giảm tải vướng mắc thủ tục, mà còn tăng cường niềm tin và mối liên kết giữa khu vực công - tư.

Nông dân và doanh nghiệp cùng hưởng lợi

Khác với nhiều chương trình hỗ trợ mang tính đơn lẻ, Hệ sinh thái FTA lần này được xây dựng để tạo ra lợi ích cụ thể cho từng nhóm chủ thể tham gia.

Đối với nông dân, đây là “tấm vé thông hành” giúp họ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn từ các tổ chức tín dụng cùng tham gia hệ sinh thái; được hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn canh tác theo tiêu chuẩn xuất khẩu; và bảo đảm đầu ra sản phẩm thông qua hợp đồng liên kết với doanh nghiệp.

Đối với doanh nghiệp, hệ sinh thái là “kênh tiếp sức” giúp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, nhận tư vấn chính sách, thông tin thị trường, và kết nối khách hàng quốc tế. Mạng lưới này cũng hỗ trợ xử lý vướng mắc trong giao thương, đặc biệt với các thị trường có yêu cầu kỹ thuật khắt khe.

Đối với các tổ chức hỗ trợ và hiệp hội ngành hàng, việc tham gia hệ sinh thái mở ra nhiều cơ hội hợp tác thương mại, đa dạng hóa khách hàng, đồng thời củng cố vai trò điều phối và kết nối giữa các nhóm lợi ích trong chuỗi giá trị.

Không dành cho tất cả, mà dành cho những người cùng chí hướng

Dù có độ mở cao, nhưng hệ sinh thái FTA không phải là “sân chơi cho tất cả”. Theo ông Ngô Chung Khanh, mỗi nhóm đối tượng đều có tiêu chí cụ thể: Nông dân tham gia cần cam kết sản xuất bền vững, đảm bảo chất lượng và sản lượng ổn định, đồng ý kết nối với doanh nghiệp và tuân thủ tiêu chuẩn canh tác xuất khẩu.

Doanh nghiệp cần có hợp đồng xuất khẩu bền vững, tài chính ổn định, cam kết thu mua hàng hóa của nông dân và không cạnh tranh thiếu lành mạnh.

Ngoài ra, doanh nghiệp tham gia phải có năng lực chế biến, hệ thống nhà xưởng đáp ứng tiêu chuẩn thị trường quốc tế.

Tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế

PGS.TS Đào Ngọc Tiến - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương đánh giá: khi hệ sinh thái FTA đi vào vận hành, GDP của Việt Nam có thể tăng thêm 1,65 điểm phần trăm vào năm 2025 và duy trì cao hơn xu hướng đến năm 2030 (+1,38 điểm phần trăm).

Các ngành dịch vụ, logistics, tài chính và thương mại điện tử được dự báo sẽ là những lĩnh vực hưởng lợi nhiều nhất.

Đáng chú ý, xuất khẩu ròng của Việt Nam có thể tăng thêm 14,9 tỷ USD giai đoạn 2025-2030, trong khi cán cân thương mại được cải thiện nhờ giá trị gia tăng nội địa cao hơn.

“Hệ sinh thái FTA sẽ là công cụ thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, góp phần nâng cao năng suất và tạo đà cho tăng trưởng xanh, bền vững” - PGS.TS Đào Ngọc Tiến nhận định.

Bước đi chiến lược trong hội nhập sâu rộng

Sáng kiến xây dựng Hệ sinh thái FTA không chỉ đơn thuần là dự án hỗ trợ doanh nghiệp, mà là bước đi chiến lược của Chính phủ nhằm nâng cao năng lực hội nhập, gia tăng khả năng cạnh tranh và tạo động lực tăng trưởng mới cho thương mại và kinh tế đất nước.

Với tầm nhìn dài hạn, mô hình này sẽ kết nối sức mạnh của Nhà nước, doanh nghiệp và người nông dân trong một cấu trúc thống nhất – nơi mọi nguồn lực được khai thông, mọi tiềm năng được tận dụng, và mỗi chủ thể đều có cơ hội vươn ra thị trường toàn cầu.

Nguồn: https://baophapluat.vn/he-sinh-thai-fta-be-phong-giup-nong-dan-doanh-nghiep-tiep-can-nguon-von-va-vuon-ra-thi-truong-toan-cau.html