Lấy mẫu ADN - cơ hội tìm hài cốt liệt sĩ chưa xác định danh tính

Chiến tranh đã lùi xa hơn nửa thể kỷ nhưng cho đến nay vẫn còn đó những người con đã anh dũng hy sinh nhưng chưa thể biết được phần mộ hoặc thông tin. Đây là nỗi day dứt, trăn trở của các cấp, các ngành và thân nhân liệt sỹ cả nước cũng như Hà Tĩnh.

Trải qua 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và làm nghĩa vụ quốc tế, bảo vệ biên giới Tổ quốc, đã có hàng vạn lượt người con Hà Tĩnh lên đường ra trận, trực tiếp chiến đấu hoặc gián tiếp phục vụ chiến đấu trên khắp các chiến trường và có hơn 26.600 người con ưu tú đã ngã xuống, trong đó còn hơn 12.000 liệt sĩ chưa xác định được danh tính.

Tại cụm 1 ở Trung tâm văn hoá TP Hà Tĩnh, cơ quan chức năng tiến tiến hành lấy 93 mẫu của mẹ liệt sĩ và thân nhân liệt sĩ.

Thực hiện Kế hoạch số 356/KH-BCA-C06 ngày 16/12/2024 của Bộ Công an về việc triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính, Công an tỉnh phối hợp với Sở Nội vụ, UBND các huyện, thành phố, thị xã triển khai thu thập mẫu ADN đối với thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính.

Trong hai ngày (24-25/3/2025), Công an tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội Bộ Công an và đơn vị tiến hành xét nghiệm tổ chức thu nhận mẫu ADN thân nhân liệt sỹ chưa xác định danh tính trên địa bàn tỉnh tại 4 cụm.

Trong đó, cụm 1 tại hội trường Trung tâm văn hoá TP Hà Tĩnh, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại địa bàn TP Hà Tĩnh, Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên; cụm 2 tại hội trường UBND huyện Kỳ Anh, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại địa bàn thị xã Kỳ Anh và huyện Kỳ Anh; cụm 3 tại hội trường UBND huyện Đức Thọ, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại địa bàn TX Hồng Lĩnh, huyện Nghi Xuân và Đức Thọ; cụm 4 tại hội trường UBND huyện Hương Sơn, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại các huyện Hương Sơn, Vũ Quang và Hương Khê.

Ông Đặng Văn Dũng - Phó Giám đốc Sở Nội vụ cho biết: “Tổ chức thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính là việc làm rất cấp thiết. Thân nhân các liệt sĩ sẽ già và mất đi, nếu không nhanh thì không còn cơ hội nữa. Việc thu nhận mẫu ADN trong đợt này xác định thân nhân ưu tiên là mẹ đẻ liệt sĩ đang còn sống.

Với sự giúp đỡ của Bộ Công an, Hà Tĩnh tiến hành thu nhận mẫu ADN đối với thân nhân là mẹ đẻ của 139 liệt sĩ. Số mẫu ADN thu nhận đợt này là 214 mẫu, gồm 137 mẫu mẹ đẻ liệt sĩ (2 mẹ có 2 liệt sĩ) và 77 mẫu lấy của thân nhân (anh, em ruột) các liệt sĩ này. Kinh phí thực hiện do Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội Bộ Công an huy động từ nguồn xã hội hoá. Thời gian tới, Chính phủ, Bộ Nội vụ và các bộ, ngành liên quan sẽ bố trí nguồn kinh phí để thực triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính trên diện rộng”.

Việc thu nhận mẫu ADN phục vụ tìm liệt sĩ được xem là bước chuẩn bị tốt nhất cho hành trình tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt các liệt sĩ. Điều này một lần nữa thắp lên niềm hy vọng cho các gia đình có người thân hy sinh trong những cuộc đấu tranh giành lại độc lập cho dân tộc.

Ông Trần Hữu Ty trú tại phường Thạch Quý, TP Hà Tĩnh và mẹ là bà Trần Thị Nuôi (SN 1922) có mặt tại cụm 1 để lấy mẫu ADN.

Bà Trần Thị Nuôi (SN 1922) trú tại phường Thạch Quý, TP Hà Tĩnh có con trai Trần Hữu Quang (SN 1951) - là liệt sĩ hy sinh năm 1972 tại chiến trường tỉnh Quảng Trị. Dù không còn minh mẫn, lúc nhớ lúc quên và đi lại khó khăn nhưng khi nghe tin đi lấy mẫu ADN để tìm hài cốt người con trai là liệt sĩ, bà Nuôi đồng ý ngay.

Thông tin về ADN của bà Trần Thị Nuôi (SN 1922) được lưu lại phục vụ công tác tìm kiếm liệt sĩ sau này.

