Hội nghị ASEAN 5G lần thứ 6: Việt Nam khẳng định vai trò tiên phong trong kiến tạo hệ sinh thái 5G - AI khu vực

"5G và trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ là nền tảng của chuyển đổi số, mà còn là động lực cho phát triển bền vững và bao trùm", Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Bùi Thế Duy nhấn mạnh tại Hội nghị ASEAN 5G lần thứ 6 diễn ra chiều ngày 27/10/2025, tại Ninh Bình, trong khuôn khổ tuần Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2025.

Hội nghị là sáng kiến quan trọng, do Việt Nam khởi xướng và chủ trì từ năm 2019 trong khuôn khổ hợp tác số ASEAN, nhằm thúc đẩy phát triển hạ tầng 5G và ứng dụng AI phục vụ mục tiêu phát triển bền vững của khu vực; quy tụ đại diện cơ quan quản lý viễn thông các quốc gia ASEAN, các nước đối thoại như Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ cùng nhiều tổ chức quốc tế, chuyên gia và doanh nghiệp công nghệ hàng đầu thế giới; là diễn đàn thường niên để các bên trao đổi chính sách, chiến lược và thảo luận lộ trình xây dựng hệ sinh thái số ASEAN thống nhất và bền vững.

Các đại biểu chụp ảnh kỷ niệm.

5G và AI: Hai trụ cột song hành của kỷ nguyên số

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy nhấn mạnh, chủ đề Hội nghị năm nay là "5G và AI: Cùng nhau thúc đẩy chuyển đổi số bền vững, toàn diện và công bằng" phản ánh đúng tinh thần của thời đại, khi phát triển phải gắn liền với đổi mới sáng tạo, hợp tác và trách nhiệm xã hội.

Theo Thứ trưởng Phạm Thế Duy, 5G không chỉ là hạ tầng trọng yếu của nền kinh tế số, mà còn là động lực quan trọng để phát triển AI, tạo điều kiện cho AI được triển khai rộng rãi hơn nhờ tốc độ kết nối siêu nhanh, độ trễ cực thấp và khả năng xử lý dữ liệu thời gian thực. Ngược lại, AI chính là yếu tố giúp tối ưu hóa mạng 5G, từ quản lý lưu lượng, tiết kiệm năng lượng, dự báo nhu cầu sử dụng, cho tới nâng cao hiệu quả vận hành và chất lượng dịch vụ. Mối quan hệ bổ trợ hai chiều giữa 5G và AI chính là chìa khóa mở ra hệ sinh thái số thông minh và bền vững, nơi công nghệ phục vụ tốt hơn cho con người và xã hội.

Thứ trưởng Phạm Thế Duy cho biết, trong những năm qua, Việt Nam đã không ngừng nỗ lực trong việc phát triển, thử nghiệm và thương mại hóa công nghệ 5G, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và quản trị AI. Với sự đồng hành của các tập đoàn công nghệ lớn như Qualcomm, Ericsson, Nokia, Huawei, Viettel, VNPT, MobiFone, cùng hợp tác chặt chẽ trong khu vực ASEAN, Việt Nam được kỳ vọng sẽ dẫn dắt quá trình hình thành hệ sinh thái 5G - AI năng động và đổi mới.

Thứ trưởng khẳng định: "Bộ KH&CN Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ và thúc đẩy hợp tác quốc tế, đóng góp tích cực vào sự phát triển của một cộng đồng số ASEAN năng động, đổi mới và bền vững".

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy phát biểu tại Hội nghị.

Tăng cường hợp tác công - tư: Thúc đẩy 5G - AI phát triển vượt bậc

Trình bày về "Hợp tác khu vực về 5G: Tiêu chuẩn và chính sách tại châu Á - Thái Bình Dương", Tổng Thư ký APT Masanori Kondo nhấn mạnh tầm nhìn xây dựng khu vực số mở, kết nối, sáng tạo và bền vững. 

Ông chỉ ra bốn thách thức chính trong triển khai 5G là chênh lệch tiến độ giữa các nước, khó khăn thương mại hóa, khoảng cách số đô thị - nông thôn và chi phí phổ tần cao. Theo đó, để khai mở tiềm năng của 5G và chuẩn bị cho 6G/IMT-2030, APT kêu gọi tăng cường hợp tác chính sách, hài hòa phổ tần và thúc đẩy tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới kết nối toàn diện trong kỷ nguyên mới. Đồng thời, cam kết thúc đẩy chuyển đổi số khu vực châu Á - Thái Bình Dương, hướng tới một tương lai số mở, kết nối, sáng tạo, bao trùm, an toàn và bền vững cho mọi người.

Tổng Thư ký APT Masanori Kondo trình bày tại Hội nghị.

Đại diện Qualcomm, bà Nies Puwati, Giám đốc Quan hệ Chính phủ Khu vực Đông Nam Á, chia sẻ tầm nhìn "biên thông minh kết nối" (connected intelligent edge) - nơi xử lý AI dịch chuyển ra biên mạng, tạo ra không gian tính toán linh hoạt và hiệu quả hơn. 

