Hồ Ba Bể - “Báu vật” thiên nhiên của núi rừng Bắc Kạn

Hồ Ba Bể qua lăng kính của Check in Việt Nam

MC Dương Hồng Phúc (Đài Truyền hình Việt Nam) cùng ê-kip khám phá vẻ đẹp của hồ Ba Bể

Nghe danh hồ Ba Bể đã lâu, đầu tháng 4, MC Dương Hồng Phúc (Đài Truyền hình Việt Nam) cùng ê-kip quyết định khám phá hồ nước ngọt lớn nhất Việt Nam qua những tập phim: Sắc màu Ba Bể thuộc chương trình Check in Việt Nam phát trên kênh VTV2. Vừa đặt chân đến Hồ, MC Hồng Phúc tranh thủ thưởng thức bầu không khí nơi đây. MC Hồng Phúc cho biết, không đâu cảnh vật tự nhiên đẹp, môi trường trong lành như ở hồ Ba Bể và anh cũng cảm nhận được linh khí trời đất luôn hội tụ nơi này. Với MC Hồng Phúc, hồ Ba Bể là riêng biệt vì nó chứa đựng giá trị độc đáo về địa mạo, địa chất, chiều sâu văn hóa, lịch sử và có cả huyền tích chuyện xưa còn hiện hữu, đó là đảo Bà Góa nằm giữa mênh mông sóng nước.

Trên mặt Hồ xanh thẳm, thuyền độc mộc rướn mình trong làn sương mỏng, giọng nữ hướng dẫn viên Đồng Thị Hòa (Khu du lịch Ba Bể) nhẹ nhàng kể về sự tích hồ Ba Bể. Một phần câu chuyện kể rằng, nhớ lời bà lão ăn xin dặn, hai mẹ con đem hai mảnh vỏ trấu ra, vừa đặt xuống nước, vỏ trấu hoá thành hai chiếc thuyền lớn. Thế là mặc gió mưa, họ chèo thuyền đi khắp nơi, cố sức vớt những người bị nạn. Sau này, vùng đất bị sụt sâu xuống trở thành một cái hồ lớn, người dân địa phương gọi là Slam Pé - nghĩa là Ba Bể (3 hồ nhỏ hợp thành hồ Ba Bể lớn là Pé Lầm, Pé Lù, Pé Lèng). Còn nền nhà nơi hai mẹ con bà góa ở, nổi lên giữa Hồ thành một hòn đảo nhỏ, gọi là đảo Bà Góa.

Vẻ đẹp hồ Ba Bể

Sáng đầu hè, mặt Hồ bình yên in soi dãy núi đá vôi sừng sững, cả những vạt rừng xanh non tràn đầy nhựa sống. Mặt Hồ tựa chiếc gương khổng lồ chứa đựng lịch sử cuộc kiến tạo lục địa Đông Nam Á cuối kỷ Camri đã đưa một khối nước khổng lồ với diện tích bề mặt xấp xỉ 5 triệu m² và chiều dày hơn 30 m lên lưng chừng vùng núi đá vôi, tạo ra hồ Ba Bể. Đây chính là góc nhìn về mặt khoa học kiến giải về việc hình thành hồ Ba Bể. Mặt Hồ rộng lớn với diện tích 500 ha, độ sâu trung bình 20 - 25 m, chạy dài hơn 7 km là nơi sinh sống của nhiều loài thủy sinh quý hiếm, đặc trưng. Câu chuyện mưu sinh bằng nghề đánh bắt thủy sản, những nét văn hóa truyền thống ngàn đời xưa truyền lại của đồng bào Tày, Nùng cộng cư ven Hồ tô thêm sắc màu cho bức tranh thủy mặc. Mặt trời ló rạng, ngọn gió dịu nhẹ như vỗ về cảm xúc của lữ khách phương xa đang chìm trong cảnh mộng.

Hướng dẫn viên Đồng Thị Hòa thông tin thêm với ê-kíp, với cảnh quan độc đáo, cùng những giá trị nổi bật về địa chất, địa mạo, năm 1995, hồ Ba Bể đã được Hội nghị Hồ nước ngọt thế giới tổ chức tại Mỹ, công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt của thế giới cần được bảo vệ. Cuối năm 2004, Vườn Quốc gia Ba Bể được công nhận là Vườn di sản ASEAN. Năm 2011, Vườn Quốc gia Ba Bể được công nhận là Khu Ramsar thứ ba của Việt Nam...

Sắc màu văn hóa của cộng đồng ven Hồ

Những câu hát then mượt mà luôn ngân vang phục vụ du khách mỗi khi có dịp đến thăm hồ Ba Bể

Nằm nép mình dưới dãy núi đá hùng vĩ và soi bóng xuống mặt hồ Ba Bể thơ mộng đã tạo nên cảnh sắc hữu tình cho bản Pác Ngòi, xã Nam Mẫu (Ba Bể). Cùng với đó là những nét độc đáo trong sinh hoạt văn hóa truyền thống của người dân bản địa đã giúp Pác Ngòi trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.

Dù có sự giao thoa văn hóa và chịu ít nhiều tác động từ hoạt động du lịch nhưng nhiều nét văn hóa truyền thống từ bao đời của đồng bào Tày ở thôn Pác Ngòi, hay Cốc Tộc, Bó Lù... vẫn được gìn giữ như một vốn quý. Những ngôi nhà sàn cổ có tuổi đời vài chục đến cả trăm năm luôn được gìn giữ và tôn tạo như một minh chứng cụ thể cho nét văn hóa đặc trưng của người Tày vẫn được bảo lưu. Các đội văn nghệ của các thôn luôn “sáng đèn” để phục vụ du khách cũng như góp phần tự gìn giữ những câu hát then, câu sli, câu lượn mượt mà, tinh tế, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc vùng cao.

Là những người dân chất phát, mến khách nên mỗi khi có du khách đến nghỉ chân, người dân Pác Ngòi đón tiếp rất chu đáo, cởi mở. Du khách sẽ được chủ nhà thiết đãi những món ngon của địa phương như cá hồ, tép chua, ngô nướng, rượu ngô men lá và sẽ cảm thấy chếnh choáng say trong men tình nồng ấm của người dân miền sơn cước khi được cùng họ quây quần bên bếp lửa nhà sàn nghe kể những điều thú vị về hồ Ba Bể hoặc cùng được trải nghiệm đời sống văn hóa, tinh thần nhiều màu sắc của người dân địa phương. Nhờ được thiên nhiên ban tặng phong cảnh hữu tình và biết phát huy những giá trị văn hóa truyền thống nên lượng du khách đến với Pác Ngòi ngày một đông. Điều này đã giúp cho đời sống của người dân nơi đây thay đổi từng ngày.

Nếu du khách ưu ái ví hồ Ba Bể như “viên ngọc xanh” giữa núi rừng Việt Bắc hay “báu vật” của Bắc Kạn thì cũng đều xứng đáng. Với mỗi người dân Bắc Kạn, hồ Ba Bể chính là niềm tự hào riêng có và vì thế tất cả đều mong chờ du lịch Ba Bể “cất cánh” trong tương lai gần./.

Nguồn: https://backan.gov.vn/Pages/ho-ba-be--bau-vat-thien-nhien-cua-nui-rung-bac-kan-f47d.aspx