Có mặt tại buổi thu nhận mẫu, ông Trần Hữu Ty (SN 1960) – con trai bà Trần Thị Nuôi xúc động chia sẻ: “Ngày anh Quang hy sinh tôi đang còn nhỏ. Theo lời kể của một số đồng đội của anh thì anh tôi hy sinh trong một trận đánh ác liệt tại sân bay Ái Tử (huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị). Gia đình đã nhiều lần tìm kiếm nhưng vẫn chưa thấy hài cốt của anh. Được cơ quan chức năng tổ chức lấy mẫu ADN phục vụ cho việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, gia đình rất xúc động, hy vọng sẽ sớm tìm được anh. Nay mẹ tôi đã 103 tuổi, chỉ mong trước khi mẹ mất sẽ đạt được ý nguyện, đưa anh về quê an táng”.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho thân nhân gia đình liệt sĩ, đối với các trường hợp thân nhân sức khỏe yếu, không còn khả năng đi lại, Công an tỉnh đã bố trí lực lượng thu mẫu trực tiếp tại nhà.

Cán bộ Tổ công tác triển khai Đề án 06 tỉnh Hà Tĩnh lấy mẫu tại nhà Mẹ Việt Nam Anh hùng Trần Thị Diệu (SN 1922) trú tại thôn Đông Châu, xã Thạch Ngọc, huyện Thạch Hà để phục vụ xác định danh tính liệt sĩ.

Mẹ Việt Nam anh hùng Trần Thị Diệu (SN 1922), trú tại thôn Đông Châu, xã Thạch Ngọc, huyện Thạch Hà có 2 người con là liệt sĩ Phan Danh Lai (1952 - 1974) và liệt sĩ Phan Danh Ngọ (1954 - 1974); trong đó, liệt sĩ Phan Danh Ngọ chưa tìm được thấy hài cốt. Sáng 24/3, tổ công tác Công an tỉnh đã đến tận nhà mẹ Diệu làm thủ tục lấy mẫu ADN của mẹ và người con trai Phan Danh Đậu (SN 1956) – em trai liệt sĩ Lai và liệt sĩ Ngọ.

Tổ công tác lấy mẫu của ông Phan Danh Đậu trú tại thôn Đồng Châu, xã Thạch Ngọc, huyện Thạch Hà - em trai liệt sĩ Phan Danh Ngọ.

Ở cái tuổi xưa nay hiếm nhưng mẹ Diệu vẫn luôn đau đáu mong mỏi tìm kiếm hài cốt của người con trai đã anh dũng, hy sinh bảo vệ Tổ quốc. Ông Phan Danh Đậu – con trai mẹ Trần Thị Diệu cho biết: “Khi còn khỏe, không nhớ hết đã bao nhiêu lần mẹ tôi và vợ chồng tôi đi tìm hài cốt của anh Ngọ nhưng chưa thấy. Mẹ tôi cả đời chỉ mong mỏi tìm được mộ phần anh Ngọ. Hy vọng lần này, các cơ quan chức năng sẽ giúp gia đình tôi tìm được hài cốt anh".

Tại hội trường UBND huyện Kỳ Anh, bà Nguyễn Thị Thắng (SN 1941), trú tại thôn Tuần Tượng, xã Kỳ Phong, huyện Kỳ Anh là mẹ của liệt sĩ Trần Quốc Dũng (SN 1964) hy sinh năm 1984 trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc được con gái đưa đến lấy mẫu ADN.

Bà Trần Thị Thanh Thuỷ (SN 1974) – em gái liệt sĩ Trần Quốc Dũng chia sẻ: “Khi bố còn sống do điều kiện kinh tế gia đình khó khăn nên chưa một lần ra các tỉnh phía Bắc để tìm hài cốt anh tôi. Trước khi mất, bố đã dặn mẹ và con cháu cố gắng tìm hài cốt anh Dũng để đưa về chăm lo hương khói. Dẫu đã nhiều lần tìm kiếm, gia đình vẫn chưa tìm thấy hài cốt anh. Mẹ tôi sức khoẻ yếu nên dịp này hy vọng có thể tìm thấy hài cốt anh Dũng để bà yên lòng”.

Cơ quan chức năng lấy mẫu máu mẹ liệt sỹ tại hội trường UBND huyện Kỳ Anh.

Niềm hy vọng của ông Trần Hữu Ty, ông Phan Danh Đậu và bà Trần Thị Thanh Thuỷ cũng là nỗi niềm mong ngóng của nhiều thân nhân liệt sĩ được lấy mẫu ADN trong đợt này.

Đại tá Đặng Hoài Sơn – Phó Giám đốc Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính liệt sĩ luôn được xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân, được các cấp, các ngành ở Hà Tĩnh không ngừng nỗ lực thực hiện.

Việc tổ chức thu nhận mẫu ADN đối với mẹ, thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính là việc làm thể hiện sự tri ân sâu sắc với thế hệ cha anh đã anh dũng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Thu nhận mẫu ADN của thân nhân các gia đình liệt sĩ chưa xác định được thông tin là bước chuẩn bị đầu tiên cho hành trình tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt các liệt sĩ còn thiếu thông tin".

Nguồn: https://baohatinh.vn/lay-mau-adn-co-hoi-tim-hai-cot-liet-si-chua-xac-dinh-danh-tinh-post284793.html