Theo bà Nies Puwati, lưu lượng dữ liệu di động toàn cầu sẽ tăng gấp 4 lần vào năm 2030, trong đó AI chiếm tới 33% lưu lượng WAN toàn cầu. ITU-R dự báo 6G sẽ mở ra những trải nghiệm hoàn toàn mới, tận dụng toàn bộ phổ tần để phục vụ kết nối thông minh toàn cầu, ứng dụng giao tiếp AI gốc, mở rộng tới dải THz và tích hợp thế giới vật lý - số - ảo.

Bà Nies Puwati, Giám đốc Quan hệ Chính phủ Khu vực Đông Nam Á Qualcomm trình bày tại Hội nghị.

Ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện chia sẻ về kinh nghiệm quy hoạch và đấu giá băng tần cho phát triển di động băng rộng - nền tảng của ứng dụng AI và 5G tại Việt Nam. 

Theo Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện, thành công của Việt Nam được thể hiện qua bước nhảy vọt về tốc độ Internet di động, nhờ cung cấp đủ phổ tần (100 MHz băng trung và 700 MHz băng thấp), đồng thời duy trì chi phí phổ tần ở mức hợp lý, chỉ chiếm khoảng 6% doanh thu nhà mạng. Việt Nam triển khai Nghị quyết 193 của Quốc hội, hỗ trợ 15% chi phí thiết bị cho doanh nghiệp viễn thông, hướng tới mục tiêu phủ sóng 5G đến 90% dân số vào năm 2025. 

Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện khuyến nghị ASEAN duy trì chi phí phổ tần ở mức 5-7% doanh thu, đồng thời chuẩn bị sớm cho giai đoạn IMT-2030/6G, đặc biệt ở dải tần 6425–7125 MHz.

Ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện trình bày tại Hội nghị.

Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Phạm Lê Chung, Trưởng bộ phận Dịch vụ số Ericsson Việt Nam, cho biết các nhà mạng đang chuyển dịch sang mô hình Open Gateway, mở API cho ngân hàng, fintech và nền tảng nội dung để phát triển dịch vụ giá trị gia tăng. Những ví dụ thành công như Claro Brazil hay Telefónica với TikTok và Banco Itaú cho thấy, 5G không chỉ là công nghệ kết nối mà còn là nền tảng kinh doanh số mới, giúp nhà mạng chuyển mình thành nhà cung cấp dịch vụ số toàn diện.

Ông Phạm Lê Chung, Trưởng bộ phận Dịch vụ số Ericsson Việt Nam trình bày tại Hội nghị.

Đại diện Nokia, ông Deepak Singh, Trưởng bộ phận Giải pháp CSP khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cho biết 5G đang tạo "bước nhảy ARPU" (doanh thu trung bình mỗi người dùng) nhờ trải nghiệm dữ liệu vượt trội và chiến lược gói dịch vụ linh hoạt. 

Theo ông Deepak Singh, AI sẽ là động lực cho làn sóng tăng trưởng dữ liệu kế tiếp, khi công nghệ "Digital Twin" và thuật toán học máy giúp tối ưu cấu hình mạng, giảm nhiễu, tăng hiệu suất kết nối và tiết kiệm năng lượng. 

Ông Deepak Singh cũng nhấn mạnh ba thông điệp: 5G đã bước vào giai đoạn thương mại hóa hiệu quả; 5G SA và 5G Advanced sẽ mở ra nền tảng doanh thu mới và AI tự động hóa là chìa khóa nâng cao hiệu quả vận hành, tối ưu chi phí và khai thác toàn diện tiềm năng 5G.

Ông Deepak Singh, Trưởng bộ phận Giải pháp CSP khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Nokia trình bày tại Hội nghị.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung trao đổi trong 3 phiên làm việc trọng tâm: Tầm nhìn 5G - AI toàn cầu và khu vực; Các ứng dụng thực tiễn trong y tế, nông nghiệp, giao thông, đô thị thông minh; Đối thoại xây dựng hệ sinh thái 5G bền vững giữa cơ quan quản lý, chính quyền và doanh nghiệp công nghệ lớn như Viettel, VNPT, Huawei.

Hội nghị ASEAN 5G lần thứ 6 một lần nữa khẳng định vai trò dẫn dắt của Việt Nam trong hợp tác khu vực về 5G và AI, góp phần định hình tương lai số ASEAN năng động, sáng tạo và bền vững. Các bên thống nhất tiếp tục hài hòa phổ tần, đồng bộ hóa tiêu chuẩn và mở rộng hợp tác đầu tư, hướng tới một hệ sinh thái số nơi công nghệ không chỉ kết nối dữ liệu, mà còn kết nối con người và tri thức khu vực.

Toàn cảnh Hội nghị.

Trung tâm Truyền thông KH&CN

Nguồn: https://mst.gov.vn/hoi-nghi-asean-5g-lan-thu-6-viet-nam-khang-dinh-vai-tro-tien-phong-trong-kien-tao-he-sinh-thai-5g-ai-khu-vuc-197251027165448127.htm