Phát triển sản phẩm khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển

Động lực từ khoa học công nghệ

Từ năm 2021, khi Nghị quyết 07-NQ/TU của Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế (nay là Thành ủy Huế) được ban hành, định hướng xây dựng Huế thành trung tâm KH&CN lớn của cả nước đã sớm được cụ thể hóa bằng các chương trình, chính sách thiết thực. Ngành KH&CN lúc bấy giờ cũng đã xác định KHCN không chỉ phục vụ nghiên cứu, mà phải gắn chặt với nhu cầu thực tiễn, với sản xuất, với cuộc sống người dân, với doanh nghiệp. Mỗi đề tài, dự án phải góp phần giải quyết bài toán cụ thể của địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội.

Giai đoạn 2020 - 2025, đã có 13 nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia được triển khai tại Huế, 14 đề tài/dự án cấp thành phố được nghiệm thu, cùng với nhiều dự án thuộc Chương trình Nông thôn miền núi mang lại hiệu quả thiết thực tại vùng cao, vùng ven biển, đồng bào dân tộc. Không chỉ giúp chuyển giao công nghệ, những dự án này còn kết nối chuỗi giá trị, tạo dựng thương hiệu cho nhiều đặc sản xứ Huế, như dầu tràm, thanh trà, bún bò, sen Huế, áo dài Huế…

Theo bà Trần Thị Thùy Yên, Phó Giám đốc Sở KH&CN, Huế đang đẩy mạnh phát triển KH&CN theo cơ chế thị trường, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của ĐMST. Các hoạt động như  đổi mới công nghệ, cải tiến quy trình, khai thác tài sản trí tuệ, hỗ trợ khởi nghiệp… đều hướng đến mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp làm chủ công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh.

Minh chứng rõ nét là việc hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia các dự án KH&CN cấp Nhà nước; tham mưu UBND TP. Huế đưa Đề án Khu Công nghệ cao vào Quy hoạch thành phố để hình thành một trong những khu công viên khoa học kiểu mẫu của cả nước, đi đầu trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ kết hợp với giáo dục đại học chất lượng cao về y tế, hóa dược, công nghệ sinh học, bảo tồn di sản... Không dừng lại ở nghiên cứu và ứng dụng, Huế cũng đã chủ động vinh danh, khích lệ lực lượng trí thức qua Giải thưởng Cố đô về KHCN, Giải thưởng Sáng tạo nữ Cố đô Huế, tôn vinh những nhà trí thức KH&CN tiêu biểu, tôn vinh những công trình mang lại giá trị thực tiễn và hiệu quả xã hội...

Thông qua cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với hàng trăm ý tưởng, dự án khởi nghiệp tham gia mỗi năm, cùng các ngày hội khởi nghiệp, diễn đàn khởi nghiệp... đã khơi dậy, thúc đẩy và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp ĐMST trong cộng đồng. Hệ sinh thái khởi nghiệp thành phố được Bộ KH&CN đánh giá là một trong những địa phương phát triển mạnh về khởi nghiệp. Hiệp hội Công nghiệp phần mềm Việt Nam (VINASA) đánh giá thành phố Huế là thành phố hấp dẫn khởi nghiệp. Chỉ số ĐMST cấp địa phương do Bộ KH&CN phối hợp với Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới triển khai vào năm 2024 (khi chưa sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh) đã xếp thành phố Huế ở vị thứ 2/14 tỉnh/thành phố Duyên hải miền Trung và 13/63 tỉnh/thành phố được đo lường.

Chuyển đổi số mở đường cho kinh tế tri thức và xã hội số

Nếu KH&CN là gốc rễ cho phát triển bền vững, thì CĐS là cánh tay nối dài đưa tri thức lan tỏa với mọi mặt đời sống. Với Huế, CĐS không chỉ là một chương trình hành động, mà là chiến lược tổng thể được xây dựng từ sớm. Những con số biết nói đã khẳng định nỗ lực của thành phố, đó là tỷ trọng kinh tế số trong GRDP đạt 11,53%; 100% xã, phường có sóng băng rộng cố định và di động; nền tảng Hue-S có hơn 1,3 triệu tài khoản với hơn 50 chức năng và hơn 20 dịch vụ phục vụ người dân, từ phản ánh hiện trường đến theo dõi sức khỏe, thanh toán không tiền mặt, truy xuất nguồn gốc sản phẩm…

Nền tảng HueIOC (Trung tâm Giám sát, điều hành đô thị thông minh) đã được Bộ Thông tin & Truyền thông (nay là Bộ KH&CN) đánh giá là mô hình kiểu mẫu cấp quốc gia. Chỉ số Chuyển đổi số (DTI) của thành phố trong những năm qua liên tục nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Tổ chức ASOCIO vinh danh Huế là "Thành phố thông minh châu Á" năm 2024, nền tảng Hue-S 5 năm liền giành giải thưởng Sao Khuê.

Không chỉ tập trung vào chính quyền số, hạ tầng số hay kinh tế số, Huế còn chú trọng xã hội số, dịch vụ số, nơi mà mọi người dân đều có thể tiếp cận, sử dụng và hưởng lợi từ công nghệ. Đến nay, gần 16.000 chữ ký số công cộng đã được cấp cho người dân trưởng thành, hàng ngàn cán bộ được tập huấn kỹ năng số.

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, Huế đã chính thức trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, khát vọng đột phá về KH&CN, ĐMST và CĐS càng trở nên cấp thiết. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia chính là kim chỉ nam để Huế hành động quyết liệt, bài bản hơn. Mục tiêu đến năm 2030, Huế sẽ phủ sóng 5G toàn bộ thôn, tổ dân phố; có 70 doanh nghiệp KH&CN, 150 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; 40% doanh nghiệp có hoạt động ĐMST; nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu về chỉ số CĐS quốc gia (DTI) và top 10 về chỉ số ĐMST cấp địa phương.

Ông Nguyễn Xuân Sơn, Giám đốc Sở KH&CN cho biết, thành phố cần tiếp tục cải thiện thể chế, nâng cao năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp, xây dựng cơ chế hỗ trợ tài sản trí tuệ và đẩy mạnh truyền thông về CĐS đến tận cơ sở. Bởi, một khi tri thức, công nghệ, sáng tạo là động lực và người dân, doanh nghiệp là trung tâm, Huế sẽ bứt phá và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế số toàn cầu.

Bài, ảnh: HOÀI THƯƠNG

Nguồn: https://huengaynay.vn/kinh-te/khoa-hoc-cong-nghe/khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-va-chuyen-doi-so-chia-khoa-de-hue-phat-trien-156507.html