Khắc phục triệt để tình trạng "luật chờ nghị định..."

Đây là thông tin được Ủy ban Kinh tế và Tài chính chỉ ra trong Báo cáo thẩm tra đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026.

Thời gian qua, công tác xây dựng thể chế, xây dựng pháp luật được Đảng, Quốc hội và Chính phủ đặc biệt quan tâm. Trong đó, quan tâm đến việc tháo gỡ nút thắt thể chế, đơn giản hóa các thủ tục, giảm cấp trung gian, giảm chi phí, thời gian cho người dân và doanh nghiệp. Nhiều nghị quyết quan trọng như: Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 59-NQ/TW, Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã được ban hành. Trên cơ sở các nghị quyết của Đảng, Quốc hội đã ban hành nhiều luật, nghị quyết nhằm tháo gỡ kịp thời các vướng mắc thể chế, khơi thông cho kinh tế, xã hội phát triển.

Bên cạnh những kết quả đạt được, cũng thẳng thắn nhìn nhận, công tác xây dựng pháp luật vẫn còn những hạn chế, bất cập. Trong đó, có tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết. Điều đáng nói, dù được nhắc đến ở nhiều kỳ họp Quốc hội, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, và trong nhiều phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật của Chính phủ, song tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết vẫn xảy ra.

Việc chậm ban hành văn bản quy định hướng dẫn đã vô hình trung tạo nên khoảng trống pháp luật, làm cho việc tổ chức thi hành gặp không ít khó khăn. Người dân, doanh nghiệp và cả cơ quan thực thi đều lúng túng trong áp dụng, thực thi pháp luật. Điều này, ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của người dân, doanh nghiệp. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến các quy định của luật, nghị quyết chậm đi vào cuộc sống.

Câu hỏi đặt ra, vì sao luật, nghị quyết đã được thông qua, nhất là những luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV lại vẫn chưa được ban hành văn bản quy định chi tiết? Cử tri, nhân dân mong muốn, Chính phủ cần chỉ rõ nguyên nhân sự chậm trễ ban hành 55 văn bản quy định chi tiết này. Cùng với đó, Chính phủ đánh giá một cách cụ thể, việc chậm ban hành văn bản chi tiết sẽ gây khó khăn như thế nào đối với việc thi hành pháp luật? Đâu là giải pháp hữu hiệu để khắc phục tình trạng nợ các văn bản hướng dẫn này?

Nghị quyết số 67/2013/QH13 của Quốc hội về tăng cường công tác triển khai thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, đã nêu rõ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan, tổ chức hữu quan thường xuyên đôn đốc tổ chức thanh tra, kiểm tra việc thực hiện; kịp thời phát hiện, làm rõ nguyên nhân; tự xem xét đánh giá trách nhiệm của mình khi chưa hoàn thành nhiệm vụ trong việc tổ chức triển khai thi hành pháp luật và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Đồng thời, xem xét xử lý trách nhiệm người đứng đầu cơ quan cấp dưới để xảy ra chậm trễ trong việc triển khai thi hành, ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; xác định đây là tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu cơ quan.

Nghị quyết của Quốc hội đã nêu rõ về việc xem xét trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền để xảy ra tình trạng chậm ban hành các văn bản quy định chi tiết. Do đó, các chủ thể có liên quan cần tuân thủ các yêu cầu này.

Phải khẳng định rằng, việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật đã được triển khai mạnh mẽ thời gian qua và được kỳ vọng rất lớn sẽ tạo khung khổ pháp lý hoàn thiện, thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Nhưng điều này sẽ là chưa đủ, nếu như việc hướng dẫn và tổ chức thực hiện pháp luật không kịp thời, hiệu quả. Do đó, để luật, pháp lệnh, nghị quyết đi vào cuộc sống và trở thành đòn bẩy cho kinh tế - xã hội phát triển bứt phá, chúng ta cần chế tài nghiêm khắc đối với trường hợp chậm, nợ văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn vì lý do chủ quan. Tránh tình trạng chậm, nợ văn bản quy định, hướng dẫn chi tiết năm nào cũng tái diễn mà xử lý trách nhiệm sao vẫn khó.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/khac-phuc-triet-de-tinh-trang-luat-cho-nghi-dinh-10393561.html